HALKAAN KA AQRISO W/WARGEYSKA MOGADISHU TIMES 6-JULY 2021
RW
Rooble oo kulan looga hadlay arrim aha doorashada la qaatay wakiill ada beesha
caalamka.
Ra’iisul Wasaaraha XFS Maxamed Xuseen Ro oble
ayaa wakiillada beesha caalamka la yeeshay kulan
Kulankan uu la qaatay ra’iisulwasaare
Rooble ayaa waxa uu imaanaya iyadoo dhawaan ay mag aalada Muqdisho ku yeesheen
shir madaxda dow lad goboleedyada dalka iyo Rw Rooble kaas oo intiisa badan
looga hadlay howlaha dardargelinta doorashada kadib markii heshiis rasmi ah
laga gaaray arrimaha doorashooyinka dalka.
Ra’iisulwasaaraha Xukuumadda Soomaaliya
Maxamed Xuseen Rooble ayaa shacabka iyo saa mileyda siyaasadeed ee dalka ka
dalbaday iney kala shaqeeyaan howlaha doorashooyinka isaga oo xusay in loo
baahan yahay garab istaag buu xa, islamarkaana uusan la safan doonin musha rax
gaar ah sida uu hadalka u dhigay.
Xildhibaan
Mahad Salaad: "Waxaan u taaganahay tartanka Kursiga HOP147”
Munaasabad lagu soo bandhigayay waxqa badka
Xildhibaan Mahad Salaad uuna ku shaa cinayay inuu yahay Musharax Xildhibaanimo ee HOP 147 ayaa
lagu qabtay caasimada dalka ee Muqdisho.
Waxaa ka qeybgalay munaasabadan
Siyaas iinta, Saraakiisha, Duubabka Dhaqanka, Haween, Dha linyaro, Fanaaniinta,
Abwaanada iyo dadwey ne faro badan iyadoo halkaasi lagu daawaday bandhig faneed
ay soo bandhigeen fanaaniin iyo riwaayad la magac baxday "Adoo geesi heli kara
doqon lama gargaarsado”oo ay soo bandhigeen kooxda KALAMAAN.
Dhammaan dadkii ka hadlay munaasabadan
ayaa waxa ay sheegeen in xildhibaan Mahad
Salaad uu yahay mid ka dhex
muuqda xildhibaa nada dalka uuna yahay xildhibaan qaran hal be elna metelin.
Ugu dambeyntii Xildhibaan Mahad Salaad oo
ka hadlay munaasabada ayaa waxa uu u mah adceliyay dhammaan dadkii ka qeybgalay
muna asabada lagu soo bandhigayay waxqabadka xil dhibaanka waxana uu goobta ka
sheegay inuu markale u taagan yahay tartanka. Xildhibaanka
ayaa si kooban uga hadlay waxyaabihii uu ka qabtay deegaanada laga soo doortay
iyo sida waxa uu mustaqbalka qabanayo.
Waxa uu xildhibaanku sheegay in waxqabad kiisu
ay ka mid ahaayeen ka shaqeynta dibu
heshiisiinta,biyaha,waxbarashada,caafimaadka iyo horumarka guud ee bulshada
Galmudug.
"Dib u heshiin aan ka bilaabay Galmudug wa
xa ay fure u noqotay in Ahlu Sunna iyo dowl ada federalka ay heshiis
gaaraan.”ayuu yiri xildhibaan Mahad.
"Waxa aan ka shaqeeyay in deegaanada la
iga soo doortay aan wax ka qabtay biyo la’aanta ka jirtay taasoo aan ku
guuleystey inaan ceelal ka qo do deegaano biyo la’aan baahsan ka jirtey,halka
labo ceelna ay hadda gabagabo tahay,”ayuu yiri XIldhibaan Mahad Salaad.
Xildhibaanka ayaa sidoo kale ka sheegay mu
naasabada in qorshihiisu uu yahay in ceelal kale uu ka qodo deegaanada laga soo
doorto.
Dhinaca waxbarashada ayuu sheegay xildhi baanku
inuu ka shaqeeyay arrimaha waxbara shada haatan uu doonayo in iskuul ay wax ka
dhigaan macalimiin ajnabi ah gaar ahaan masaari uu ka hirgelin doono Galmudug.
