HALKAN KA AQRISO W.W MOGTIMES 27-12-21
Ra’iisul
Wasaare ROOBLE oo qaaday tallaabo xeelad ah iskuna beddelay laba wasiir
"Wareegto uu soo sa aray Ra’iisul
Wasaa raha XFS Mudane Maxamed Xuseen Rooble ayuu Wasiirka Gaashaan dhigga JFS
ugu magacaabay Mudane Cabdulq aadir Maxamed Nuur (Jaamac) oo horay u ahaa W asiirka
Caddaaladda. Ra’iisul Wasaaraha ayaa si doo kale Mudane Xasan Xuseen Xaaji oo
horay ahaa Wasiirka Gaashaandhigga XFS u magacaa bay Wasiirka Wasaaradda
Caddaaladda JFS,” ayaa lagu yiri qoraal uu soo saaray xafiiska Rooble
Ra’iisul Wasaaraha ayaa faray labada wasiir
ee la isku baddelay in ay sida ugu dhaqsiyaha badan xil alka ula kala
wareegaan.
Tallaabada uu qaaday Rooble ayaa loo arkaa
mid xeeladeed, ayada oo Cabduqaadir Maxamed Nuur uu ka mid yahay wasiirada
aadka ugu dhow Rooble, lana safnaa dhowrkii dagaal ee uu la galay Farmaajo.
Wasaaradda Gaashaandhigga ee loo dhiibay
Ca bdulqaadir ayaa loo arkaa mid muhiim ah, ayada oo laga cabsi qabo in dalka
uu galo dagaal mar kale ka dhasha damaca muddo kororsi ee Maxamed Ca bdullaahi
Farmaajo.
wasiirkii hore ee gaashaandhigga Xasan
Xuseen Xaaji ayaa dhowr maalmood kahor soo saaray war qad u muuqatay mid gef ku
ah ra’iisul wasaraaha ka dib markii uu amray in la baaro dhul boob uu taliy aha
ciidamada badda ku eedeeyey Rooble.
Xasan Xuseen ayaa mar dambe ka laabtay
qoraa lkaas, isaga oo sheegay inuu ula jeeday in la baaro gefka uu taliyaha u
gaystay Rooble, hase yeeshee sida muuqata waxyeelada ay gaysatay warqadiisa
ayuu xilka ku waayey.
WAR-SAXAAFADEED:
MUSHARRAX GAAR AH LAGAMA AQBALAYO IN UU IN DOORASHADA KU TAKRI FALO.
Ra’iisul Wasaaraha Xukuumadda Federaalka
Soomaaliya Mudane Maxamed Xuseen Rooble wa xa uu aad uga xun yahay qoraalka Shalay
aroortii kasoo baxay Xafiiska Madaxwaynaha.
Qoraalkaas
waxa uu ahaa mid si ku ta lo-gal ah uu Madaxwa ynuhu ugu car qaladaynayo ha nnaanka
Doorashada Dalka oo maraya marxalad aad xasaa si u ah.
Sida ka
muuqata waqtiga lagu soo be egay qoraa lkan oo ah xilli loo balansanyahay Kulan
ka Golaha wadatashiga Qaranka oo la doonayo in lagu dardar galiyo howlaha
Doorashooyinka, iyo ila alinta hufna anta doorashada, waa qorshe uu Mad axwaynuhu
ku doonayo in uu uga hortago kulanka Golaha taas oo si cad u muujinaysa in aanu
Madax waynuhu marna raali ka noqon, kana noqondoonin in dalkaan ay ka dhacdo
doorasho ay ku kalsoona an karaan Bulshada Soomaaliyeed.
Waxaan la wadaagaynaa Shacabka Soomaaliye ed
iyo Beesha Caalamkaba in Madaxwaynuhu intii uu Xafiiska joogay uu waqti, maal
iyo maskaxba ku bixinayay sidii uu kusii joogi lahaa xafiiska isaga oo isku
dayaya in doorashadu noqoto oo kaliya mid ka jawaabaysa doonistiisa ama uu
wadada u xaarto muddo kororsi sharci-darro ah.
