..
Ra’iisul Wasaare Rooble Oo Kulan La Qaatay Wafdi Ka
Socday Qaramada Midoobay
Ra’iisul Wasaaraha Xukuumadda Fede raalka
Soomaaliya ee xilgaarsiinta Maxamed Xuseen Rooble ayaa xafiiskiisa ku qaabilay
ergayga gaarka ah ee hay’adda UNHCR u qa abilsan Geeska Afrika Danjire Maxamed
Cabdi Afey.
Ra’iisal wasaare Rooble iyo Danjire Maxam ed
Cabdi Afey ayaa ka wada hadlay xaaladaha bani’aadnimo ee dalka iyo sidii loo
gargaari lahaa dadka ku nool deegaannada Maamulka Jubbaland oo ay abaaruhu
saameeyeen.
Kulankan ayaa daba socda baaq uu Ra’iis al
Wasaaraha u diray hay’adaha gargaarka iyo beesha caalamkan oo ku aadan in ay
deg deg ugu gurmadaan dadka abaaruhu aafeeyeen ee ku nool Jubbaland iyo
deegaanno kale oo dal ka ah.
Abaaro baahsan iyo biyo la’aan ayaa mudd ooyinkii
dambe ka jirta inta badan deegaanada dowlad Goboleedka Jubbaland, isla markaana
waxaa ay abaarta saameeyn xoogan ku yeela tay dadka iyo duunyada, iyadoo ay ku
le’deen xoolo farabadan oo ay lahaayeen dad xoolo dhaqato ah.
Xasan Sheekh Maxamuud oo war kasoo saa ray dagaalka
Guriceel
Madaxweynihii hore ee Soomaaliya, Xasan
Sheekh Maxamuud ayaa ka hadlay dagaalka ka socdo magaalada Guriceel ee gobolka
Gal gaduud, isaga oo baaq deg deg ah u diray ma daxda Galmudug iyo hoggaanka
sare ee Ahlu Sunna.
Xasan Sheekh Maxamuud oo war qoraal ah soo
dhigay bartiisa Facebook-ga ayaa labada dhinac ka dalbaday inay si shuruud
la’aan u joojiyaan dagaalka haatan ka socda Guriceel.
‘Waxaan
ku baaqayaa in si degdeg ah oo aan shuruud lahayn loo joojiyo dhiillada
colaadeed ee taagan. Dagaalku ma xalliyo khilaafaadka siyaasadda ee waxa uu
abuuraa kala fogaan sho hor leh,” ayuu yiri mushar rax madaxweyne Xasan Sheekh
Maxamuud.
Sidoo kale wuxuu ku taliyey in xiisadda
siy aasadeed ee u dhexeysa labada dhinac lagu dhammeeyo miiska wada-hadalka, si
la qabooj iyo colaadda kasoo cusboonaatay Galmudug.
"Kala
aragti duwanaanshaha siyaasadda waa in lagu xalliyaa miiska wadahadalka, iyadoo
la dhowrayo jiritaanka, sharciyadda iyo midnima da dowlad goboleedka
Galamudug,” ayuu raac iyey.
Hadalka Xasan Sheekh ayaa ku soo aad ayo,
iyada oo haatan dagaal u dhexeeya laba da dhinac uu ka socdo waqooyiga
Guriceel, kaas oo geystay khasaare kala duwan.
Halkan hoose ka aqriso:-BAAQ NABADEED
Xaaladda Galmudug Waxaan tacsi u dir ayaa
dhammaan ehelada iyo qoysaskii ay ka baxeen dadkii ku geeriyooday dagaalka
Guraceel, dhaawacyadana waxaan u rajeyna yaa bogsasho degdeg ah. Waxaan ku
baaqa yaa in si degdeg ah oo aan shuruud lahayn loo joojiyo dhiillada colaadeed
ee taagan.
Dag aalku ma xalliyo khilaafaadka siyaasad
da ee waxa uu abuuraa kala fogaansho hor leh. Odayaasha dhaqanka,
Siyaasiyiinta, Gana csa tada, Haweenka dhallinyarada iyo dhamm aan qeybaha kala
duwan ee bulshada waa in ay qaataan kaalintooda ku aaddan deminta co laadda.
Lama aqbali karo in dhiigga dhallinyaro Soomaaliyeed uu daadanayo, bulshada
intee da kalena daawato.
Kala aragti duwanaanshaha siyaasadda waa
in lagu xalliyaa miiska wadahadalka, iya doo la dhowrayo jiritaanka, sharciyadda
iyo midnimada dowlad goboleedka Galamudug.
Xasan
Sheekh Maxamuud oo war kasoo saa ray dagaalka Guriceel
Geerida Taliye Fayfle oo la filayo inay xiisad ka
dhex-abuurto DF iyo Mareykanka
Geerida Taliyihii ciidanka Danab ee Galmu
dug Cabdiladiif Axmed Fayfle oo Dorraad lagu dilay dagaalkii Guriceel ayaa la
filayaa inay xii sad ka dhex abuurto dowladda federaalka Soo maaliya iyo
dowladda Mareykanka.
Ciidanka
Danab ayaa waxaa tababara oo mu shahaarkooda bixiya dowladda Mareykanka,
waxaana loogu tal-galay oo kaliya inay la dag aalamaan maleeshiyada Al-Shabaab.
Dowladda Mareykanka ayaa horey u diiday
isku dayo dhowr ah oo dowladda federaalka ay dooneysay inay ciidankaas ugu
adeegsato da gaallo aan aheyn kuwa Al-Shabaab, waxaana ka mid ah dagaalkii
Muqdisho ku dhex-maray ciidan Farmaajo taageersanaa iyo ciidamadii Badbaado
Qaran ee kasoo horjeestay muddo kororsiga.
Geerida Taliye Fayle ayaa hadda dhaline ysa
su’aalo la xiriira cidda amartay inay isaga iyo ciidankii Danab ee la dilay ay
aadaan Guri ceel oo ay ka qeyb-galaan dagaal aan aheyn midka Al-Shabaab,
kadibna halkaas lagu dilo.
Mareykanka
ayaa Ahlu-Sunna u arka koox aw ood leh oo loo adeegsan karo in Soomaaliya laga
cirib-tiro Al-Shabaab, waxaana inay daga alamaan kooxdaas iyo ciidankii ay
tababareen ee Danab ay guul u tahay Al-Shabaab.
