HALKAN KA AQRISO W/W MOGTIMES 31 MARS 2021
Laacibkii
kubbadda Kolayga Qaranka Cumar C/dir Baarajab oo Geeriyooday {Taar
iikhdiisa oo kooban}
Waxaa dalka Isutagga Imaaraadka Carabta ku
geeriyooday Shalay allaha u naxariistee Cu mar Cabdulqaadir Baarajab oo ka mid
ahaa xid digihii kubbadda kolayga ee dalka Soomaal iya
Haddaba TAARIIKHDIISA howleed ee dhina ca isboort iga
ayaan waxaan idiin soo gudbiney naa iyadoo kooban waxaana ka mia ah :
Horraantii 1970-yadii C umar oo ahaa wiil
yar ayaa kubbadda koleyga ka bila abay degmada Shibis ee ma gaalada Muqdisho.
Intii uu weli ku jiray
waxbarashada dugsiga sare, wuxuu bilaabay inuu u ciyaaro LLPP Jeen yo, oo ah
naadi heerka koowaad ee kubbada kolayga.
Cumar Baarajab waxaa uu ka mid noqday
Xulka Qaranka Soomaaliya ee 1981 isagoo san ado badan u saftay xulka qaranka.
Cumar wuxuu si joogto ah uga dhex muuqd ay
kubbadda koleyga Soomaaliyeed 1980-yadii. Intii uu kabtanka u ahaa xulka
qaranka ee rag ga, Barajab wuxuu kaloo tababare u noqday xul ka qaranka ee
gabdhaha.
Ka dib burburkii dowladdii dhexe ee Soomaa
liya 1991, Cumar wuxuu u guuray Imaaraadka, halkaas oo uu ka sii waday ku lug
lahaanshihii sa kubbadda Koleyga. Wuxuu ku biiray Ciidan ka Booliska ee Dubai
isaga oo ah tababaraha jir ahaaneed wuxuuna sii waday inuu si xirfad leh u
tababaro kubbadda koleyga.
Cumar wuxuu ahaa tababare FIBA oo la aqo
onsan yahay oo ka mid ah kuwa ku yar
Afrika waxana uu u qabtay xarumo tababar macallim iin kale.
taariikhihiisa isboortina intaa
kuma koobna oo waa badan yihiin
Madaxweyne
Farmaajo oo ka Tacsiyeey ey geerida Marxuum Ciyaaryahan Cumar Cabdiqaadir
Barajab. Aamiin. Aamiin.
"Innaa Lillaahi Wa Innaa Ileyhi Raajicuun. Alle ha u naxariistee Marxuum
Cumar Cabdiqa adir Barajab waxa uu ahaa Xidig Qaran oo dad ka iyo dalka
Soomaaliyeed u soo saftay xilliyo kala duwan, isaga oo ka mid ahaa xidigaha Qar
an keenna guulaha u keenay”
Madaxweynaha JFS Md.Farmaajo ayaa Alle u
baryey Marxuumka in uu hoygiisa ka yeello Jannatul Fardowsa, samir iyo iimaanna
ka siiyo qoyska qaraabada iyo Shacabka Soomaaliyeed ee uu ka baxay.
Xildhibaanada
golaha shacabka oo Maanta kulan yeelanaya,maxaa iska bedelay tuhun kii muddo
kororsiga?
Xildhibaanada golaha shacabka baarlama anka
fedraalka Soomaaliya ayaa maalinta Beri ah kulankoodii caadiga ahaa ku
yeelanaya M/ Muqdisho sida lagu shaaciyay qoraal loo diray Xildhibaanada. Ajandaha
kulanka oo
Farrinta caadiga ah ee jiritaalka kulanka
beeri oo Arbaca ah taariikhduna ku began tahay 31/3/2021,ayaa loo diray
xildhibaanada golaha shacabka baarlamaanka Soomaaliya.
