HALKAN KA AQRISO WARARKA WARGEYSKA MOGTIMES DAILY NEWSPAPER EE MAANTA OO AH TALAADO 15-KA FEB. 2022-KA
Dowladda
Soomaaliya Oo La Wareegtay Deeq Kaga Timid Imaaraatka
Dowladda imraadak carabta ayaa mar kale
gar-gaar bani’aadanimo waxaa ay kasoo dej isay Garoonka diyaaardaha Aadan cadde
ee Magaalada Muqdisho.
Mas’uuliyiin ka tirsan Xukuumadda Xilgaa rsiinta ayaa garoonka
diyaaradaha kula ware egay deeqda ka timid Imaaraadka, taasi oo qayb ka ah
gurmad loo fidinayo dadka Abaar uhu saameeyen ee k u dhibaataysan Gobolada
dalka.
Wasiirka gargaarka Dowladda Soomaaliya
khadiija Maxamed Diiriye ayaa la
wareegtay deeqda, waxaana Imaaraadka ay kaga mahad celisay deeqda ay soo
gaarsiiyen,taasi oo ays heegtay in ay qayb ka noqon doonto gurmadka lagu
taageerayo dadka ay haystaan xaaladaha bani’aadanimo ee Abaaraha ku ahnti
beelay.
Abaaro xooggan aya ku dhuftay dalka, wax aana
meelaha qaar laga soo sheegayaa dad u dhintay Abaarahaasi, iyadoo ay xusid
mudan tahay in imaaaraadku ay markii seddexaad gargaar soo gaarsiiyeen
Soomaaliya, tan iyo markii xilka uu la wareegay Ra’iisul Wasaare Maxamed Xuseen
Rooble
Jabuuti
oo ogolaatay inay dib u soo ce liso hanti ay u heysay Soomaaliya
Dowladda Jabuuti ayaa Soomaaliya u ogola atay
inay dib ugu soo celiso dhismayaal uu ku jiro dhismihii Bangiga Dhexe ee
Soomaaliya, faraciisa dalka Jabuuti.
Safiirka Soomaaliya ee dalka Jabuuti Sala ad
Cali Jeelle oo warbaahinta kula hadlay xafi iskiisa ayaa sheegay in safaaraddu
ay ku guu leysatay in dowladda Jabuuti ay u ogolaato in hantidaas ay dib ugu
soo celiso gacanta dowla dda Soomaaliya.
Salaad Cali Jeelle ayaa sheegay in arrant
aan ay suurta gashay kadib markii uu kulan gaar ah la yeeshay madaxweynaha
dalka Jab uuti Ismaaciil Cumar Geelle, isagoo aad ugu mahad celiyey
madaxweynaha iyo wasiirka maaliyadda Jabuuti Ilyaas Dawaale.
"Ka safaarad ahaan doorkeenii
waan qaadanay oo dadaal dheer kadib ugu dambeyntii waxaa noo suurta gashay in
heshiiska ay Jabuuti ku wareejineyso hantida dowladda Soomaaliya uu noo soo
gabagaboobo 9-kii bishaan Febraayo 2022,” ayuu yiri Salaad Cali Jeelle.
Salaad oo sanad iyo dhawr bilood
ku maga ca aban safiirka Soomaaliya u jooga Jabuuti ayaa sheegay in markii uu
xafiiska tegay uu dadaal dheer u galay sidii hantidaas ay dib ugu soo laaban
laheyd gacanta dowladda Soomaaliya.
Intii uu xukunka joogay madaxweynaha wa qtigu
ka dhamaaday Maxamed Cabdullahi Far maajo, mad-madow badan ayaa galay wada shaqeynta
dowladaha Soomaaliya iyo Jabuuti, inkastoo uusan jirin khilaaf weyn oo sababi
ka ra inay kala tagaan labada dal iyo shucuubta walaalaha ah ee Soomaaliya iyo
Jabuuti.
