HALKAAN KA AKHRISO: WAA WARARKA WARGEYSKA MOGADISHU TIMES DAILY NEWS PAPER EE MAANTA OO AH ARBACO 21KA OKTOOBAR 2020KA
DFS OO 3 MAALMOOD U QABATAY GANACSATA DA KENYA EE SIDA QARSOODIGA AH QAADKA KUSOO GALIYA MUQDISHO
Urur ay ku midaysan yihiin ganacsatada Qa adka ee dalka Kenya, ayaa sheegay in DFS ay siisay ogeysiis 3maalmood ah ganacsatada Kenyaanka ah ee sida dhuumaaleysiga ah qa adka uga soo daabula M/Mandheera, si loosoo galiyo Soomaaliya. Guddoomiyaha Ururka as Miraa Kimathi Munj uri ayaa sheegay in DFS ay sidoo kale xoojisay amniga xeebahee da si ay u joojiso qaadka Kenya ee dalka ka soo galaya dhinaca badda.
Wuxuu sheegay in DFS tallaabadaan uga gol leedahay sidii fursad loo siin lahaa Qaadka Ethiopia oo dhawaan markii ugu horeysay laga dajiyay M/Muqdisho, oo horey u ahayd suuq u gaar ah Qaadka Kenya.
Mr.Munjuri wuxuu ka codsaday D/Kenya in ay Soomaaliya la gasho wadahadal dibloma asiyadeed si looga hortago inay lumiyaan wa xay ugu yeereen suuqa qiimaha badan ee So omaaliya. "Haddii macaamiisha Soomaalida loo oggolaado qaadka Itoobiya, waxaan waayi karnaa suuqa oo idil. In ka badan 50 doonyood ayaa la geeyay badda si ay nooga joojiso istic maalka badda. Maxay dowladeenu ugu ogola atay Itoobiya inay naga dheereeyaso? ” ayuu yiri Mr Munjuri oo sheegay inay ka warqabaan in 30 tan oo qaadka Itoobiya ah la geeyay Muq disho.
GOLAHA WASIIRADA CUSUB EE ROOBLE OO DUR BA WAJAHAYA CAQABADO XAL U BAAHAN
R/ Wasaaraha cusub ee Soomaaliya ayaa Habeen hore ku dhawaaqay golaha cusub ee wasiirada ee ka mid noqonaya xukuumaddiisa oo muddo xileedkeeda uu ka dhiman yahar illaa muddo afar bilood ah. Xukuumadda cusub oo ka kooban illaa 70 wasiir waxaa horyaalla arrimo dhowr ah oo ay tahay in ay wax ka qab ato. Golahan wasiirada ee cusub waxaa ka mid ah wejiyo ku cusub siyaasadda iyo shacab ka hortooda, sidoo kale waxaa dib u soo noqo day wasiiro ka tirsanaa xukuummnaddii ra’iisul wasaarihii hore, Xasan Cali Khayre.
Maxaa ka mid ah caqabadaha horyaalla?
Magacaabidda golahan wasiirada ee cusub ayaa ku soo beegmaysa xilli xasaasi ah oo uu dalka ku jira kala guur siyaasadeed, waxaana la filayaa in si rasmi ah uu dalka u galo doora sho dadban.
Dhowaan, madaxda maamul goboleedyada iyo madaxweynaha DFS ayaa ku heshiiyay qa abka loo marayo doorashada dhammaadka sa nnadkan 2020 iyo bilowga 2021
Haddaba waxaa golahan wasiirada horyaala caqabada badan oo ay tahay in ay ka gudbaan kuwaas oo uu hoggaaminayo R/Wasaare Ro oble. R/Wasaaraha iyo golihiisa waxayaabaha laga filayo waxaa ka mid ah in ay xuddun u no qdaan hannaanka doorashada iyo amniga gu ud ee dalka.
Rashiid C/hi Maxamed oo horey u ahaa wasi irka G/dhiga ee Soomaaliya ayaa rumaysan in Ra’isul wasaaraha waxyaabaha ugu horeeya ee ay tahay inuu fuliyo ay ka mid tahay dhaqa ngalinta heshiiskii maamul goboleedyada iyo dowladda fedaraalka.
"Waxaa laga rabaa inuu fuliyo howla uu isa ga hadda gadaal ka gaaray ayna ugu horeey so heshiiskii hadda ugu dambeeyay ee salka ku haya doorashooyinka soo socda,” ayuu yiri Mr Rashiid.