Inkasta oo dowladda Soomaaliya ay u ma dax-banaan
tahay inay ciidankeeda u ade egsato sida ay doonto, haddana Mareykanka maadaama
uu bixiyo tababarka iyo mushahar kan Danab, wuxuu awood u leeyahay inuu jooj iyo.
Mareykanka wuxuu sanadii 2019 joojiyey
kalamadii lacageed ee uu siin jiray ciidanka do wladda kadib eedeymo la
xiriiray musuq-maa suq inkasta oo sanad kadib dib loo fasaxay kaalmada.
Wasiirkii hore ee amniga Galmudug Axmed
Macalin Fiqi ayaa Dorraad sheegay in taliyaha ciidanka xoogga dalka Jeneral
Odawaa Yuusuf Raage uu Taliye Fayfle ugu
hanjabay in gabi ahaanba ciidanka laga saarayo, hadii uusan hoggaamin
dagaalka."Waa ka xumahay warka la ii sheegay ee ah in Taliye Odowaa uu amar dul
dhigay Taliye Fayfle ah in uu kala doorto in ciidamada laga saaro ama uu
dagaalka galo, waa ayaan darro weyn dagaalka hadda socda oo lagu laynayo
saraakiishii waxgalka ahayd,” ayuu yiri Fiqi.
"Taliye Fayfle waxaan ku wada jirnay dag aalkii
labada bilood qaatay ee koofurta Mudug lagula jiray kooxda argagixisada ah,
wuxuuna ahaa nin geesi ah, dulqaad badan isla mark aana mabda’ ay ka ahayd la
dagaalanka arga gixisada,” ayuu qoraalkiisa ku yiri Fiqi.
Fiqi: "Faataxada haloo maro Midowga Musharaxiinta”
Wasiirkii
hore ee Amniga Maamulka Galmu dug Axmed Macalin Fiqi ayaa shaki geliyay in
Midowga Musharaxiinta Mucaaridka ay taagee rsan yihiin dagaalka lagu qaaday
ururka Ahlu-Sunna ee ka socda Guriceel.
Fiqi ayaa sidoo kale su’aal geliyay cidda
hor taagan in war-murtiyeed laga mideysan yahay laga soo saaro xiisada dagaal
iyo howl-galka ciidamada dowladda ee ka dhanka ah Ahlu-Sunna.
"Midowga Musharixiinta ee wax kasta ka
hadli jirey ma haw lgalka Odowaa iyo Qaroole ayay taageersan yihiin!. Yaa hortaag
an in warmurtiyeed arrinta Guri ceel laga soo saaro!?!?!
Faataxada haloo maro midowga!,” ayuu ku
yiri qoraal uu soo dhigay bartiisa Facebook.
Madaxweynihii
hore ee dalka, Xasan Sheekh Maxamuud oo kamid ah Golaha ayaa Shalay si shaqsi
ah qoraal uga soo saaray dagaalka Guriceel, waana midda tooshka kusii shiday
aamusnaanta Midowga Musharaxiinta ay ku wajahayaan xiisadaas.
Xasan Sheekh Maxamuud oo war qoraal ah
soo dhigay bartiisa Facebook-ga ayaa laba da dhinac is-haya ka dalbaday inay si
shuruud la’aan u joojiyaan dagaalka haatan ka socda Guriceel.
"Waxaan tacsi u dirayaa dhammaan ehel ada
iyo qoysaskii ay ka baxeen dadkii ku geeri yooday dagaalka Guraceel,
dhaawacyadana waxaan u rajeynayaa bogsasho degdeg ah,” ayuu yiri Xasan Sheekh
Maxamuud.
"Dagaalku
ma xalliyo khilaafaadka siyaasa dda ee waxa uu abuura kala fogaansho hor leh.
Kala aragti duwanaanshaha siyaasadda waa in lagu xalliyaa miiska wadahadalka,
iya doo la dhowrayo jiritaanka, sharciyadda iyo midnimada dowlad goboleedka Galamudug.”
Xog ay
Caasimada Online baahisay 8-dii bisha an ayaa waxay daboolka ka qaaday in Midow
ga Murashaxiinta ay ku kala qeybsameen xii sadda ka taagan Galmudug, midaasi oo
hor istaagtay in la soo saaro war-saxaafadeed lagu mideysan yahay.
Ilo-wareedyo ka tirsan Midowga Murashax iinta
ayaa Caasimada Online u sheegay inay kala noqdeen dhinacyo taageersan Ahlu-Sun na,
dhinacyo taageersan maamulka Qoor Qoor iyo kuwa dhex-dhexaad ah oo aan meelna
jirin.
Ma cadda
sida uu khilaafkan ku dhammaan do ono, waxayse u badan tahay inaanu marnaba
golaha soo saari doonin war-saxaafadeed wad ajir ah oo la xiriira xiisadda
dagaal ee Ahlu-Sunna iyo Galmudug.
Xigasho Caasimada Online
Golaha Kacdoonka G/Hiiraan iyo Odaya asha dhaqanka
Hiiraan oo si kulul uga Jawa ab celiyay hadal kasoo yeeray Yuu suf Dab ageed
Golaha Kacdoonka gobolka Hiiraan iyo Od ayaasha
dhaqanka gobolka Hiiraan ayaa si is ku mid ah uga jawaab celiyay hadal Dorraad
ka soo yeeray madaxweyne ku xigeenka Hirsha beelle Yuusuf Axmed Hagar Dabageed,
kaa soo sheegay in magaalada Baledweyne uu im aanayo madaxweynaha Hirshabeelle
Cali Cab dullaahi Xuseen Guudlaawe.
Hogaamiyaha Golaha Kacdoonka gobolka
Hiiraan Jenaraal Abuukar Xaaji Warsame Xu ud ayaa sheegay in Cali Guudlaawe
uusan im aan karin Baledweyne, islamarkaana aysan ji rin wax wadahadal ah oo
dhexmaray Golaha Kacdoonka.