Tan iyo intii uu Ra’iisul Wasaauruhu la
wareegay hoggaaminta howlaha doorashada, Madaxwaynuhu waxa uu si joogto ah
caqabad ugu ahaa hirgalinta doorashadii lagu heshiiyay, isaga oo isticmaalayay
xeelado kala duwan kuwaas oo markii mid la xa liyaba uu buurayay mid kale ilaa
uu Shalay si cad oo sharciga baalmarsan u soo saaray baaqan mas ’uuliyad-darrada
ah. Waxaa xusid mudan in doora shada uu hogaaminayo Ra’iisul Wasaaruhu ay ta hay
mid ay u siman yihiin dhammaan Ummadda So omaaliyeed, gaar ahaan Musharaxiinta
u tartamaya hoggaanka dalka oo uu ku jiro Madaxwaynahu sid aas darteed lama
aqbali karo in Musharax gaar ah uu isku dayo in uu doorashada ka dhigo mid uu
nati ijadeeda ku leeyahay saamayn gaar ah.
Haddaba, waxaan Shacabka Soomaaliyeed u
caddayneynaa in mas’uuliyadda doorashadu ay sa aran tahay Ra’iisul Wasaaraha
iyo Golaha Wadata shiga Qaranka, sidaas awgeed shirka Golaha Wada tashiga
Qaranka ee uu iclaamiyay Ra’iisul Wasaara ha ayaa ka qabsoomaya Magaalada
Muqdisho sidii uu ku tala galku ahaa.
Ra’iisul Wasaaruhu waxa uu wadaa Kulammo ar
agti wadaag ah oo uu la leeyahay, Bulshada Ray idka ah, Golaha Musharaxiinta
iyo Beesha Caalam ka si looga dhagaysto talooyinkooda la xiriira hufn aanta
doorashada iyo dhammaystirka Golaha Sha cabka oo waqtiyaysan kuwaas oo lagu
dhamaystiri doono kulanka Golaha Wadashiga Qaranka ee qo rshaysan.
Ra’iisul Wasaaruhu waxa uu la
socodsiinayaa Shacabka Soomaaliyeed iyo Bulshada Caalamka in la joogo xilligii
si wadajir ah looga hor-imaan lahaa shaqsiyaadka caqabadda ku ah nabadda iyo
dowl ad-dhiska Soomaaliya si looga baaqsado in uu dal ku galo qalalaase
siyaasadeed iyo mid amni.
Ugu danbayn, Ra’iisulewasaaruhu isaga oo
gu da naya waajibaadka qaran ee uu siiyay Dastu urka KMG ah ,raacayana
Heshiisyada Siyaasadeed ee awoodda u siiyay hogaaminta Doorashada iyo Am niga,
wuxuu u balanqaadayaa Shacabka Soo maal iyeed isaga oo kaashasnaya Golaha
wadata shiga Qaranka in uu xoggiisa isugu gaynayo dhama ysti rtka Doorashada
iyada oo la ilaalinayo hufnaante eda maadaama xalka kaliya ee u furan Qarankaan
ay tahay Doorasho horseeda in awoodda loogu kala wareego si sharci ah oo
nabdoon.
Shirkii golaha wadatashiga ee uu raysal wasaa re
Rooble ku baaqay oo dib u dhacay
Shirkii raysal wasaare Rooble uu ku
baaqay in uu ka dhicidoono magaalada Muqdisho oo ay isugu imaan lahaayeen
golaha wadatashiga qaran, ayaa dib u dhacay, sida HOL xogta ku helayso.
Lama oga
baaqashadiisa inuu xiriir laleeyahay qoraalkii Habeen hore kasoo baxay
madaxtooyada Soomaaliya, oo lagu sheegay in raysal wasaare Rooble uu ku guul
daraystay hoggaaminta door ash ada. Madaxweynaha Puntland Siciid Deni ayaa
isagu ku baaqay in dib loo dhigo shirka wadatashi ga muddo todobaad ah, si uu
xal uga gaaro cola adda ka taagan magaalada Boosaaso.