Dowlada
oo ka hadashay xiisad ka jirta maga alada Beledweyne
Wasiirka Arrimaha Gudaha, Federaalka iyo
Dib-u-heshiisiinta Somalia Jen. Mukhtaar Xuseen Afrax ayaa ka hadlay xiisad ka
jirta magaalada Beledweyne ee gobolka Hiiraan waxana uu baaq nabadeed u diray
bulshada reer Beladwayne.
Qoraal ka soo baxay Wasaarada
arrimaha gudaha ayaa loogu ba aqay waxgaradka iyo qeybaha bul shada gobolka
Hiiraan inay ka fogaadaan wax walba oo colaad keeni kara ayna tabashadooda ku
sheegtaan si nabad ah.
Wasiirka
Arrimaha gudaha ayaa sheegay in do wlada federalka ay qorsheyneyso dib u
heshiisiin ka dhacda Hirshabelle.
Qaar ka mid ah dadka ku nool magaalada
Bele dweyne ayaa diidan qaabkii dhamaadkii sanadkii hore loo maareeyey
doorashada Madaxweynaha dowlad goboleedka Hirshabelle.
Guddiga
doorashooyinka Galmudug oo Guddoon doortay
Magaalada Muqdisho waxaa kulan ku yeeshsy
Guddiga Hirgelinta Doorashada Galmudug, iyaga oo Shalay doortay Guddoomiye iyo
ku-xigeenk iisa.
1. Maxamed Daahir Guuleed,
guddoomiye
2- Saacid Aadan Jaamac. Ku
xigeen.
Madasha Doorashada xubnaha soo xaadiray
ayaa gaarayay 11 xubnood, waxaana Maxamed Daahir Guuleed ay u doorteen Guddoomiye, is aga oo helay 11
cod Mana jirin qof la tartamay.
Sidoo kale Xubnaha Guddiga ayaa Saacid
Aadan Jaamac waxaa ay u doorteen Guddoomiye Ku xigeen, isaga oo helay 11 cod,
mana jirin qof la tartamay.
Shalay ayay aheyd markii Guddiga doorashoo
yinka ee Maamulka Koonfur Galbees markii ay guddoon doorteen, waxaana la
filayaa in saaca daha soo socda ay Guddoon doortaan Guddiyada doorashooyinka
Maamulada, Hir-Shabeelle, Jubbaland, Puntland, Guddiga doorashada Xildh ibaannada Gobolada Waqooyi iyo kuwa
Beelaha Banaadiriga
HirShabelle
oo go’aan kasoo saartay haddii Beledweyne lagu qabanayo doorasho
Wasiirka Arrimaha Gudaha iyo Dowladaha ho ose
ee maamulka HirShabelle Maxamed Cali Ca adle ayaa ka hadlay shakiga laga
muujinayo in magaalada Beledweyne ay ka dhici karto doo rashada xildhibaan ada
golaha shacabka ee baarlam anka Soomaaliya.
Magaalada Beledweyne ayaa waxaa ku sugan
ciidamo diidan maamulka Hir Shabelle oo uu hogg aaminayo Jeneral Xuud, ka asi
oo wacad ku ma ray inuu dagaal kaga hortagi doono in magaalada lagu qabto
doorasho fed eraal.
Wasiirka oo wareysi siiyey idaacadda
Mustaq bal ee magaalada Muqdisho ayaa wax kama jira an ku tilmaamay in ay jirto
duruuf baajin karta in magaalada Baladweyne agu qabto qaar kamid ah Doorashada kuraasta
Golaha Shacabka.
Wasiir Caadle ayaa sheegay in Maamulka Hir
Shabele ay ka go’an tahay in magaalada Beled weyne lagu qabto doorashada
kuraasta aqalka hoose ee magaaladaas taas, wuxuuna sheegay inay fuliyaan
heshiiskii 27-ka May ay magaalada Muqdisho ku saxiixdeyn Ra’iisu Wasaare
Rooble, madaxda Maamul Goboleedyada iyo Gobolka Banaadir.