"Cali Guudlaawe iska keen Baledweyne
maah an warka Dabageedna waa mid kicin dadweyne ah mana imaankaro Bale dweyne
isagana ma keeni karo Cali Guudla awe, waxaan kalo cadeyneyna horayna aan u
sheegay in diyaar aan u nahay in Baledweyne lagu qabto doorashada Golaha
Shacabka Soo maaliya" Ayuu yiri Jenaraal Abuukar Xuud.
Waxaa sidoo kale si kulul uga jawaab
celiy ay hadalka madaxweyne ku xigeenka Hirshabe elle Odayaasha dhaqanka
gobolka Hiiraan oo sheegay in Cali Guudlaawe uusan imaan karin Baledweyne,
islamarkaana ay ogol yihiin in Bal edweyne ay ka dhacdo doorashada Aqalka Ho ose
ee Baarlamaanka Soomaaliya.
"Waxaan markale ku celineyna in Cali
Gu udlaawe uusan Baledweyne imaan karin horay na waan u sheegnay hadana waan ku
celine yna cid keeni kartana majirto, waxaana leeyah ay Yuusuf Dabageed Cali
Guudlaawe hadad adiga ula baxday Cali Baraf anagana waxaan ula baxnay Cali
xaasid, Cali dhibaato, Cali Imtixaan, sababto ah dhibaato iyo xasidnimo asaga
ka hor Hiiraan maba ka jirin, marka go bolkiisa Sh/dhexe ha ku ekaado"
ayuu yiri Nab adoon Xarago oo ka mid ah Odayaasha dha qanka gobolka Hiiraan.
Hadaladaan kasoo kala yeeray Golaha Kac doonka
Hiiraan iyo Odayaasha dhaqanka Hiir aan ayaa imaanaya xili Yuusuf Dabageed uu Dorraad
magaalada Muqdisho ka sheegay in Baledweyne uu tagi doono Cali Guudlaawe in ta
aysan dhicin doorashada Aqalka Hoose, wa xaana hadalka Dabageed uu imaanaya
xili uu dhawaan sidoo kale Baledweyne uu ka dhex sheegay in wax walba oo
tabasho ah oo ay qa baan reer Hiiraan la dhameyn doono doora shada kadib,
waxaana hadalkiisa Dorraad uu markale cirka kusii shareeyay xiisada siyaas adeed
ee ka dhaxeysa Hirshabeelle iyo reer Hiiraan oo markii horaba cakirneed.
Senator Mashruuc oo Rooble u diray far riin la
xiriirta dagaalka Guriceel
Senator Maxamuud Axmed Maxamuud (Ma shruuc)
oo ka tirsan golaha Aqalka Sare ee baarlamaanka Soomaaliya ayaa Shalayeyd soo
saa ray baaq nabadeed oo ku aadan xiisada dagaal ee Gur iceel.Senator Mashruuc
ayaa ugu horeyntii sheegay in dagaalka ka socda Guriceel uu dabaal-deg u yahay
kooxaha argagixisada, ugana dhigan ya hay cadow isku jabay, sida uu sheegay
"Xabbadda Guriceel ka socota waxa kaliya
ay dabaal deg u tahay kooxaha argagaxisada oo ay uga dhigan tahay cadow isku
jabay. Waa in la joojiyaa dagaalka, lana aadaa dhanka ka shaqeysiinta caqliga,
wada hadalna lagu dham eeyaa caqabadaha taagan, lagana baaqsadaa dhiigga inuu
sii qulqulo,” ayuu ku yiri qoraal kiisa Senator Mashruuc.
Senator-ka ayaa ugu baaq Ra’iisul Wasaa raha
Soomaaliya in uu si deg deg ah u fara-gel iyo xiisada dagaal ee Guriceel, oo u
dhaxeysa ciidamada dowladda iyo kuwa taabacsan ho gaanka Ahlu-Sunna Waljamaaca.
"Guryo ay tacsi taal, doorasho ayaan ka qa
baneynaa caqli beniaadnimo iyo mid Dawlad nimo ma aha. Mudane Mohamed Hussein
Ro ble, Raisal wasaaraha JFS waxaan ugu baaqa yaa inuu si deg deg ah u soo fara
geliyo una is taago joojinta dhiigga walaalaha Soomaali yeed.”
"Guul, nabad, barwaaqo iyo Dawladnimo
waarta ayaan u rajeynayaa Galmudug,” ayuu ugu dambeyntii ku yiri qoraalkiisa
Senator Max amuud Mashruuc.
Bashiir Goobe Oo Shalay Loo Dhaariy ay Xilka Uu U
Magacaabay RW Rooble
Wasiiru dowlaha Cusub ee Wasaaradda Ho wlaha
Guud Iyo Guryeynta ee Xukuumadda Federaalka Soomaaliya ee xilgaarsiinta Bashiir
Maxamed Jaamac Bashiir Goobe ayaa Shalay lagu dhaariyey Xarunta Villa Hargeysa
ee Ma gaalada Muqdisho.
Munaasabadda dhaarinta ayaa waxaa ka soo
qeyb galay Guddoomiye ku-xigeenka 1aad ee Golaha Shacabka Cabdiweli Sheekh Ibra
ahim Muudey, Guddoomiye ku-xigeenka laba ad ee Golaha Mahd Cabdalla Cawad,
Xildhib aano, Wasiiro iyo Mas’uuliyiin kale.
Bashiir Maxamed Jaamac Bashiir Goobe ayaa
lagula dardarmay inuu dardar-geliyo shaq ada loo idmaday ee ah Wasiiru dowlaha
ee Wasaaradda Howlaha Gu ud Iyo Guryeynta ee Xuku umadda xilgaarsiinta.
Ra’iisul Wasaare Max amed Xuseen Rooble
ayaa Dorraad Bashiir Goobe u ma gacaabay xilka Wasiiru dowlaha ee Wasaara dda
Howlaha Guud, waxaana xilkaas 14 Janu ary 2020, iska casilay Madaxweynaha
maamul ka Galmudug Axmed Cabdi Kaariye Qoorqoor oo xiligaasi ahaa Musharax
madaxweynaha Galmudug.
Magacaabida Bashiir Goobe ayaa qeyb ka
aheyd heshiiskii habeenkii jimcaha gaareen Madaxweyne Farmaajo iyo Ra’iisul
Wasaare Rooble ee lagu soo afjaray khilaafka muddada u dhaxeeyay labada dhinac
ee sababta u ahaa kala jabkii Hay’adda Sirdoonka iyo Nabads ugida Qaranka.