Kulankaan ayaa ku soo aadaya xilli walaac
badan uu ka jiro fadhiga Maanta ee
golaha, iyada oo siyaasiyiinta mucaradku sheegayaan in loo ga hadli doono muddo
kordhin loo same ynayo madaxweynaha iyo baarlamaanka.
Sidoo kalana guddoomiyaha golaha shacab ka
ayaa 15-xildhibaan ka ganaaxay fadhiga baa rlamaanka,kuwaas oo dhammaantood
lagu eed eeyay in ay hor istaageen fadhigii Sabtigii la soo dhaafay ee
baarlamaanka.
Ra’iisul
Wasaare Rooble oo kulan la qaatay Wakiilada Beesha Caalamka
Beesha caalamka ayaa R/Wasaaraha ku war -gelisay
muhiimadda ay leedahay in ay dalka ka dhacdo doorasho xor iyo xalaal ah oo si
siman ay uga qeyb-galaan musharaxiinta.
Villa
Somalia oo ka jawaab ka bixisay qoraal kii CUMAR Cabdirashiid ee ‘SAFARKA’
Farmaajo ee Addis Ababa
Madaxtooyada Soomaaliya ayaa si kulul uga hadashay wa rar saacadihii u
dambeeyay si weyn u baahay oo la xiriira sa far uu qorsheyna yo madaxw eynaha
waqtigiisa dhamaaday,Maxamed C/hi Far maajo inuu ku tago dalka Itoobi ya. Agaasi
maha Warbaahinta Madaxtooya da,Cabdirashiid Maxa med Xa ashi ayaa qorshaha
safarkaasi ku tilma amay ‘been abuur’, wux uuna meesha ka saaray inuu jiro
safar uu qorsheyn ayo ama u ba xayo madaxweynaha waqtigiisu dhamaaday iyo he shiis
uu soo saxiixayo.
"Fadlan iska indha tira ‘WARKA BEEN-ABU URKA’
ee sheegaya safarka Madaxweyne Farm aajo ama qorshaha inuu saxiixo heshiis
haba-ya raate,” ayuu ku yiri Cabdirashiid Xaashi qoraal uu soo dhigay bartiisa
twitter-ka.
Sidoo kale waxa uu qoraalkiisa si gaar ugu
beegsaday R/wasaarihii hore ee dalka, Cumar Cabdirashiid Cali Sharmaarke oo
isagu toosh ku ifiyey qorshahaas halista ku gadaan, oo ay hore u baahisay
Caasimada Online.
"Warka been-abuurka ah waa been-abuur un,
xataa haddii uu ka imaanayo Ex R/ wasaa re,” ayuu yiri Agaasimaha Warbaahinta
Madax tooyada Soomaaliya.
Hadalkaan ayaa imanaya saacado un kadib
markii R/wasaarihii hore ee Soomaaliya, Cumar Cabdirashiid uu soo dhigay
twitter-ka qoraal uu shaaca kaga qaadayo ‘inuu jiro heshiis halis ah oo ay kala
saxiixan doonaan Soomaaliya, Ethio pia iyo Eritrea, kaasi oo uu ku baaqay in
fiiro gaar ah loo yeesho’.
"Heshiiska amni/difaac ee la isla dhex-mara
yo ee u dhaxeeya Eritrea, Ethiopia iyo Soomaali ya waxa uu noqon karaa arrin
khatar keeni karta oo u baahan in fiiro gaar ah loo yeesho. Sabab too ah, si
xun u adeegsiga aan dhammaadka la hayn ee waaxda amniga, waxay noqon doontaa
arrin wallaac dhab ah leh, haddii DF ee waqtig eedu dhammaaday ay isku daydo in
heshiis noo can ah ay ku saxiixdo Addis Ababa,” ayuu yiri Cumar Cabdirashiid.