G/wasiirada ayaana lafa filayaa in R/wasaa raha ay ka caawiyaan arrintaas hortaalla.
Waxaa intaa ku daray in R/wasaaraha cusub sidoo kale looga fadhiyo inuu isu keeno dhinacyada ku kala irdhoobay siyaadda oo uu isku dayo in uu mideeyo.
"Waxaa kale oo xiga in siyaasiyan dadka ha dda kala irdhoobay oo siyaasadda isaga soo horjeeda inuu isu soo dhaweeyo gaar ahaan mucaaradka iyo dowladda in uu isu soo dhaw eey,” ayuu yiri Mr Rashiid.
R/w.Rooble & Xukuumaddiisana waxaa sid oo kale ay dad badan ka filayaan in ay mudda da kooban ee u dhiman ay ku hantaan kalsoon ida shacabka iyo saamileyda dhanka siyasada.
Md.Rashiid C/hi Maxamed wasiirkii hore ee G/dhiga Soomaaliya, oo si gaar ah uga hadla yay R/Wasaaraha wuxuu yiri: "Waa inuu gogol xaar u sameeyo mustaqbalka dhaw arrimaha ku saabsan doorashooyiinka kalsooni na gal iyo dadka kale ee bannaanka taagan ee haa tan daneynaya siyaasadda inay qeyb ka noqda an markaa in uu howlahaasi oo dhan meelma riy.”
R/W.Rooble ayaa la wareegay xafiiskii uu ba nneeyay R/wasaarihii isaga ka horreeyay ee Xasan Cali Khayre, kaas oo 25kii bishii Luu lyo, uu guddoonka baarlamaanka sheegay in kalsoonidii lagala laabtay. Rooble iyo xukuu maddiisa oo haysta illaa 115 maalmood oo ku raasta ay ku sii fadhindoonaan, taas oo ku eg dhammaadka muddo xileedka madaxweyneFarmaajo, waxaana looga fadhiyaa inay la yi maadaan waxqab uu ku jiro degdeg – kuwa u gu culusna waa doorashada iyo amniga guud ee dalka, si gaar ah amaanka goobaha doora shada iyo ergooyiinka codeyn doona.
ISHA: BBC
MADAXWEYNAYAASHII HORE OO SOO FAROGELIY EY XIISADDA ABGAAL IYO XAWAADLE
Ilo wareedyo lagu kalsoon yahay ayaa sheegay in Madaxweynayaa shii hore ee Soo maaliya Md.Cali Mahdi Maxamed, Md.Sh.Sha riif Sh.Axmed & Md.Xasan Sh.Maxamuud ay soo farogeliyaan xiisadda ka taagan HirShab eelle.
3da madaxweyne ee hore ayaa qorshayn aya inay ku baxaan muranka u dhaxeeya bee laha Abgaal iyo Xawaadle, kaas oo ka dhashay dhisma ha baarlamaanka 2aad ee HirShabeelle, iyo jagada ma daxweynaha oo la isku hayo. Beesha Xawaad le ayaa dooneysa in loo daayo xilka madaxwe ynaha, halka beesha Abgaal ay rumeysan tah ay in xilka loo siman yahay. Waxaa sidoo kale xiisadda qeyb ka ah dowladda federaalka oo xilka madaxweynaha la rabta Cali Guudlaawe oo kasoo jeeda beesha Abgaal.
Wararka aan helnay ayaa sheegaya in Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud &xub no ka tirsan Madasha Xisbiyada Qaran ay kula mo gaar gaar ah billaabeen, sidoo kalane ay Mobile kula hadleen qaar kamid ah odayaasha dhaqanka iyo siyaasiinta gobalka.
"Madaxweyne Xasan Sh ,&Madaxweyne Ca li Mahdi, waxay isla garteen in la badbaadiyo HirShabeelle oo si dhab ah loo galo tabashooyinka taagan waxaana arrintaas ka qeyb qaadan doono Imaamka iyo Ugaaska Ab gaal,” ayuu yiri mid kamid ah odayaasha dhaq anka beesha Abgaal oo la hadlay Caasimada Online. "Xawaadle waxay Madaxweyne Xasan Sh,salaadiinta iyo odayaasha Abgaal u sheeg een inay tabasho qabaan dowlada Soomaali yana ay dab ka dhaxshideyso labadaan beel, taas waxay sababtay in arinta si dhab ah loo guda galo,” ayuu hadalkiisa sii raaciyay nabad oonka aan la hadalnay.