Hoos ka daawo Salaad Cali Jeelle
oo shara xaya heshiiskaas
Doorashada
afar kursi oo laba ka mid ah ay kusoo baxeen C/Cabdishakuur & C/hi Kula ne
oo Shalay ka dhacday Dhuusamareeb
Waxaa Shalay lagu doortay magaalada
Dhuusamareeb ee gobolka Galgaduud sadax kursi oo ka mid ah kuraasta Golaha
Shacabka ee deegaan doorashadoodu tahay maamulka Galmudug, kuwaas oo ka mid
noqonaya Baarlamaanka 11-aad dalka.
Kursiga koowaad ee Shalay lagu door tay
magaalada Dhuu samareeb ok tirsigiisu yahay HOP 138, waxaa ku soo baxay
Siyaasiga can ka ah ee Cabdirax maan Cabdishakuur Wars ame oo helay dha mmaan
codadkii ergada oo ahaa 86 ergo, kad ib markii ay tanaasushay Na ciimo Xuseen
Cali oo aheyd Musharaxii la tar tami laheyd Cabdiraxmaan Cabdishakuur.
Kursiga sadaxaad ee tirsigiisu yahay HOP
040, waxaa ku guuleystay sida horayba loo sii saadaaliyay Cabdullaahi Aadan
Kulane oo ah Sarkaal ka tirsan hay'adda Nabadsugida Qaran ka Soomaaliya, kaasoo
helay 101 cod oo ahaa dhamaan ergadii goobta ku sugneyd, kadib markuu
tanaasulay Musharaxii la tartami lahaa oo ahaa Xasan Cabdi Jaamac.
Kursiga afaraad ee Shalay lagu doortay
Dhuusamareeb oo tirsigiisa uu yahay HOP 053, waxaa isku soo sharaxay ilaa 7
musharax oo dhamaantood dumar yihiin, waxaana ku soo baxay Raysal Qorane Abshir
oo heshay 83 Cod, halka Fahmo Caabi Guureeye ay heshay 1 cod, iyadoo
Musharaxiintii kale ee kala ahaa Ubax Cabdi Cali, Zamzam Xasan Diiriye, Hani Cabdi Gaas aysan
helin wax cod ah, halka Xa ajiyo Axmed Gaas ay tanaasushay.
Doorashada Golaha Shacabka ee sida hab samida
leh uga socota deegaanada maamul goboleedyada dalka ayaa sida heshiisku ahaa
waxaa la filayaabin lagu soo gabagabeeyo 25-ka bishaan Febraayo 2022 oo ay ka
dhiman tahay 11 maalmood.
Beesha
HAWIYE oo farriin xasaasi ah u dirt ay beesha Isaaq iyo Somaliland
Waxgaradka beelaha Hawiye ayaa maamul ka Somaliland ku eedeeyey inuu ku
kacay
arrin aan waafaqsaneyn dhaqanka
beelaha Soo maaliyeed iyo diinta Isla amka, kadib markii uu ma amulku
"afduubay heshiis ay gaareen laba beelood oo ka soo kala jeeda Hab argidir
iyo Isaaq.”
Odayaal uu hoggaaminayo guddoomiyaha
odayaasha dhaqanka beelaha Hawiye Nabad oon Maxamed Xasan Xaad ayaa shir
jaraa’id ku qabtay magaalada Dhuusamareeb, iyagoo fariin u diray maamulka
Somaliland iyo beesha Isaaq.
Nabadoon Xaad ayaa sheegay in nin ka soo
jeeda beesha Saruur ee Habargidir uu dil too gasho ah ugu xiran yahay magaalada
Hargey sa, balse markii ay labada beelood ka wada xa ajoodeen magta nin horay
loo dilay oo loo hey sto ninkaas ay Somaliland soo faro-gelisay kiis ka. Waxuu sheegay in cadeymo buuxa aan loo heyn
dilka loo heysto ninka Saruur ee Hargeysa ku xiran, balse cidii uu ka dhashay
ay aqbashay inay bixiso diyada ninkii dhintay oo sida uu sheegay ka badan intii
dhaqanka So omaalida lagu kala qaadan jiray.
Hase yeeshee iyadoo wax kasta ay gabag abo
yihiin ayuu Nabadoon Xaad sheegay in arrinta uu soo faro-geliyey maamulka
Somali land oo hadda ku adkeysanaya in la toogto nin kaas.