Warar aan helayno waxay sheegayaan inuu
ray sal wasaaraha Muqdisho ka wado kulamo gaar ga ar ah oo uu la leeyahay
guddiga doorashada, isa goo la filayo inuu soo saaro jawaab ka dhan ah war kii
madaxtooyada kasoo baxay.
Mucaaradka ayaa raysal wasaaraha ugu
baaqay inuu qaato go’aan uu ku difaacayo daah furnaanta doorashada, waxayna
kula taliyeen inuu ka dhabe eyo qabashada shirka golaha wadatashiga qaran.
Waa khilaafkii
labaad oo madaxweyne Farmaajo iyo raysal wasaare Rooble dhexmaraya, waxaana
khila afkan uu kusoo aadayaa iyadoo dalka ay ka socoto doorashada aqalka hoose.
Doorashada ayaa hakad ku timid, kadib
markii uu khilaaf soo kala dhex galay guddiyada doorasha da oo laftooda u kala
jabay dhinaca raysal wasaara ha iyo madaxweynaha, sida aan xogta ku helayno.
Xasan: "Qoraalkii Farmaajo wuxuu
ahaa mid waali ah”
Madaxweynihii hore ee Soomaaliya Xasan
Sheekh Maxamuud kana mid ah Midowga Musharr ixiinta ayaa ka hadlay qoraalkii
kasoo baxay madaxweynaha waqtigiisa dhammaaday ee Maxa med Cabdullaahi Farmaajo
Xasan Sheekh oo Warb aahinta la hadlay kadib kulan ay yeesheen Midow ga
Mushariaxiinta ayaa sheegay in caqabada ugu wayn ee doorasho in ay dalka ka dhacdo
hortaagan ay tahay madaxwaynaha muddo xileedkiisa uu dha maaday ee Farmaajo.
Xasan Sheekh ayaa sheegay in qoraalkii
Habe en hore uu soo saaray Farmaajo uu yahay mid waaali ah oo aan miirqab ah eyn,
islamarkaana dulqaad ka dadka Soomaaliyeed ay sameynayaan uu u qaatay
dayuusnimo.
"Caqabadda
doorashada hort aagan oo awal diidanaa in la bilaabo markii la bila abayna
diiday inay socoto waa madaxweyaha waqti giisa dhammaaday Maxamed Cabdullaahi
Farm aajo, qoraalkii Habeen hore kasoo baxayna intaas ayuu dugsan yahay,
warkaas waa diidan nahay, dan Soomaaliyeedna kuma jirto, wixii uu ku dhawa aqay
waa Waali oo aan ku dheeheyn caqli iyo mas ’uuliyad” ayuu yiri.
Xasan Sheekh ayaa sheegay inay mar hore
dad ka Soomaaliyeed uga digeen inay ka fiirsadaan cid da ay u dhiibanayaan
xilka.
"Dulqaadka siyaasiyiinta iyo dadka
Soomaali yeed in dayuusnimo loo qaato sax maahan, Farmaa jo wuxuu u qaatay
caqliga dadka dayuusnimo, dad ka Soomaaliyeed horey ayaan uga dignay inay ka
fiirsadaan cidda ay xilka u dhiibanayaan,” ayuu sii raaciyey hadalkiisa.
Dhinaca kale Xasan Sheekh wuxuu sheegay
in hadalkii shalay uu jeediyay Guddoomiyaha Golaha Shacabka Maxamed Mursal uu
daba socso kii hore oo uu dalka qatar ku galiyay, isaga oo ugu baaqay in dalka
uusan qatar gelin, wixii dhacana uusan la wadaageen Farmaajo."Barlamaan
sharciyad haysta majiro farmaajo shalay ayuu ku hoojiyay ee yuusan ku hoojin
Mur saloow , in albaabkii furmi tagaba in lasoo oodo sax maaha ayuu yiri,”
Xasan Sheekh.