Arrintan ayaa sidoo kale imaneysa ayada oo
Caasimada Online ay Dorraad qortay in beesha caalamka ay ku cadaadineyso
Farmaajo inuu baajiyo safar uu ku tagayo Addi-Ababa, taas beddelkeedna uu
heshiis la gaaro madaxda ma amul goboleedyada dalka ee ku sugan Muq disho.Caasimada
Online ayaa sidoo kale ogaatay in beesha caalamka ay baajisay safar kii
Farmaajo.XIGASHO:CAASIMADDA.NET
Madaxweynaha
K/Galbeed oo Xalay kulan la qaatay Sh.Shariif Sh. Axmed
Madaxweynaha maamulka K/G/S.C/casiis Xasan
Maxamed Laftagareen ayaa Xalay hoy ga uu ka degan ya hay M/Muq disho ku booqday
madaxwey nihii hore ee Sooma aliya Sh.Shariif
Sh. Axmed. Kul anka waxaa kale oo goob joog ah aa wasiiro ka tir san maamulka
Koonfur Galbeed Soomaaliya, wax aanalooga hadlay xaalada Siyaasadeed ee dalka
gaar ahaan do ora shoo yin ka
Madaxweynaha ma amulka Koonfur galb eed ayaa
Sheekh Shariif Sheekh Axmed la wadaag ay xogta la xiriirta kul amadii ugu
dambeey ay madaxweynayaasha ma amul gobaleedyada iyo guulaha laga gaaray iyo
waxa harsan.Sh. Sha riif Sh.Axmed ayaa dha nki isa ka fal-celiyay da daalada
socda muhiimad da ay leeyihiin kuna adkeeyay dhinacyada in la qab to doorasho
xor ah oo si nabad ah ku dhacda.
KHEYRE
oo soo saaray digniin la xiriirta doorashada
R/wasaarihii hore ee Soomaaliya, Md.Xasan
Cali Khayre oo war qoraal ah soo saaray ayaa si adag uga hadlay xaaladda
cakiran ee dalka, gaar ahaan is mari-waaga ka taagan doorasho oyinka 2021-ka.
"Afar (4) bilood kadib, waxay dowladda mu ddo
xileedkeedii dastuuriga ahaa uu dhamaad ey ay wali ku guuleysan la´dahay oo ay
la rafan eysaa maareynta iyo ka gudbidda isgoyska hal ista badan ee dalkeennu
uu xiligaan taagan yah ay.
Waxaana wada aragnaa fool-xumadda natiij ooyinka
ka dhasha marka danta shaqsiga laga horumariyo danta guud, darteedna loo
burburiyo danaha guud ee dadka, dalka iyo dowladnima da,” ayuu yiri Musharrax
Khayre.
Dhinaca kale wuxuu ka digay sii socoshada
khilaafka ka taagan doorashooyinka dalka, isa ga oo tilmaamay haddii uu sii
jiro in laga dhax-la yo dib u dhac horleh.
"Waxaan horey uga digay, hadana aan mar
kale ku celinayaa in haddii aysan Soomaalidu ku heshiin qaabka doorashada
madaxtinimada dalka, doorashaduna noqon mid ku dhacda qa ab wadar ogol ah oo
daah-furan, ay adkaan do onto inay Soomaalidu ku heshiiso ogolaansha ha
natiijada doorashada iyo guud ahaan wadaa gga hannaanka dowladnimada
dalkeenna,” ay uu markale sii raaciyey Khayre.
Halkan ayaa kusoo aadayo, iyadoo marba
marka ka dambeysa ay kasii dareyso xaaladda siyaasadeed ee dalka, siiba
hanaanka loo waj ahayo doorashooyinka sanadkan 2021-ka.
HALKAN
HOOSE KA AQRISO:-
Afar (4) bilood kadib, waxay dowladda mud
do xileedkeedii dastuuriga ahaa uu dhamaadey ay wali ku guuleysan la´dahay oo
ay la rafaney saa maareynta iyo ka gudbidda isgoyska halista badan ee dalkeennu
uu xiligaan taaganyahay. Waxaana wada aragnaa fool-xumadda natiijooy inka ka
dhasha marka danta shaqsiga laga hor um riyo danta guud, darteedna loo
burburiyo da naha guud ee dadka, dalka iyo dowladnimada.