Ninka la dilay ee Somaliland ay dooneyso
in loo toogto ninkaas ka soo jeeda beesha Saruur ee Habargidir, halka ninka
dhintay uu ka dha shay beesha Ciida-Gale ee Garxajis – Isaaq, "Jufada uu
ninkaas ka dhintay ee Isaaq waxay adkeeyeen wax kasta oo dhaqan lagu xali
jiray, haddana qolada uu ninka xiran ka dhashay wa xay aqbaleen wax kasta oo la
hor dhigay, si nin kaas uu xornimo u helo, balse waxaa arrinta soo faro-gelisay
Somaliland oo tiri ninkaas waa la tooganaa, taasna nama qabato,” ayuu yiri Nabaddoon
Xaad.
Waxa uu sheegay in mudo dheer laga wada
hadlaayey gorgortanka diyada ninkii la dilay, balse aan marna la soo hadal
qaadin in la dilo ninkaas, balse maamulka Somaliland uu ugu dambeyntii afduubay
heshiisyadii socday, isla markaana uu ku adkeystay in la tooganayo ninkaas.
Nabadoon
Xaad iyo odayaasha kale ee Hawiye ayaa maamulka Somaliland iyo beesha uu ka
dhashay ninka dhintay waxay ka codsadeen in la dhowro dhaqanka Soomaalida, isagoo
cadeeyey in xal kasta oo aan dil aheyn ay diyaar u yihiin.
Taliyihii
hore ee NISA iyo siyaasiyiin kale oo gaaray Beledweyne + Ujeedka
Siyaasiyiin ay ka mid yihiin Taliyihii hore
ee NISA Cabdulaahi Sanbaloolshe iyo wasiirkii ho re ee amniga Cabdirisaaq Cumar
Maxamed ay aa Shalay gaaray magaalada Beledweyne ee gobolka Hiiraan.
Xubnahaan ayaa u sharaxan kuraasta bee shooda ee taalla magaalada
Beledweyne, hal kaas oo dhawaan lagu wado inay ka bilaabato doorashada golaha
shacabka.
Wasiir Cabdirisaaq iyo Cabdullahi Sanbaloo lshe
oo si kooban warbaahinta ula hadlay ayaa cadeeyey inay Beledweyne u tageen ka
qeyb galka doorashada golaha shacabka.
Arrinta xasaasi ka dhigeysa doorashada
kuraasta magaalada Beledweyne taalla, waa in kooxda Farmaajo ay dadaal xoog leh
ku bix ineyso sidii saameyn togan ay ugu yeelan lah eyd doorashada kuraastaas,
waxaana ka mid ah kursi ay la doonayaan Fahad Yaasiin oo aan laga jecleyn
Beledweyne.
Sidoo kale beesha ugu weyn qabaa’ilka
dega Hiiraan ee Xawaadle ayaa aad isha ugu heysa sida hoggaanka HirShabeelle uu
u maa reeyo doorashada kuraastooda.
Beeshaan
sanad ka badan waxay aad u dii daneed inay aqoonsato hoggaanka HirShabe elle,
balse dhawaan waxaa xal hor dhac ah la ga gaaray khilaafkii jiray, laakiin
siyaasiyiinta beeshaas ayaa qaba in heshiiskaas uusan sii jiri doonin hadii
boob lagu maamulo kuraasta Xawaadle.
Nin
Ciraaqi ah oo dilay gabar Soomaali ah oo xiriir Jaceyl ka diiday
Allah ha u naxariistee Gabadh Soomaali ah
oo kamid aheyd Soomaalida ku nool magaal ada Kuala Lumpur ee dalka Malaysia
ayaa Dorraad lagu dilay magaaladaas.
Gabadha oo la gu magacaabi jiray Dahabo
Cumar ay aa waxaa lagu dilay meel aan ka fogeyn maqaaxi ay ka sha qeyn jirtay,
waxaana dilkeeda lala xiriirinaya Nin Iraqi ah oo dhowr jeer xiriir Jaceyl usoo
ban dhigtay.
Maxamuud Cabdullaahi Bille oo kamid ah
Ardayda wax ka barata dalka Malaysia oo la hadlay VOA ayaa sheegay in gabadha
la dilay ay inbadan ka cago-jiiday inay xiriir la sameyso ninkaas.