Saciid Deni "Shacabku waxaa dib ugu soo laabanayo
awoodda uu ku dooran karo Dadka ku metalaya Siyaasadda..”
Madaxweynaha Puntland Siciid Cabdulla ahi
Deni ayaa sheegay in Maamulkiisa haddii uu ku guuleysto Tijaabada Doorashada
Dadka Shacabka ee Qardho, Eyl & Ufeyn loosoo gud binayo Deegaannada kale ee
Dowlad-Goboleedkaas.Siciid Cabdullaahi Deni Mada xweynaha Puntland waxa uu
sheegay in haddii awoodda shacabka loo celiyo in ay ka dhalan karto mas’uuliyad
iyo isla xisaabtan si meesha looga saaro xil isku dejinta aan waxba lagu qaban.
"Shacabku
waxaa dib ugu soo laabanayo awo odda uu ku dooran karo Dadka ku metalaya
Siyaasadda oo lala xisaabtami karo, waxaa me esha ka baxaya dhaxalka xafiisyada
oo halk aan waxa aan ugu imid iyada oo la dhahayo qofkaan ku qor ehelkiisa ayaa
ka dhintay boos kaan sidaas ma aha Dowladnimo” ayuu yiri Siciid Deni.
Madaxweynaha DG Puntland ayaa shaaci yay
in is aragga Shacabka & Shaqsiyaadka Xil doonka ah uu kordhayo marka codka
dhanka rayidka ah uu ku xiran yahay, waxaana uu ugu baaqay in laga fiirsado
Dadka loo codeynayo.
"Doorashada Shacabka waxaa ku xoogeys anaya
Amniga waayo waxaa dadka dhex soco naya musharixiinta, waa cusub ayaa u baryay
Puntland oo Madaxda ayaa waqti badan ku bix inaya Shacabka si codkooda ay u
weydiistaan” ayuu hadalkiisa sii raaciyay Deni.
25-ka October 2021 oo ku beegan Berri wa xaa
Qardho, Eyl & Ufeyn ka dhacaya Doora shada Dadka rayidka ee Degmooyinkaas
si loo tijaabiyo in Bulshada kale ee Deegaannada D/G Puntland u dooran karaan
cidda ay doo nayaan.
Al-Shabaab Oo
Goob Fagaare Ku Toog tay Nin Lagu Eedeeyay Inuu Fara Xume eyay Canug Yar
Dagaalamayaasha Al-shabaab ayaa gelinkii
dambe ee Dorraad goob fagaare ah oo ku taalla deegaanka Booco ee Bariga Gobolka
Hiiraan ku toogtay Nin lagu eedeeyay inuu fal fara xu meeyn ku sameeyay Canug
yar oo kamid ah dadka degaanka.
Al-shabaab
ayaa goobta uu xukunka ku dhaca ayay isugu geeyay boqolaal dadweyne ah, si ay u
daawayaan xukunkaas dilka toogashada ahaa ee lagu fuliyay Ninka lagu eedeeyay
inuu sameeyay falka fara xumeeynta ahaa.
Magaca
Ninka dilka lagu fuliyay ayaa lagu she egay Cabdi Shakuur Muxumed Axmed, kaasi
oo Maxkamadda Al-shabaab ku xukun ku ri day, laguna fulisay Dorraad, isla
markaana wa xaa lagu toogtay fagaare ku yaalla deegaanka Booco ee Gobolka Hiiraan.
Dagaalamayaasha Al-shabaab ayaa marar
kala duwan sidaan oo kale waxaa ay xukuno isugu jiray dilal iyo gacan goyn ugu
fulisay rag lagu soo eedeeyay inay geysteen dembiyo ka la duwan oo ay ku jira
fal sino ah iyo Arrimo
kale oo
Basaasnimo ah.
Puntland Oo Ka Hadashay Dab Baabi’I yey Xarun Warshad
Oo Ku Taalla Boos aaso
Dab aad u xoogan ayaa barqanimadii Shalay
ka kacay Xarun Warshada Isbuunyada Tabaarak ay ku leedahay Magaalada Boos aaso
ee Xarunta Gobolka Bari, waxaana dabk aas uu socday saacado xiriir ah, balse
markii dambe la demiyay.
Dabka
ayaa waxaa gebi ahaan ku gubtay Matooro iyo qalab kale oo lagu sameeyo Isb uunyada
oo yaallay Xarunta, isla markaana wa xaa deminta dabkaas xoogan ku guuleystay
ga adiidka dab demiska dowladda Hoose ee Boo saaso iyo dadweyne badan.
Duqa Magaalada Boosaaso Cabdiqani Axm ed
Ismaaciil (Deera dile) oo la hadlay warbaa hinta ayaa u sheegay in dabka ka
kacay Xaru nta Warshada Isbuunyada Tabaarak uu geys tay khasaaro farabadan oo
hantiyadeed, balse uusan geysan mid nafeed.
Waxaa uu sheegay Cabdiqani in dadaalo kala
duwan oo la sameeyay lagu guuleystay deminta dabka oo socday saacado xiriir ah,
wu xuuna tilmaamay in dabka uu baabi’iyey gebi ahaan wixii yaallay Xarunta
Warshada ee agab ahaa.
Duqa Boosaaso ayaa xusay inay ka horta geen
in dabka uu ku faafo guryo ka Agdhawaa Xarunta Warshada, sidoo kalena waxaana
Ma amulka Warshada Tabaara uu sheegay inuu gaaray khasaaro hantiyadeed oo
farabadan.
Webiga Shabeelle oo laga cabsi qabo inuu fatahaad ka
sameeyo Shabeelaha Dhexe.
Xildhibaan Cumar Maxamed Cumar oo xu bin
ka ah Baarlamaanka DG Hir-Shabeelle ay aa sheegay in cabsi xooggan oo la
xiriirta Fat ahaad uu sameeyo Webiga Shabeelle ay ka ta agan tahay Degmooyin
katirsan Gobolka Shab eelaha Hoose.Xildhibaanka waxa uu sheegay in Dadka degen
Degmooyinka Jowhar, Mahad aay & Balcad ay welwel ka qabaan in uu mar kale
fatahaad ku sameeyo Webiga Shabeelle oo haatan buux dhaafiyay sida uu hadalka u
dhigay.