Sidoo kale wuxuu soo hadal qaaday Xasan
Sheekh dalacsiintii Madaxweyne Farmaajo taliyha Qeybta Boolisla Gobol Banaadir,
wuxuuna si cad u sheegay in Sarkaal aan lagu amri karin in wixii doono uu iska
sameysto.
Askari Nus Dollar Muqdisho ugu dilay Darawal Mooto
Bajaaj
Askari ka tirsan Ciidanka Taraafikada ayaa
Dar awal Mooto Bajaaj ku dilay agagaarka Isgoyska Da bka ee Magaalada Muqdisho,
iyada oo dilka kadib uu goobta ka baxsaday.
Sababaha dilka ayaa waxaa lagu sheegay in
Askariga uu Wadaha Mooto Bajaajka ka dalbaday in uu siiyo lacag dhan Nus Dollar
balse uu ka dii day, sidaasina uu ku dilay.
Qaar kamid ah wadayaasha Mooto Bajaajta
oo ka careysnaa dilka ayaa dhigay dibadbax, iyaga oo muddo saacado ah xirtay
Isgoyska dabka, waxaana ay sheegeen inay aad uga xun yihiin dilkaas.
Sidoo
kale banaanbaxayaasha ayaa waxaa ay shee geen inay dibadbaxa sii wadi doonaan
ilaa iyo inta cadaalad looga helayo Wiilka Dhalinyarada ah ee la dilay, iyaga
oo dalbaday in gacanta lagu soo dhigo Cadaaladana la horgeeyo Askariga dilka
geystay.
Dilalka loo geystay Darawalada Mooto
Bajaajta ayaa bilihii la soo dhaafay ku yaraaday Magaalada Muqdisho, balse
sanadkii 2019-kii ayaa waxaa Mu qdisho ka dhacay dilalkii ugu badnaa oo
Ciidamada dowladda ay u geysteen wadayaasha Mooto Bajaaj ta.
DHINACA
kale bannaabax ayaa isla shalay ka dhacay magaalda muqdisho kaasoo isagan laga
bannaanabaxayey dagaal dorraad ky dhex nmaray ciidmada militariga dowladda
federaalka soom aaliya kuwaasoo iskaga
horyimaadeen deegaanka duleedka muqdisho gaara ahaan ceel xirka dheere ee
degmada kaaraan.
dagaalkaas oo laba janan ka dhexyey ayaa
wax aa uu dhliyey dhImasho iyo dhaawac iyo waliba burbur hantiyeed waxaayn
dadweynaha deegaanka as ay banaanabax cabasho ah ka muujiyeen dhib aatada ka
soo gaarata dagaaladkaas waxayna dow ladda ugu baaqeen inay wax ka qabato
ciidankeeda
dhibaateynaya
shacabka
Maxaa
kasoo baxay shirkii Rooble iyo beesha caalamka?
Waxaa Shalayeyd soo dhamaaday shirkii u soc
day Ra’iisul Wasaare Maxamed Xuseen Rooble iyo xubnaha Beesha Caalamka oo ku
qabsoomay aal ada fogaan arraga (Zoom-ka), kaasi oo ku saa bsana xaaladihii u
dambeeyay ee soo kordhay.
Qoraal kasoo baxay Xafiiska Rooble ayaa lagu
she egay in shirkaas looga wada-hadlay xaaladda dal ka, dardar-galinta
doorashooyinka iyo shirka Gola ha Wadatashiga Qaran ee lagu wado in uu ka furmo magaalada Muqdisho.
"Ra’iisul Wasaaraha ayaa u xaqiijiyay
Wakiilada Beesha Caalamka in shirka furmaya ay diiradda ku saari doonaan
ilaalinta hufnaanta doorashada iyo sixitaanka, ku dhaqanka habraacyada
doorashada iyo soo saaridda jadwal ay ku caddahay waqtiga ay soo gabagaboobeyso
doorashada,” ayaa lagu yiri qoraalka kasoo baxay xafiiska Rooble.