"Allaha u naxariiste Dahabo waxa dilay
Nin ay ka wada-shaqeynayeen maqaaxida, gabadh aasna waxa uu ku dilay sida ay
xogta hore ugu soo tabisay jaaliyada Soomaalida kadib markii ay xiriir ka
diiday, dhowr jeerna wuu ugu han jabay dilkeeda,” ayuu yiri.
Dilka gabadha ayaa lagu
wargeliyay safaarada Soomaaliya ee Malaysia, ayada oo mas’u uliyiinta safaarada
la kulmeen Booliska gacanta ku haya kiiskeeda, kaas oo weli ay baaristiisa
socoto.
Allaha u naxariistee Dahabo ayaa la
shee gay inay ku jirtay da’da labatameedyada, wax ayna kamid aheyd dadka
fara-ku-tiriska ah ee ka shaqeeya maqaaxiyaha, ugu dambeyntiina sababtay
gacanta ninka ay xiriirka ka diiday.
Fiqi
oo si cajiib ah uga hadlay bah-dilka la gu sameeyey Muudey iyo Cali Yare Cali
Wasiirka Amniga ee maamulka Galmudug,
Axmed Macalin Fiqi ayaa markii u horeysay ka hadlay isku-deygii Dorraad iyo Shalay
lagu hor istaagay Guddoomiye ku-xigeenka koowaad ee golaha shacabka iyo
Guddoomiye ku-xigeenka dhanka Amniga ee gob olka Banaadir oo ka dhoofayay
garoonka Muqdisho.
Cabdiweli Sheekh Ibra ahim Muudey
iyo Cali Cabdi Wardheere (Cali Yare) oo rabay inay u kala safraan Baraawe iyo
Guriceel ayaa loo dii day inay ka duulaan garoonka Aadan Cade, si aysan u
doonan kuraas kamid ah Golaha Shac abka, oo ay isku taagi lahaayeen.
"Muudey, Cali Yare iyo kuwo kale
oo u alalaas ayey sanado ka hor kuwii celinayey madaxdii hore ee dalka in Shalay
ayagii ay ku timid ma ahan wax lagu farxo waayo labada mar waa xa dgudub waxa
la sameeyey, ilamana haboona in lagu farxo sharcidarro iyo xadgudub qof lag ula
kacay si kasta oo aad u kala aragti duwan tihiin!,” ayuu ku yiri qoraal uu soo
dhigay bart iisa Facebook.
Waxa uu sheegay in wadada kaliya ee furan
ay tahay in aan loo kala harin sidii la isku dha afsiin lahaa kooxda Farmaajo,
oo caadeystay xad-gudubyada aan loo meel-dayin, kuwaasi oo qaar kamid ah
ciqaabtooda marayaan kuwo kamid ah xulafada.
"Dhacdadani waxay waxbari doonta kuwa
nacamlayn baradka ah mar haddii kuwii waa weynaa sidaas loo galayo in aan ayaga
loo da ahayn mar haddii ninkii golaha shacabka u afd uubay Farmaajo iyo midka banaanbaxyada
bar akacayaasha iyo aflagaadaynta u qaabilsanaa lagu bahdilay garoonka
Muqdisho, ma jiro qof ka badbaadaya xadgudubkaas si kasta oo loo gu kala
dhowaada Farmaajo!.”
Arrimahan ayaa imanaya xili laga
deyrinayo doorashada Golaha Shacabka, oo noqotay mid magac u yaal ah, maadama
inta badan xildhib aanada kusoo baxay kuraasta la doortay ay yi hiin kuwo
markii horeba loo xiray oo lasii ogaa. Cali Yare oo eedeyn culus u
jeediyey Qoor Qoor kadib markii laga celiyey garoonka
Guddoomiye ku-xigeenka Amniga iyo Siyaasadda
Gobalka Banaadir Cali Yare ayaa she egay in safarkiisa uu ku tagi lahaa Dowlad
Gob aleedka Galmudug aysan ka baajin NISA. Gud
doomiye Cali Yare ayaa madaxweynaha Galmudug Axmed Cab di Kaariye (Qoor Qoor)
ku eedeeyey inuu ka da mbeeyey in la baajiyo safarkii uu ku tagi lahaa
magaalada Guriceel halkaas oo uu qorsheen ayey inuu kaga sii gu dbo magaalada
Dhuus amareeb.