"Jowhar, Mahadaay & Balcad weli dadka
kama soo kabsan fatahaaddii uu ku sameeyay Webiga Shabeelle, waxaa la galay
Xiliga dey rta oo biyo badan ayaa ku hooraya Webiga” Sidaasi waxaa yiri
Xildhibaan Cumar Maxamed Cumar.
"Buqda Boodaale ayaa Degmada Balcad ku
furtay biyo badan weli lama xirin, xalka kel iya waa in la sameeyaa kahortag
wadajir la isa ga kaashado si meelaha fatahaadaha uu ka sameynayo Webiga loo
dhigo Jawaanno” ayuu yiri Xildhibaan Cumar.
Webiga Shabeelle ayaa fatahaad uu ku sa meeyay
Gobolka Shabeelaha Dhexe April, May & June waxa ka dhashay barakac, dhul
beereed badan oo ba’ay & burbur gaaray qaar kamid ah xaafadaha Degmada
Jowhar.
Xukuumadda Federaalka & DG Hir-Shabee
lle ayaa wadajir u sheegay in ay iska kaashan ayaan wax ka qabashada fatahaadda
Webiga Shabeelle oo tallaabada keliya haatan la qaa do tahay in laga hortago
inta uusan karkaarada jabsan.
Maamulka degmada Guriceel oo sheeg ay inay la
wareegeen gacan ku haynta magaa lada
Maamulka degmada Guriceel ee Galmud ug
ayaa sheegay inay si buuxda ula wareege en gacan ku haynta magaalada Guriceel,
ka dib dagaal xooggan oo halkaas ilaa Dorraad ku dhexmarayay ururka Ahlu Sunna
iyo ciidam ada dowladda.
Muuqaal lagu baahiyay warbaahinta dowla dda
Soomaaliya, ayaa guddoomiye ku xigaan ka degmada Guriceel Cabdishakuur Axmed Fa
arax, wuxuu ku sheegay in ay magaalada ka saareen dhamaan ciiddamadii
Ahlusunna ee Dorraad ka dagaalamayay qeybo kamid ah
magaalada.
"Ciidamada dowladda waxay gacanta ku
ha yaan dhamaan degmada Guriceel, waxaa u su urta gashay inay gacanta ku soo
dhigaan max aabiis fara badan oo ah dadkii ka dagaalama yay qayba ka mid ah
degmada Guriceel." Ayuu yiri Cabdishakuur Axmed Faarax oo guddoom iye ku
xigeenka Guriceel.
Guddoomiye ku xigeenka ayaa shacabka ku
sugan gudaha magaalada ugu baaqay in ay ka baxaan goobaha uu dagaalka ka socda,
iya doo la ogyahay in guryo badan ay ku dhaceen madaafiic.
"Waxaan baaq u diraya dadka reer
Gurice el ee ku sugan magaalada gudaheeda, waxaa magaalada ka socda howlgal deg
deg ah kaas oo ay ciidamada dowladda ku raad joogaan Ahlu Sunna, waxaan dadka u
sheegaynaa inay guryahooda ku nagaadan." Ayuu yiri Cabdisha kuur Axmed
Faarax.
Si kaste ha ahaatee, wararka Guriceel ka
imaanaya waxay sheegayaan in qeybo kamid ah laga maqlayo rasaas goos goos ah. Ciid
damada Ahlsunna ayaa ku sugan waqooyi magaalada Guriceel.
Geeridiisa ka hor: "Ama geeri ama gurigey ga”
Faah-faahino
dheeraad ah ayaa waxaa weli laga heyalayaa khasaaraha ka dhashay dagaal culus
oo markale Shalay dib uga qarxay guda ha magaalada Guriceel ee gobolka
Galgaduud ee bartamaha dalka.Dagaalka oo u dhexeeyo ciidamada Galmudug oo
kaashanaya, kuwa dowladda iyo Ahlu Sunna oo dhinac ah ayaa geystay khasaare
isugu jiro dhimasho iyo dha awac. Dagaalka Shalay ayaa dadka ku dhintay waxaa
ka mid ah taliyihii garoonka diyaaradahaDhuusamareeb ee ciidanka nab ad sugida, Cabdiqani Maxamed Diiriye.
Marxuumka ayaa qeyb ka ahaa saraaki isha
hoggaamineysa dagaalka ay ciidamada dowladda iyo kuwa Galmudug ku qaadeen ma gaalada
Guriceel ee gobolka Galgaduud.
Cabdiqani ayaa daqiiqado ka hor geeridiisa
Facebook-ga ku soo qoray ‘ama geeri ama gur igeyga’, wuxuuna ugu dambeyn ku
dhintay dag aalkii qaraaraa ee ka dhacay halkaasi.
Dagaalka ka socda Guriceel ee lagu qaa day
Ahlu Sunna ayaa noqday mid lagu hoob tay waxaana illaa iyo haddda ku dhintay
dad kor u dhaafaya 20 qof oo ay ku jiraan saraakiil.
Xaaladda
ayaa haatan degan, waxaase weli is horfadhiya ciidamada labada dhinac, kuwaas
oo wada is uruursi yo sidoo kale dhaq-dhaqa aqyo milatari iska soo horjeedo.
Dagaalkii Ugu Cuslaa Oo Ka Dhacay Guric eel Iyo
Wararkii Ugu Dambeeyay Xaaladda Xalay
Wararkii ugu dambeeyay ee Xalay aan ka
heleyno Magaalada Guriceel ee Gobolka Gal gaduud ayaa waxaa ay sheegayaan in
halkaas uu ka socdo dagaal goos-goos ah oo u dhex eeya Ciidanka dowladda
Federaalka, kuwa Gal mudug iyo Ciidanka Ahlusunna.
Dagaalkan ayaa waxaa uu sigaar ah uga
socdaa halka loo yaqaano Jaamacadda iyo xaafaddo kale oo ka tirsan Guriceel,
isla marka ana waxaa uu yahay dagaalkaas mid culus oo dhinacyada ay isugu kala
jiraan dhufesyo ad eg. Ciidanka
Ahlusunna Waljamaaca oo hel ay gurmad Ciidan ayaa Shalaydhicii Shalay we erar
ku qaaday Ciidanka dowladda ee ku sug an agagaarka Saldhiga Booliska, waxaana
hal kaas ka dhacay dagaal la isku adeegsaday hubka fud fudud iyo midka Culus
intaba.