Waxaan horey uga digay, hadana aan mar
kale ku celinayaa in hadii aysan Soomaalidu ku heshiin qaabka doorashada madaxtinimada
dal ka, doorashaduna noqon mid ku dhacda qaab wadar ogol ah oo daah-furan, ay
adkaan doonto inay Soomaalidu ku heshiiso ogolaanshaha nati ijada doorashada
iyo guud ahaan wadaagga hannaanka dowladnimada dalkeenna.
Xildhibaan
Mahad Salaad "Farriinta kulanka Maanta waa naloo soo diray waana ka qeyb-gel eynaa
wixii isoo gaarana mas’uuliyadee da waxaa qaadanaya guddomiye Mursal”
Xildhibaan Mahad Salaad oo ka mid ah xil dhibanadii
laga mamnuucay fadhiyada baarlam aanka ayaa sheegay in uu ka qeyb-geli doono
kulan ka beeri ee golaha shacab ka. Qoraal uu bartiisa Fac ebookku soo qoray
xildhi baan Mahad Salaad ayuu ku sheegay in farriin ta kulanka Maanta ay soo
gaartay,islamarkaana uu ka qeyb-gelayo,isaga oo tilmaamay in wixii ka dhashay
warqaddii guddoomiye Mursal uu m asuuliyadeeda qaadan doono.
27-ka bishaan ayay aheyd markii guddoomi yaha
golaha shacabka Maxamed Mursal Sh. C/raxmaan uu soo saaray qoraal 15-xildhibaan
looga mamnuucayo 5-kulan oo ka mid ah fadhi ga golaha,isalamarkaana lagu
eedeeyay is hor istaaga shaqadii golaha.
Ajandaha kulanka oo Shalay lagu war-geli yay
xildhibaanada ayaa ah 1. Covid19,2. U Cod eyn Laba Xubnood oo Guddiga M/B ee Xuduud aha.,3 U Codeyn Sharciga Qaxootiga
Qaranka.
Madasha
Bad-baado qaran oo digniin ka soo saartay muddo kororsiga la hadal hayo,farr iina
u diray guddoomiye Mursal
Madasha Badbaado Qaran ayaa qoraal Xalay ay soo saareen waxa ay uga hadleen xa aladda
aiyaasadeed ee dalka iyo kulanka Maanta ee golaha shacabka.
War-saxaafadeed ka soo baxay madasha
Badbaado qaran ayaa si adag uga soo horjees tay muddo kordhin loo sameeyo
madaxweyna ha muddo xileedkiisu dhammaday ee Farmaajo iyo Xildhibaanada Golaha
Shacabka oo uu waqt igooda dhammaaday.
Sidoo kale waxa sheegeen in hanjabadda ka
dhanka ah 15-kii xildhibaan ee uu Mursal she egay in uu ka ganaxay kulamada
golaha shacab ka, waxii masuuliyad darro ee ka imaada uu Go ddmiyaha golaha
shacabka Maxamed Mursal Sheekh C/raxmaan
Halkaan Ka Akhriso Qoraalka
Deni
iyo Axmed Madoobe oo Xalay kulan la qaatay wakiilada Beesha caalamka
Madaxweynaha Puntland Siciid Cabdullaahi
Deni iyo Madaxweynaha Jubaland Axmed Max amed Islaam ayaa Xalay qaab ilay
Wakiilada Beesha Caala m ka ee Soomaaliya ee ku sugan Muqdisho. Kulanka ayaa
looga hadlay arrimaha taagan gaar ahaan Doorashada, Iyadoo Dowlad aha Puntland
iyo Ju baland ay la wadaageen Beesha Caalamka ara gtidooda ku aadan sida ugu
wanaagsan ee uu qabsoomi karo Shirwey naha Doorashada.