"Baladweyne Doorasho way ka dhici kartaa
weyna ka dhaceysaa waana loogu talagalay, Sha cabku way rabaan oo heshiiska
ayay ku qoran ta hay, ku simaha Madaxweynaha ahna Madaxw eyne ku xigeenka,
Wasiirada iyo mas’uuliyiin kale ayaa joogta,” ayuu yiri Wasiir Caadle.
Madaxweynaha HirShabelle Cali Guudlaawe
iyo kan Jubaland Axmed Madoobe ayaa horey isugu dayey in deegaan doorashada
lagu soo ko obo hal magaalo, si aysan doorasho ugu qaban Beledweyne iyo
Garbahaarey, hase yeeshee qor shahaas ayaa socon waayey.
Magaalada Baladweyne ee xarunta Gobolka
Hiiraan oo ay ku dagaalameen Ciidamada HirSh abelle iyo maleeshiyaad uu wato
Jeneral Abuukar Xuud waxaa ka taagan Xiisad u dhaxeysa labada dhinac.
Beesha Xawaadle ayaa horay u qaadacay doo rashadii
ay kusoo baxeyn madaxweyne Cali Guudlaawe iyo ku xigeenkiisa Yuusuf Dabageed,
waxaana tan iyo doorashadii kadib shacabka Hiiraan ay soo bandhigayeen
banaanbaxyo ay kaga soo horjeedaan HirShabelle.
Sidoo kale khilaafka ka dhashay awooda
qeybsiga maamulka HirShabelle ayaa abuuray dhaqdhaqaaq ciidan oo hubeysan oo
lagu maga caabo Golaha Kacdoonka Hiiraan kuwaasoo, si cad ula dagaalamay
HirShabelle iyagoo diiday in Cali Guudlaawe uu yimaado Baledweyne laguna
Caleema Saaro.
Beesha Xawaadle ayaa ku doodeysa inay xaq
u leedahay madaxweynaha maamulka HirShabee lle, taasi oo sheegtay inay qeyb ka
aheyd heshiis ka lagu dhisay maamulkaas, halka beelaha kal ane ay sheegaan in
taasi ay aheyd muddo xileed kii koowaad oo kaliya, oo beeshan aysan xaqu u
laheyn xilka madaxweynaha abid.
Axmed
Madoobe Oo Guddoomiyey Shir Looga Hadlay Amniga Doorashada
Madaxweynaha dowlad Goboleedka Jubba land
Axmed Maxamed Islaam Axmed Madoobe ayaa Shalay oo Isniin ah shir guddoomiyay
Shirka Golaha Amniga Jubbaland oo todobaadkiiba mar la qabto.
Inta uu socday Shirka Golaha
amniga ayaa looga arrinsad ay sugida amniga goobaha ay ka dhacay aan
doorashooyi nka Xildhibaanada Baarlamaan ka Federaalka Soomaaliya iyo Arrimo
kale.
Madaxweyne Axmed Maxamed Islaam Axmed
Madoobe ayaa warbixino kala duwan ka dha geystay Taliyeyaasha Ciidamada
Maamulka iyo kuwa AMISOM ee kulanka ka qeyb galay, iyago ona ka warbixiyay
amniga deegaanada Maa mulka.
Shirka ayaa waxaa ka qeyb galay inta
badan Taliyeyaasha Ciidamada Daraawiishta Jubbaland, Booliska, Nabadsugida,
kuwa Xoogga dalka iyo Saraakiisha Ciidamada AMISOM ee ku sugan Ma gaalada
Kismaayo ee Xarunta Jubbada Hoose.
War-saxaafadeed ay si wadajir ah u soo
saar een xubnaha Beesha Caalamka ayaa waxa lagu soo dhaweeyay Shirkii ay
dhawaan yeeshen mad axda Golaha Wada-tashiga Qaran ee looga arr insanayey hanaanka
doorashada iyo dar-dar gel inta heshiiskii hore loogu gaaray magaalada
Muqdisho.