Khasaaro
isugu jira dhimasho iyo dhaawac badan oo soo kala gaaray dhinacyada dagaal amaya
ayaa ka dhashay dagaalka socda, iya doo la sheegay inay dhinteen Saraakiil
Ciidan oo ka kala tirsan Ciidanka dowladda, kuwa Gal mudug iyo Ahlusunna
Waljamaaca.
Si
rasmi ah looma oga khasaaraha inta uu la egyahay, waxaana Isbitaalada iyo
Xarumo Caafimaad kale la gaarsiiyay dad qaba dhaa wacyo kala duwan oo isugu
jira Askar, Sar aakiil Ciidan iyo dad shacab ah, mana jirto cid madax banaan oo
khasaaraha xaqiijin karta.
Dhinacyada dagaalamaya ayaa Xalay ku kala
sugan halkii uu Shalayka ugu dhacay, wax aana la sheegay in Shalay Ciidamo hor
leh oo gurmad ahaan u socda ay ku biireen Ciidanka DFS, iyadoo laga cabsi qabo
in dagaalka uu Berri galo maalintii saddexaad.
Ciidanka Nabadsugida Jubbaland oo ka hort egay qarax
lagu Aasay mid kamid ah waddooyinka Kismaayo
Ciidanka hay’adda Nabad Sugida iyo sir doonka
Jubbaland (JISA) ayaa fashiliyay mii nadan ay Al-Shabaab damacsanaayeen in ay
ku dhibaateeyaan bulshada reer Kismaayo sida ay sheegeen.
Howlgalkaan
ayaa dhacay xaafada Farjanno ee magaalada Kismaayo.
Hay’adda nabadsugida Jubbalandayaa sheegtay in qaar ka mid ah dadka shacabka eek u sugan Kismaayo ay kusoo wargaliyeen.
Hay’adda
Nabad sugida & Sirdoonka Jubba land waxay uga mahad celinaysay shacabka
magaalada Kismaayo sida quruxda badan ee kalsoonida leh ee ay ula shaqeynayaan
laama ha amniga ugana qeyb qaadanayaan sugida amniga iyo la dagaalanka
argagixisada.
Ciidanka Jubbaland ayaa maalmihii lasoo
dhaafay howlgallo ka waday Magaalada Kisma ayo kuwaasoo lagu xaqiijinayay
Ammaanka Kismaayo.
Ugu yaraan 2 qof oo ku dhimatay qarax ka dhacay
M/Kampala ee caasimadda dalka Uganda
Ugu yaraan labo qof ayaa ku dhintay tiro
kalena way ku dhaawacmeen ka dib markii uu qarax Sabtidii Habeen hore ka dhacay
maqaayad caan ah oo ku taalla duleedka caasimadda Uganda ee Kampala.
Sida uu Boolisku sheegay, qaraxu wuxuu ka
dhacay abaarihii 9 -kii fiidnimo ee xilliga bandowga, goob wax lagu cuno oo
lagu maga caabo Digida oo ku taal kaniisadda Koma mboga.
Boolisku wali ma sheegin sababta dhabta ah
ee qaraxa.
Madaxweynaha
Uganda Yoweri Museveni ay aa qaraxa ka dhacay caasimadda Kampala ku tilmaamay
fal argagixiso, wuxuuna wacad ku maray in la ugaarsan doono kuwa ka mas’ uulka
ahaa.
Ingiriiska ayaa 15 kii bishaan Octobar ka
digay in argagaxisadu ay weerar ka geysan karto Uganda, laakiin booliisku waxay
sheeg een inaan loo baahnayn in sare loo qaado heerka halista.
Afhayeenka booliiska Uganda Fred Ena nga
ayaa xaqiijiyay jiritaanka unugyo katirsan kooxaha argigixisada oo ku sugan
dalka Uganda, isagoo intaas ku daray
inay socdaan dadaallo lagu burburinayo.
Bayaan ay soo saartay dowladda UK waxay
ugu baaqday muwaadiniinteeda inay aad uga taxadaraan ammaankooda, gaar ahaan
meelaha dadku ku badan yihiin sida hoteellada, xarumaha gaadiidka iyo
maqaayadaha.
Ugu
yaraan 35,000 oo dalxiisayaal ka socda UK ayaa booqda Uganda sanad walba.
Imaatinka dalxiisayaasha sanadlaha ah ee Uganda ayaa sii kordhayay in ka badan
1.5 milyan ka hor cudurka faafa ee coronavirus.
Madaxweynaha Uganda oo ka hadlay qarixii ka dhacay
Magaalada Kampala
Madaxweynaha
waddanka Uganda Yoweri Museveni ayaa qaraxii habeenkii Habeen hore ahaa ka
dhacay caasimadda dalkaasi ee Kampala ee uu ku dhintay halka qof ku tilmaamay
inay suuragal tahay inuu ahaa fal argagixiso.
Qaraxa
ayaa ka dhacay baar cunto laga cuno khamrina lagu cabo oo ku yaal waqooyiga
magaalada.Goobjoogayaal ayaa u sheegay warbaahinta maxalliga ah in laba nin ay
soo galeen baarka fiidnimadii Sabtida.
Madaxweynaha
Uganda, Yoweri Museveni, ayaa ku tilmaamay fal argagixiso , wuxuuna sheegay in
gacanta lagu soo dhigi doono kuwii ka dambeeyay.
Duqa
magaalada ayaa BBC -da u sheegay in dadka ku nool aagga ay cabsi qabaan oo ay
la yaaban yihiin sababta uu qof u beegsanayo xaafaddooda.
Masuuliyiinta
Uganda ayaa dhawaan ku eedeeyay jabhadda ADF ee fadhigeedu yahay Congo inay
maleegayaan weeraro argagaxiso ah.
Bishii
Agoosto boolisku waxay sheegeen inay fashiliyeen qarax ismiidaamin ah oo lala
beegsaday aaska taliye ciidan oo ay ka soo qaybgaleen saraakiil sare oo
milateri iyo siyaasadeed.