Sidoo kalana wakiilada Beesha caalamka
ayaa Shalay kulan la qaatay Ra’iisul Wasaaraha xukuumadda xil gaarsiinta
Maxamed Xuseen Rooble,islamarkaana kala hadlay arrimaha door ashooyinka.
Mursal
iyo Lafta-gareen oo kulan la isugu keenay kadib khilaaf soo baxay
Guddoomiyaha Golaha Shacabka Maxamed
Mursal Sheekh Cabdiraxmaan ayaa Shalay hoy giisa ku qaabilay madaxweynaha
dowlad gobol eedka Koonfur-galbeed, Cabdicasiis Xasan Max amed Lafta-gareen, oo
mu ddooyinkii dam be lasoo war inayay inuu kala dhaxeeyo khilaaf.
Sida aan xogta ku helnay,
kulankaan ayaa waxaa gadaal ka riixeysa oo soo qaban-qaabisay Villa Somalia, oo
rabta in meesha laga saaro kala shakiga muddooyinkii dambe ka dhex taagna labada
mas’uul oo ka dhashay qor shaha uu guddoonka golaha shac abka ku doo nayo inuu
mudo kororsi ugu same eyo Farmajo.
Sida ay ogaatay Caasimada Online, labada
mas’uul ayaa ka wada-hadlay turxaan bixinta xii sada dhexdooda iyo sidii aysan
saameyn ugu yeelen laheyn loolanka siyaasadeed ee taagan, kaasi oo maraya
meeshii u sareysay.
Madaxweyne Lafta-gareen ayaa la rumey san
yahay inuu si cad uga soo horjeestay mud do kororsiga, taasi oo haddii ay
dhacdo qalala ase weyn gelin karta dalka. Ma cadda haddii kulanka Shalay uu
fikrakiisa beddelay.
Waxaa kulankaan ka qeyb-galay wasiiro ka
tirsan dowladda federaalka, oo aad ugu xiran Villa Somalia iyo kuwa maamulka
Koonfur Galb eed oo ayagu qeyb ka ah isu-soo dhaweynta la bada mas’uul oo ku
kala irdhoobay kala shaki maalmihii dambe soo kala dhex-galay.
Madaxweynaha Koonfur Galbeed iyo Gudd oomiyaha
golaha shacabka ayaa waxay kamid yihiin mas’uuliyiinta la dhacsan hogaaminta
mad axweynaha waqtigiisa dhamaaday ee taageer ada weyn u ah, waana sababta u
weyn ee Villa Somalia isugu soo dhaweynayso, si meesha loo ga saaro khilaafka
ka dhaxeeya, midaasi oo ho os u dhigeysa in labada mas’uul uu midkood ka baxo
garabka Farmaajo.
Kulankaan ayaa imanaya xili uu hakad ku yi mid
wada-hadaladii gooni-goonida ahaa ee maa lmihii u dambeeyay u socday madaxda
dowlad goboleedyada, sidoo kalena waxa uu kusoo aad aya ayada oo maalinta Maanta
ah uu kulan yeela nayo baarlamaanka, kaasi oo laga muujinayo
walaac la xiriir in muddo kordhin la horgeeyo.
Q/M oo
war ka soo saartay Safar Adam Abde lmoula uu ku tegay magaalada Dhuusam areeb
"Ogsijiinka waa maalgashi aad muhiim u
ah, waxa uuna lagama maarmaan u yahay badbaa dinta nolosha ee dhammaan
xaaladaha caafim aad ee degdegga ah,” ayuu yiri Mudane Abdelm oula intii ay
socotay xafladda wareejinta. "Marka laga soo tago la tacaalidda cudurka
Covid-19, qalabkaan muhiimka ah waxa uu caawin doo naa mustaqbalka dadka ku
jira xaaladaha deg degga ah ee ubaahan oksijiinta dheeriga ah, sida cudurka oof wareenka” ayuu ku daray had
alkiisa.