Wakiiladda Beesha Ca alamka ayaa waxay dhin
acyada ugu baaqeen in ay uga soo baxaan he shiiskii si aan dib u dhac laheyn,
si hore loogu sii socdo, islamarkaana ay dalka uga qabsoomto do orasho
wada-ogol ah oo ku mudeysan xiligii lagu heshiiyey.
"Waxaa hoosta ka xariiqeyna in Golaha Wad
atashiga Qaranka ay go’aan muhiim ah ka gaare en jadwalka doorashada iyo doorka
kooxda ka taageerta Farsamada Doorashada iyo ballaarinta lagu sameeyey si loogu
daro Wakiillada Dowlad-Gobolleedyada. Waxaan soo dhaweyneynaa go’ aanka kala
bar hoos loogu dhimay kharashka isdiiwaangalinta musharixiinta haweenka ah, wax
aana rajeyneynaa in la qaado tallaabooyin kale si loo xaqiijiyo qoondada boqolkiiba
30ka ee hawe enka lagu hashiiyey.”
Sidoo kale waxay saaxiibada beesha caalam ka
usoo jeediyeen madaxda iyo hay’addaha ku shaqada leh arrimaha doorashada inay
si joogto ah u yeeshan wada-xaajood iyo wada-shaqeyn wax ku ool ah, si loo
xaliyo caqabad kasta oo la soo gudboonata hanaanka doorashada.
"Waxaa ku qanacsanahay in hanaan dooro sho
deg-deg ah, nabdoon oo hufan uu Soomaliya ka caawin doono ku-laabashada
dhabbaha xasill oonida iyo barwaaqada. Saaxiibada caalamiga ah waxa ay diyaar u
yihiin in ay taageeraan Soma aliya.”
Qoraalkan waxaa si wadajir ah u soosaaray
dowladaha iyo ururrada kala ah; Hawlgalka Mid owga Afrika ee Soomaaliya
(AMISOM), Belgium, Canada, Shiinaha, Denmark, Jabuuti, Masar, Itoo biya,
Midowga Yurub (EU), Finland, Faransiiska, Jarmalka, Urur-Goboleedka (IGAD),
Ireland, Taly aaniga, Japan, Kenya, Ururka Jaamacadda Carab ta (LAS), Holand,
Norway, Qadar, Ruushka, Suud aan, Iswiidhan, Iswisarland, Turkey, Ughaanda,
Boqortooyada Midowday ee Britain, Dowladda Ma raykanka, iyo Qaramada Midoobay.
Madaxweynaha
K/Galbeed Oo Gaaray Nigeria Iyo Ujeedka Safarkiisa
Madaxweynaha dowlad Goboleedka Koonfur
Galbeed Soomaaliya Cabdicasiis Xasan Maxa med Lafta-gareen iyo wafdi uu
hoggaaminayo ay aa habeekii Habeen hore aheyd gaaray Maga alada Abuuja ee
Caasimadda dalka Nigeria.
Madaxweyne Lafta-gareen oo socdaalkiisa ay
ku welinayaan Wasiiro ka tirsan Maamulkiisa ay aa waxaa Magaalada Abuuja kusoo
dhaweeyay Safiirka dowladda Federaalka Soomaaliya ee dalka Nigeria.
Madaxweynaha Koonfur Galbeed ayaa Gudd oomiyaha
Gobolka Kaduuna kala hadli doono Arr imo ku aadan Xog-wareysi, Iskaashi iyo
sidii ay wadashaqeyn u dhexmari laheyd labada dhinac, loona joojin lahaa
xiriirka Soomaaliya iyo Nigeria.
Madaxweyne Cabdicaiis
Lafta-gareen ayaa horey u soo maray Magaalada Addis Ababa ee Caasim adda dalka
Itoobiya ayaa halkaas kulan kula qa atay Safiirka dowladda Federaalka ee
Itoobiya, isagoo kala hadlay Arrimo dhowr ah.