Cali Yare ayaa qoraal uu soo dhigay barti
isa Facebook ku sheegay in madaxweynaha Galmudug Axmed Qoor Qoor uu hay’adda
NISA ka dalbaday in la baajiyo safarkiisa, balse wuxuu sheegay in Hey’adda NISA
ay taas diiday.
"Waxaan beeninayaa wararka sheegaya in
Hey’adda NISA oo ay madax ka yihiin saaxiibo aan shaqo-wadaag nahay ay hor
istaag ku sam eeyeen aniga iyo waftigii ila socday oo safar u ahaa Galmudug –
ma jirto mana jiri karto sabab ay Hey’ad amni oo Gobolka Banaadir ka howlg asha
ay ku hor istaagi karto safar aan hogga aminayo maadaama aan anigu fadhiyo
xafiiska Amniga Caasimadda – Waxaanse bulshada u xaqiijinayaa inuu Dorraad, Habeen
hore iyo Shalay-ba Madaxweynaha Galmudug la soo xariiray Hey ’adda NISA kana
dalbaday in aniga iyo waftig eygu aanan Galmudug u soo duuli karin sida ay Madaxda NISA ii xaqiijiyeen,” Ayuu
yiri Cali Yare.
Hadalka Cali Yare ayaa u muuqda inuu ya hay
mid is khilaafsan, waxaana is qaban la’ ha dalkiisa ah in Hay’adda NISA ay
diiday codsiga Qoor Qoor iyo in Shalay laga celiyey Garoonka.
Sida ay ilo wareedyo lagu kalsoonaan karo
u xaqiijiyeen Caasimada Online, Cali Yare iyo ciidamo uu watay ayaa Shalay loo
diiday inay ka dhoofaan Garoonka Aadan Cadde, waxaa na arrintaas ka shaqeeyey
madaxweynaha Gal mudug oo doonayo in Kursiga HOPP#147 loo xiro xildhibaan Mahad Salaad.
Cali yare ayaa ka mid ahaa dadka aad ugu
dhaw Madaxweynaha Muddo Xileedkiisa dham maaday Maxamed Cabdullaahi
Farmaajo, Cali ayaa u sharaxnaa mid ka
mid ah kuraasta taala Magaalada Dhuusomareeb kuwaas oo deeg aan doorashadiisa
tahay Galmudug.
Arintaan ayaa ku soo aadeysa xilli Dorraad
isla garoonka Aadan Cadde laga celshay Gudd oomiye ku xigeenkii labaad ee BFS
Cabdiweli Muudey kaas oo safar u ahaa Magaalada Bara awe ee Caasimadda Dowlad
Gobaleedka Koon fur Galbeed.
Todobaadkaan ayaa la filayaa in doorashada
kursiga HOPP#147 ay ka dhacdo magaalada Dhuusamareeb, waxaana madaxweynaha Gal mudug
ka go’an inuu kursigaan kusoo baxo Ma had Salaad oo Afartii Sano ee lasoo
dhaafay ku fadhiyey.
Booliska
oo shaaca ka qaaday sababta Muudey loogu celiyey garoonka
Cabdifitaax Aadan ayaa sababta ku
sheegay in gu ddoomiyuhu watay ciida mo fara badan iyo hub, ta asina ay keentay
in laga hor istaago inuu ciid amadaas kala baxo garoonka.
Sidoo kale wuxuu intaasi ku daray in
isaga aan si gaar ah loo bartilmaameedsan, balse uje edka uu ahaa arrimo la
xiriira amniga doora shada.
Afhayeenka ayaa xusay in amniga Baraa we
uu sugan yahay, isla-markaana musharixiin ta tegaya kaliya loo ogol yahay
ilaalo gareyso 4 ama 5 nin, sida uu hadalka u dhigay.
"Ma jirto sabab keeni karta in ciidan
badan loo qaato magaaladaas, Garoonka Aadan Cad de waxaa lagu baraaruqay ciidan
hub badan wata oo rabo in ay diyaarad raacaan lana oga aday in ay Baraawe
tagayaan balse Muudey waxaa lagu wargeliyay in keliya loo ogol yahay 5 askari oo waardiye ah” ayuu yiri
Cabdifitaax.