Ku wareejinta ogsajiinta ku shaqeysa
tamar ta cadceeddu waa maalgashi aan la qiimeyn ka rin oo ka qeyb ah waaxda
caafimaadka ee dad ka reer Galmudug, Waxaa jira cadeymo caalami ah oo sheegaya
in ogsijiinta ku shaqeysa cadce eda ay yareyn karto dhimashada carruurta inta
lagu guda jiro isbitaalada guud iyo carruurta u dhinta cudurka oof wareenka.
Nidaamyada noocan oo kale ah, waxa ay si doo
kale, noqon karaan kuwo aad uga jaban kan caadiga ah ee oksijiinta muddada
dheer. Dal sida Soomaaliya oo kale ah oo heerarka dhi mashada dhallaanka iyo
hooyadu ay kamid yihiin kuwa ugu sarreeya adduunka, nidaamya da noocan oo kale
ah ee bixin kara oksijiinta iya da oo aan lahayn shabakad koronto waa lama
huraan.
Dr. Cabdi Cabdulle Xirsi, Agaasimaha ayaa
yiri kuma cusba caqabadahaani Isbitaalka Han ano."Waxa aan dhagax dhigay markii
cusbitaalk an la dhisayey, waxaana aad ugu faraxsanahay guusha uu gaaray
sannadihii la soo dhaafay,” ayuu yiri Dr. Cabdi.
Qeybta hooyada, dhowr sariirood oo gogol
midabyo leh, iyo waxaa ku jira hooyooyin iyo ca rruur dhalan doonta. Ilmo
yaryar, oo maalmo u un jira, ayaa ka helaya istibaalka taageero bad baadin,
iyada oo loo marayo maaskaro oksijiin ah oo loo hagaajiyey in wejigiisa lagu
daboolo. "Waxaa jira haween
isbitaalka noogu yimaa da oo soo lugeeya ilaa 100 kiilomitir, oo aan hay san
wax gaadiid ah,” ayuu raaciyey.
Isbitaalka Hanano waxa ku yaal magaalada Dhusamareeb, oo ah meel uu ka buuxo anyaxa
saxaraha, una eg lama degaan, geedaha sav anna iyo buuraha quraanjada waa weyn.
Shaqa alaha caafimaadka ee Isbitaalka Hanano waxaa ka go’an in ay helaan habab
cusub oo ay u fidi yaan adeegyo daryeel caafimaad oo tayo leh, ayna ka
faa’iideystaan dadka ku nool Dowlad Goboleedka Galmudug.
Q/Midoobay ee Soomaaliya waxa ay sii wadi
doontaa la shaqeynta saaxiibbadeeda, si dib loo gu soo celiyo mashruucan, oo
saameyn naf bad baadineed meelo badan oo kamid ah Galmudug iyo guud ahaan
Soomaaliya.
Maxay
ka wada-hadleen madaxweynaha Pun tland iyo Safiirka Jabuuti ee Sooma aliya?
Madaxweynaha iyo Da njire Aadan ayaa si
gaar ah Waxay kaga wada had leen guud ahaan xaalad da dalku marayo gaar aha an arrimaha Doorash ada iyo muhiim ada
ay lee dahay dorasho xor ah oo dalka ka dhac da.
Siciid C/hi Deni ayaa hoteelka uu ka degan yahay
garoonka diyaaradaha Aadan Cadde wa xa uu kulamo kala duwan kula qaadanayay saf
iirada dowladaha taageera Soomaaliya.
Nin
hubeysan oo dil iyo dhaawac ka geystay magaalada Hargeysa iyo wararkii ugu
dambeeyay
Faah faahino dheerad aha ayaa ka soo baxa ya
dil saacadihii la soo dhaafay ka dhacay M/Ha rgeysa ee caasimadda maamulka
Soomalaliya, kaas oo uu geystay Nin hubeysan.
HALKAN KA AQRISO W/W MOGTIMES 31 MARS 2021
.