Shirka
wadatashiga Wasaaraddaha Caafima adka DFS & Dowlad Goboleedyada oo furmay
Waxaa Shalay Magaalada Garowe ka furmay
shirka wadatashiga wasaaraddaha caafimaadka Dawladaha xubnaha ka ah dawlada
federaalka iyo wasaaradda caafimaadka Xukuumada feder aalka Soomaliya,.
shirkaan oo ay martigalisay wasaaradda
caa fimaadka Puntland ayaa socon doona saddexda maalmood ee soo socda wax ana
dib loogu eegi doon aa waxa ka qabsoomay shirkii ka soo dhacay Muqdisho sanad kii
dhamaaday ee 2020.
Shirkaan waxaa ka soo qaybgalay
wasiiradda caafimaadka Puntland,Galmudug, Hiirshabe lle,Juballand,
Konfurgalbeed iyo wasiirka wasaar adda caafimaadka dawlada Federaalka Soomali ya
Fowsiya Abiikar Nuur. Shirka ayaa furitaankiisa waxaa hadalo ka jee diyay
wasiiradda caafimaad ka dawladaha xubna ha ka ah dawlada federaalka soomaliya,
dhama antood ayaa ka mahadceliyay soo dhawayntii qiim aha badnayd ee wasaaradda
caafimaadka Puntl and ugu samaysay
imaatinko odii iyo inta ay joo geen, waxay sidoo kale muujiy een ahmiyada uu dalka u leeyahay
shirkaan wax ayna rajo wanaags an ka muujiyeen in natiijo wax ku ool ah ka soo
baxo maalmaha uu socdo.
Wasiirka wasaaradda caafimaadka Dawlad Go boleedka
Puntland Dr. Jaamac Farax Xasan oo hadal kooban ka jeediyay ayaa yiri:-
"Wasiirka caafimaadka Federaalka Marwo
Fosiyo wasiiradda caafimaadka ee dawladaha xu bnaha ka ah dawlada federaalka
soomaliya wa xaan ku faraxsanahay inaan idinku soo dhaweeyo Puntland iyo inaan
iskugu nimaano sidii looga wada tashan lahaa caafimaadka dalkeena, wax aan
rajaynayaa in maalmaha soo socda ee shirku socdo.”
"Waxaan dhamantii wada ogtihiin halka uu
mar ayo caafimaadka dalkeena iyo guulaha la gaaray caqabado jira oo ay ugu
weyntahay saamaynta uu dalka ku yeeshay xanuunka Covid19 oo wax badan oo
qorshaysnaa caafimaadka in aan la wa da gaarin.”
"Ugu danbeyn shirkaan waxaan ka rajaynayaa
in natiijo wanagsan ka soo baxo sidoo kalena la is kula qaato sidii loo sii
hormarin laha caafimaadka dalkeena oo inagu masuuliyaddooda aan hayno.”
Wasiirka caafimaadka Dawlada Federaalka
Soomaliya Dr Foosiyo Abikar Nuur oo shirka si rasmi ah u furtay ayaa tiri:- "
Marka koowaad wax aan u mahad celinayaa wasaaradda caafimaadka Puntland sida
wangsan ee ay noo soo dhawaysay ka dib balanqaadkii dhamaadkii sanadkii hore
bal lan qaadka sameeyay waana umahadcelinayaa.”
" Shirkaan muhiimadiisa wasiirada ayaa ka
ha dlay waxaan galaynaa saddex maalmood oo sha qo adag ina hortaalo loogana
hadlayo maxaa inoo qabsoomay maxaa inaga qabyo ah iyo sidii aan u ga wada
shaqayn lahayn wixii aan wada leenahay wixii aan kala leenahay aad nala
wadaagtaan, waxaan ognahay awooda dawladaha xubnaha ka ah aysan isku mid ahayn
xaga caafimaadka, wax aan rajaynayaa saddex bari inaan juhdi badan ku bixino sidii aan natiijo wax ku ool ah uga soo
saari lahayn.”
Golaha
degaanka Degmada Bandar-Bayla oo Guddoomiye Cusub doortay
Golaha degaanka degmadaas, iyada oo ay
golaha degaanka doorteen gudd oomiye Cuusb.
Golaha degaanka oo ka kooban 23 Xubnood
ayaa Shalay waxaa ay guddoomiyaha Degmada Ban dar-Bayla ee gobolka Karkaar
waxaa ay u doo rteen Cabdirashiid Yuusuf Cali.