Hadalkan
ayaa kusoo aadayo, ayada oo Dorraad garoonka Aadan Cadde lagu celiyey gu ddoomiye
Muudey oo kusii socda magaalada Baraawe oo deegaan doorashadiisu tahay, si uu
markale ugu tartamo kursiga uu ku fadhiyo oo ay sumadiisu tahay HOP#145.
Si kastaba, Cabdiweli Sheekh Ibraahim Mu udey
oo dhacdada, kadib shir jaraa’id u qabtay wariyeyaasha ayaa eedeyn u jeediyey
Koonfur Galbeed iyo mas’uuliyiin ka tirsan dowladda, wuxuuna sheegay in la
boobayo kursigiisa, isa ga oo shaaciyey in loo rabo qof gaar ah.
Musharax
u taagan kursiga uu rabo FAHAD oo ku duceystay in lasoo diro Malaa’ikta
dagaalkii Badar
Musharax sheegay inuu u tartamayo kur siga
HOP#086 oo shir jaraa’id ku qabtay mag aalada Muqdisho ayaa sheegay in
doorashada kursigaas lagu gudbay caqabado hor leh.
"Waxaa u taaganahay kursiga HOP#086 oo la
rabo in si gaar ah loogu boqro nin aan qara abo nahay oo Fahad Yaasiin ah,
waxaana loo soo maraya qeyb kamid ah maamulka Hir Shabelle iyo guddiga
doorashada,” ayuu yiri.
Sidoo kale waxa uu sheegay in Fahad Yaa sin
uu diyaarsaday ciidamo uu ka dhiganayo er gada soo dooranaysa kursiga, ayada oo
laga hor istaagay in wax tashi ah laga geliyo kurs igaas beesha iska leh.
"Waxaa ognahay in dadka u sharaxa kursig aan
oo reerkayga ka tirsan, marka laga reebo Malxiiska in ayaga laga hor istaago
waraaqda dambi baarista iyo shahaadada qaadashadee da (musharaxnimada), si
looga hortago qalad kasta oo suurta-gal ka dhigi kara inay ka dhac do
doorasho.”
"Malakul Jibriil iyo Malaa’iktii dagaalkii
Ba dar ka qeyb gashay in Ilaaheey noo soo diro ay aan rajo ka qabnaa,Fahad
Yaasiin waxa uu diy aarsaday Ciidan gaar ah iyo ergo gaar ah kur siga Hop086
waa la afduubtay.”
Waxa uu sheegay inuu u badheedhayo kha tar
kasta oo uu ku wajahayo tartanka kursig aas, oo kamid ah kuraas ku jirta
qorshaha xas aanad u helida saraakiisha NISA.
Musharax Khaalid ayaa ugu dambeyntiina
sheegay inuu u duulayo magaalada Beledwey ne, si uu uga qeyb-galo kursiga si
gaar ah loo gu xiray Fahad Yaasiin, islamarkaana ugu hii liyo cadaalada, sida
uu sheegay.
Guddiga
Amniga Gobolka Nugaal oo Go’aano soo saaray
Gudiga Amniga Gobolka Nugaal ayaa si Ku meel
gaar ah ugu fasaxay Bajaajleyda Wadada Wayn ee Magaalada Garoowe kadib banana baxay Dorraad dhigeen
wadayaasha Mooto Baj aajta.
Guddiga amniga iyo guddiga bajaajleyda oo
shir ku yeeshay xarunta Gobolka ayaa waxaa looga wada hadlay joojintii baj aajlayda
wadada halbowlaha ah ee Magaalada Garoowe.
Guddiga Amniga iyo bajaaj layda ayaa isla
qaatay go’aamo ay kaga sii shaqaynayaan baj aajlayda wadada bartamaha ah ee
Caasim adda.
2: inaan laysin danbe la siinin g
HALKAN KA AQRISO WARARKA WARGEYSKA MOGTIMES DAILY NEWSPAPER EE MAANTA OO AH TALAADO 15-KA FEB. 2022-KA
.