Taliska Booliska Gobolka Bari Oo Shalay Amar Cusub Soo
Saaray
Taliska
Booliska Gobolka Bari ee Puntland ayaa Shalay oo Axad ah soo saaray amar cusub
oo lagu sugayo amniga degmooyinka Gobolkaas, xili berri la filayo inay
ka dhacdo
degmo ka tirsan Gobolkaas doorasho qof iyo Cod ah.
Taliyaha
qeybta Booliska Gobolka Bari Xuseen Cali Maxamuud ayaa sheegay in la xiriri doono
isku socodka gaadiidka ee degmooyinka Gobolka, laga bilaabo lixda Maqribnimo ee
Xalay, iyagoona gaadiidleyda lagu wargeliyay amarka lasoo saaray.
Sidoo kale Taliye Xuseen Cali ayaa laamaha
amniga qeybahooda kala duwan faray inay
sugaan amniga degmooyinka Gobolka Bari, xili degmada Ufayn oo ka tirsan
Gobolkaas ay doorasho qof iyo Cod ah ka dhacayso.
Taliyaha qeybta Booliska Gobolka Bari
Xuseen Cali Maxamuud ayaa Bulshada ka dalbaday inay la shaqeeyaan laamaha
amniga, si looga hortego falalka amni darro ee xiliyada qaarkood dhaca,
maadaama doorasho ay ka dhaceyso degmada Ufayn.
Ururada Bulshada Rayidka Oo War Kasoo Saaray
Dagaaladii Ka Dhacay Guriceel
Ururada
Bulshada Rayidka Soomaaliyeed ayaa War kasoo saaray dagaaladii khasaaraha badan
dhaliyey ee Magaalada Guriceel ee Gobolka Galgaduud ku dhexmaray Ciidanka
dowladda Federaalka, kuwa Maamulka Galmudug, iyo Ciidanka Ahlusunna Waljamaaca.
War-saxaafadeed kasoo baxay Ururada
Bulshada ayaa waxaa lagu sheegay inay aad uga xun yihiin dagaaladii dhacay oo
ay sheegeen in wax ka badan ka digayeen khilaafka ka jira deegaanada Galmudug
inuu isku bedelo gacan ka hadal, taasi oo dhacday.
Ururada
Bulshada ayaa Maamulka Galmudug iyo hoggaanka Ahlusunna Waljamaaca ugu baaqay
inay dagaalka joojiyaan, si looga baaqsado dhibaatooyin hor leh oo ku dhaca
dadka shacabka ah, iyagoona xadgudub ku tilmaamay in shacabka lagu kor
dagaalamo. Sidoo
kale Ururada Bulshada ayaa waxaa ay tacsi u direen dadkii ku geeriyooday
dagaaladii xooganaa ee Dorraad ilaa iyo Habeen hore ka dhacayay Guriceel, una
dhexeeyay Ciidanka dowladda iyo kuwa Ahlusunna, iyagoona Caafimaad u rajeeyay
dadkii dhaawacmay.
Ugu
dambeyn Ururada Bulshada Rayidka Soomaaliyeed ayaa Waxgaradka, Odayaasha
dhaqanka iyo Culimada ugu baaqay inay u istaagan sidii qof dambe ugu dhiman
khilaafka siyaasadeed eek a jira deegaanada dowlad Goboleedka Galmudug.
In ka
badan 25 ruux oo ay ku jiraan Saraakiil Ciidan oo uu kamid yahay Taliyihii
Ciidanka DANAB ee Maamulka Galmudug Cabdiladiif Feyfle iyo Saraakiil kale ayaa
ku geeriyooday dagaaladii Guriceel, halka afartameeyo qof kalena ay ku
dhaawacmeen….
Hoos ka Akhriso War-saxaafadeedka Ururada Bulshada.
AFAR ARRIN OO SABAB U AH INAY
MUCA ARAD KA KA AAMUSAAN HESHIISKA FARMAAJO IYO ROOBLE
Mucaaradka Soomaaliya ayaa ka gaabsaday inay
ka hadlaan heshiiskii ay Muqdisho ku gaareen Madaxweynaha waqtiga ka dhamm aaday
Maxamed Cabdullaahi Farmaajo iyo Ra’isul wasaare Maxamed Xuseen Rooble.
Labada nin ayaa si weyn isugu fogaaday
labadii bilood ee uu khilaa fkooda bannaanka yaalay, waxaana ugu dambeyntii
lagu guuleystay in lasoo afjaro xiisadaas.
Heshiish
6-qodob ah ayey kala saxiixdeen, waxayna labada nin isla garteen in la dadajiyo
doorashada Soomaaliya oo si weyn dib ugu dha cday.
Mucaaradka intii uu socday dagaalka
Farmaajo iyo Rooble dhextaal ayey u ahaayeen xiisadda, waxaana qaarkood loo
arkayey inay xiisadda sii hurinayaan.
Ra’isul wasaare Rooble oo maalmihii dambe
ku dhawaa mucaaradka ayaa qaatay heshiis u muuqday in isaga iyo Farmaajo isku
garab dhac een, laakiin wax soo dhaweyn ah kama helin mucaaradka ama dhinaca
midowga Mushariiinta oo si weyn uga hadlayey xaaladda intii uu dag aalka jiray.
Madaxda maamul Goboleedyada oo iyagana ka
hadlay khilaafkii ka dhex jiray madaxweynaha iyo Ra’isul wasaaraha ayaan ka
hadlin hesh iiskii labada nin la kala dhex dhigay.
Waxay dadka intooda badan is waydiinayaan
sababta ay heshiis kaan uga gaabsadeen inay ka hadlaan Mucaaradka oo ay ku
diideyn inay booggadiyaan, waxaana la rumeysan yahay inay sabab u tahay
qodobada soo socda:
1 TUHUN DIB U DHAC AH
Qaar ka
tirsan xubnaha mucaaradka ayaa laga soo xigtay in madaxwe yne Farmaajo iyo
Ra’isul wasaare Rooble ay ku heshiiyeen
in la daahiyo doorashada oo xaawaraha la dhimo
si ay maalmo dheeri ah isaga sii joogaan xafiiska, taas oo aysan faa’ido ugu
jirin muca aradka.