Sida uu Rooble u sheegay xubnaha Beesha
Caalamka shirka la qorsheynayo inay yeeshaan Gol aha Wada-tashiga Qaranka ayaa
waxaa lagu soo saari doona jadwal doorasho oo mudeynaya xilliga ay soo
gaba-gabobeyso doorashada dalka, ayada oo hore u fashilmeen dhowr jadwal
doorasho oo la soo saaray.
Wakiilada Beesha Caalamka ayaa si wadajir
ah u bogaadiyay dadaalka Ra’iisul Wasaaraha ee la xir iira sidii doorashada u
noqon lahayd mid daah-furan oo lagu kalsoonaan karo.
Sidoo kale waxay si gaar ah u soo
dhoweeyeen kulammada wada-tashiga ah ee Ra’iisul Wasaaruhu la yeeshay Midowga
Murashaxiinta, Bulshada Ray idka ah iyo Beesha Caalamka, si uu u dhageysto tal ooyinkooda
ku aaddan hagaajinta hufnaanta iyo da ah-furnaanta doorashada.
Kulanka ayaa imanaya xilli uu cirka isku
share eray khilaafka cusub ee ka dhex qarxay Ra’iisul Wa saaraha iyo
Madaxweynaha muddo xileedkiisa uu dhamaaday, islamarkaana ay labada dhinac ku
ba aqeen shirar is khilaafsan.
Beesha Caalamka ayaa dadaal badan ku
bixisay in doorashooyinka ka bilowdaan dalka, waxayna xill igaan rabtaa in
khilaafka Rooble iyo Farmaajo uus an wax saameyn ah ku yeelan geedi socodka
doora shooyinka.
Si kastaba, Beesha Caalamka ayaa u muuqata
mid arrimaha doorashada ku gacan siineysa Ra’I isul Wasaare Rooble oo kal hore
loo igmaday, waxa yna wada dadaalo ku aadan in si dhaqso ah loo sa xo
qaladaadka ka jira doorashada, si saamileyda si yaasiyadda ugu wada qancaan,
loona dhameystiro doorashada.
Dalalka
Mareykanka iyo UK oo taageeray shirka Rooble
Qoraal kooban oo kasoo baxay
safaaradda Mareyk anka ee Muqdisho ayaa lagu yiri "Waxaan sii wade ynaa inaan
taageerno baa qa ku saabsan kulanka Go la ha Wadatashiga Qaran ee Muqdisho.
Wada-hadall ada toddobaadkan ee Mada shan horey u jirtay waxay muhiim u yihiin
dedejinta hanaanka doorashada Soomaaliya iyo sixitaanka khaladaadka la arkay.”
Safiirka UK, Kate Foster ayaa iyana tiri
"Wax aan sii wadeynaa inaan taageerno baaqa ku saab san kulanka Golaha
Wadatashiga Qaran ee Muqd isho. Madashan muhiimka ah waa halka ay tahay in
cabashooyinka iyo arrimaha wax looga qabto. Wa dahadalka waa u muhiim wax ka
qabashada dhibaatooyinka iyo khaladadaadka la arkay iyo dedejinta hanaanka
doorasho ee Soomaaliya.”
Qoraalka Mareykanka iyo UK ayaa yimid
saaca do kadib markii uu soo dhammaaday kulan uu hab fogaan arag ah ra’iisul
wasaare Rooble kula yeesh ay wakiilada beesha caalamka.
Sida uu Rooble u sheegay xubnaha Beesha
Ca alamka, shirka la qorsheynayo inay yeeshaan Gol aha Wada-tashiga Qaranka
ayaa waxaa lagu soo saari doona jadwal doorasho oo mudeynaya xilliga ay soo
gaba-gabobeyso doorashada dalka, ayada oo hore u fashilmeen dhowr jadwal
doorasho oo lasoo saaray.
Wakiilada Beesha Caalamka ayaa si wadajir
ah u bogaadiyay dadaalka Ra’iisul Wasaaraha ee la xir iira sidii doorashada u
noqon lahayd mid daah-furan oo lagu kalsoonaan karo.
HALKAN KA AQRISO W.W MOGTIMES 27-12-21
.