Guddoomiyaha Cuusb ee degmada Bandar-Bayla
Cabdirashiid Yuusuf Cali ayaa isla goobta lagu dhaariyay, iyada oo la filayo in
saacadaha soo socda uu xilka kala wareego guddoomiyihii hore ee degmadaas.
Maalmaha soo socda ayaa waxaa la filayaa
in W/Arrimaha Gudaha dowlad Goboleedka Punt land inay soo bandhigto liiska
Golay aasha dega anka ee degmooyin ka tirsan Gobol ada Bari & Ka rkaar si
ay guddoomiyeyaal u doortaan.
Doorashadii
guddoomiyaha guddiga doorashada oo soo shaac bixisay laba arrin oo mid ay lama
filaan aheyd
Arrinta koowaad ee doorashada
kasoo shaac baxday ayaa aheyd sida ay u kala fog yihiin xubnaha mucaaradka ee
sidii wadajirka ah uga soo horje eday madaxweyna ha waqtigiisa dhamaaday Max amed
Cabdullaahi Farmaajo.
Arrinta cajiibka aheyd ee ka soo baxay
doora shada guddoomiyaha guddiga FIET ayaa ah in xu bno ka tirsan Musharaxiinta
ay hoos ka taageera yeen guddoomiyaha Dorraad la doortay ee Max amed Xasan
Cirro oo ahaa Guddoomiyihii hore ee Guddigii doorashada ee la kala diray ka hor
inta aan la kala saxiixan heshiikii 27-kii May, Cirro ay aa aad loogu xantaa
inuu ku xiran yahay Villa Somalia.
Midowga Musharaxiinta ayaa la sheegayaa
inay ku kala qeybsanaayeen doorashada oo aan ay hal musharax isku wada
raacsaneyn, marka la ga reebo in Liibaam Maxamed Xasan (Liibaan Shuluq) si gaar
ah loogu tirinayay Cabdikariin Xus een Guuleed iyo Kooxda Waayo Arag.
Mushariinta ayaa xoogooda isugu geeyey
sidii uu xilka guddoomiyaha ugu guuleysan lahaa Ma xamed Cirro, maadaama ay u
arkaan inuu isaga uga roon yahay Liibaan Shuluq oo ah shakhsi si weyn ugu
ololeeya Cabdikariin Xuseen Guuleed.
Liibaan Shuluq ayaa sidoo kale la
sheegay inuu garab weyn ka helayey Ra’iisul Wasaaraha xukuu madda xil-gaarsiinta
Maxamed Xuseen Rooble, waxayna midaan muujisay sida ay u yar tahay aw oodda
Rooble ee dhanka guddiyada doorashada dalka.
Arrinta labaad ee doorashada kasoo
shaac-baxday ayaa aheyd awoodda dhaqaalaha ku ye esha doorashadii Dorraad iyo
in dhaqaalaha mar kale noqon doono waxa ugu muhiimsan doorasha da xildhibaanada
iyo madaxweynaha.
Doorashada Guddoonka Guddiga FEIT oo la gu
qabtay magaalada Muqdisho ayaa guddoomi yaha guddiga loogu doortay Maxamed
Xasan Cir ro, kaas oo wareedgii koowaad helay 14 cod, hal ka Liibaan Maxamed
Xasan (Liibaan Shuluq) oo la tartamayay uu ka helay 10 cod.
Doorashadaan oo ahayd mid aad u xamaasad
sareysay ayaa waxaa ku tartamay shan musharr ax, iyadoo wareegii labaad ay u
gudbeen Maxa med Cirro iyo Liibaan Shuluq.
Guddiga ayaa ka kooban 25 mudane, waxaa na
dalka ka maqan xubin ka mid ah, iyagoo 24-ka kale ay hoolka xaadir ku ahaayeen,
isla markaana ay wada codeeyeen.
Guddoomiyaha cusub ee guddiga doorashada
heer Federaal Maxamed Xasan Cirro ayaa lagu ti riyaa inuu si weyn ugu dhow
yahay
HALKAAN KA AQRISO W/WARGEYSKA MOGADISHU TIMES 6-JULY 2021
.