Mucaaradka
waxay badankood aaminsanaayeen inuu Rooble si weyn uga fogaaday Farmaajo uuna
dadajin doono doorashada si meesha looga saaro kooxda uu hoggaamiyo Maxamed
Cabdullaahi Farmaajo. Laakiin hadda waxaa u sawiran aragti taas ka duwan oo ah
in Rooble lagu qanciyey inaysan wax dan ah ugu jirin dadajinta door ashada .
Inkastoo qodobadii heshiiska Rooble iyo
Farmaajo ay ku jirtay in si deg deg ah loo qabto doorashada, haddana xubnaha
mucaaradka qaark ood waxay arrintaas u arkaan inay tahay jiliin.
2- RAJO LAGA QABAY ROOBLE
Xubno
kamid ah midowga musharixiinta ee mucaaradka ayaa filayey inuu Rooble la noqon
doono shirkad siyaasadeed ama inuu dhisi doono, maadaama isaga iyo Farmaajo
kala fogaadeen, laakiin dib isku soo laabashada labada nin ee dalka ugu sareysa
xilligaan ayaa hoos u dhigtay rajada musharixiin badan oo naf ka raadinayey
Ra’isuwasaare Rooble.
3- KIISKA IKRAAN TAHLIIL
Xubno
kamid ah midowga musharixiinta mucaaradka ayaa laga soo xigtay in heshiiska
Farmaajo iyo Rooble uu inkiray xaqqa Ikraan Tahliil Faarax oo ahaa sababtii ay
markii horeba u garab istaageen Ra’isul wasaaraha, maadaama uu heshiiskaasna
daciifiyey kiiska waxay sheegeen in aysan jirin sabab ay u taageeraan.
4- DIB USOO LAABASHADA FARMAAJO
Mid kamid
ah qodobada loo maleenayo inay mucaaradka uga dhuunteen inay taageeraan
heshiiska Farmaajo iyo Rooble waa inay dareemayaan in heshiiskaan uu dib usoo
nooleenayo Farmaajo oo hadda heli kara garabka Ra’isulwasaare Rooble ama ugu
yaraan ka hortagi kara inuu Rooble ka hor istaago faragelinta uu waqtiga dheer
la damacsanaa doorashada dalka.
By:-
Abdullahi Osman Farah
Xigasho:caasimadda.net
FILIM
SOOMAALI AH OO NOQDAY KAN UGU WANAAGSAN AFRIKA
Filimka
Soomaaliga ee "The Gravedigger’s Wife” (Xaaska Qabri Qodaha) oo uu sameeyey
Khadar Ahmed ayaa ku guuleystay abaal-marinta ugu sarreysa ee Bandhigga
Filimada Afrika (FESPACO) ee lagu qabtay dalka Burkina Faso.
Khadar
Ahmed, oo ah 40 jir haysta dhalashada Finland, ayaan Habeen hore ku sugneyn
xafladda si uu u guddoomo abaal-marinta Golden Stallion, hase yeeshee waxay
shaqadiisa ka guuleysatay 16 filim oo kale oo African ah oo kaalinta koowaad
kula tartamay.
Aflaanta
kale ee tartanka la galay ayaa waxaa sameeyey agaasimeyayaal ka socda 15 dal oo
African ah.
Kooxda
xeer-beegtida ee go’aanka ka gaartay filimada tartantaka galay ayaa waxaa
hoggaaminayey filim soo-saaraha u dhashay dalka Mauritania Abderrahmane
Sissako, oo sanadkii 2015 billadda aadka loo raadiyo ee Faransiiska ee Cesar ku
helay filimkiisa "Timbuktu”.
Sissako
ayaa yiri "biladda Golden Stallion waa tan ugu sarreysa ee filim sameeye
African ah uu ku guuleysan karo, waa wax aad loogu farxo.” Filimkan ayaa
horraantii sanadkan wuxuu abaal-marinta filim sameeyeyaasha cusub ka helay
banhdigga filimada Cannes. Waxa uu ahaa filimkii ugu horreeyey ee dhameystiran
ee uu sameeyo Khadar.
Khadar
Ahmed ayaa ku koray Soomaaliya kahor inta aanu u guurin Finland, waxaana
filimkiisa maal-geliyey dalalka Finland, France iyo Germany.
Bandhigga
Filimada Afrika oo markii ugu horreysay la qabtay 1969-kii ayaa waxaa labadii
sanaba mar lagu qabta caasimadda Burkina Faso ee Ouagadougou.
Dhacdadan
ayaa waxaa aad ula socda shirkadaha filimada ee Mareykanka iyo Yurub oo ka
raadiya aflaan cusub, fikrado iyo xirfadleyaal.
CUDUR
DAAR :-MAAMULKA WARGEYSKA MOGADISHU TIMES
Maamulka Wargeyska Mogadishu Times wuxuu ka Cudur
Daa rana yaa Qaladaad Dhinaca Farsamada ah ee uu ku soo baxay Cadadkii Shalay ee
wargeyska oo Qeybo ka mid ah Bogaggiisa dhinacyada
Taariikh da,sanadka iyo Bisha ah .
Haddaba Maamulka waxan uu kaga Cudur-Daaraneynaa
in 5 Bog ee kala ah 2 aad
ilaa- 6aad ay ku soo baxeen dhinaca Hiiidharkooda:-
SI QALAD AN OO AH AXAD
24-KA MAARSO 2020-KA, SANADKA 27 AAD Tirsiguna ahaa mid sax ah.
Hase yeeshee SIDA
SAXDA AH AY TAHAY SID AAN:-AXAD,24-KA, OCT. 2021-KA,CADADKA, 65597-AAD SANDKA 28-AAD.
Haddaba Ma Qaldame waa Ilaahey
Raal igelin ayaan Akhristayashe na sharafta
badan iyo Macaamiisheena Qaalliga inugu ahba kaga dal baneynaa qaladkaas oo
dhanka farsamada ah Mar waliba waxaan jecel nahay in aad naga hesheen
adeegyadiina dhinaca Aqbaaraadka iyo Ho wlaha Adeegyada bulshada aanu heyno inaan
ka habtirno
MAHADSANIDINKA
HALKAAN KA AQRISO WARGEYSKA MOGTIMES DAILY EE MAANTA OO AH ISNIIN 25KA OCTOBER 2021
..