Dorraad waxaa M/Muqdisho kulan ku yee shay siyaasiinta, Odayaasha iyo aqoonyahaan ka Beesha Xawaadle, iyagoo ka hadlay taba shooyinka ay ka qabaan dhismaha 2aad ee D/G/HirShabeelle waxayna soo saareen baaq yo ay ku dalbanayaan in khilaafkooda la xaliyo.
Xigasho:Caasimada .net
GUDDOOMIYAHA AQALKA SARE OO KULAN LA QAATAY SAFIIRKA SWEDEN EE SOMALIA
Gudoomiyaha G/Aqalka Sare ee BFS MD. Senatar Cabdi Xaashi C/hi ayaa Shalay Xafii skiisa ku qaabilay Safiirka Sweden ee Soomaa liya Amb. Staffan Tillander.
Kulanka ayaa waxaa looga hadlay Arrimo ka la duwan oo ay kamid yihiin Dibueegista Dast urka, Doorashooyinka soo socda ee 2020/ 2021 iyo sidii mustaqbalka loo xaqiijin karo in Soomaaliya gaarto Doorasho qof iyo Cod ah.
Sidoo kale kulanka dhexmaray Gudoomiyaha G/Aqalka Sare iyo Safiirka Sweden ee Soom aaliya ayaa looga wada hadlay shaqada Mido wga Yurub gaar ahaan Sweden ka waddo gud aha dalka.
Safiir Staffan Tillander ayaa Guddoomiye Cabdi Xaashi uga mahadceliyay qaabilaadii sa, isagoo ku boggaadiyay dardar gelinta how laha muhiimka iyo shaqooyinka horyaalla Aqalka Sare.
D/Sweden ayaa kamid ah dowladaha sida weyn u taageera DFS, waxaana 2da dowlado od ka dhexeeya xiriir ku saleysan dhinacyo ka la duwan.
MAGACYADA IYO BEELAHA AY KASOO JEEDAAN WASIIRADA CUSUB EE XUKUUMADA ROOBLE
R/W/Soomaaliya Md.Maxamed Xuseen Ro oble ayaa Habeen hore ku dhowaaqay G/Wasi irada Cusub ee xukuumaddiisa, ee muddada laga sugayey, kuwaasi oo ka kooban 27 wasiir.
Haddaba ayaa idiin soo gudbineysa maga cyada iyo Beelaha ay kasoo kala jeedaan wasi irada, sida 5ta beel ay u kala heleen wasiira da. Hoos ka aqriso liiska oo dhameystiran.
Beesha Digil iyo Mirifle
1 W/G//dhiga, Xasan Xuseen Xaaji – Garre
2 Wasiirka Cadaaladda, C/dir .M.Nuur – Jilible
3Wasiirka XXoolaha, Xuseen Maxamuud Sh. Xuseen (Badni) – Dabarre
4Wasiirka Tamarta, Xasan Cabdinuur – Eelay
5Wasiirka Haweenka, Xanifa Maxamed Ibrah im – Leesaan
Beesha Hawiye
1 Wasiirka Arrimaha Gudaha, Gen.Mukhtar Xusen Afrax – Xawaadle
2 Wasiirka Amniga Gudaha, Xasan Xundubey Jimcale – Abgaal
3 Wasiirka Diinta, Cumar Cali Roble – Abgaal
4 Wasiirka Boostada, Cabdi Sh.Axmed Roble – Murursade
5 Wasiirka Caafimadka, Fowsiya Abiikar Nuur – Gaaljecel
6 Wasiirka Ganacsiga, Khalif Cabdi Cumar – Baadi Cadd
Beesha Daarod
1 Wasiirka Arrimaha Dibadda, Axmed Ciise Cawad – Majeerteen
2 Wasiirka Qorsheeynta, Jamal Maxamed
Xasan – Warsangeli
3 Wasiirka Kaluumeysiga, C/hi Bidhaan – Dhulbahante
4 Wasiirka Gaadidka, Maxamed C/hi Salaad Oomaar – Ogaaden
5 Wasiirka Shaqada iyo Arimaha Bulshada Duraan Axmed Farax – Leelkase
Wasiirada Beesha Shanaad
1 Wasiirka Gargaarka, Khadija Maxamed Diii riye – Yaxar
2 Wasiirka Beeraha, Siciid Xuseen Ciid – Car ab Saalax
3 Wasiirka Dekedaha, Maryan Aweys Jaamac – Jareerweyne
4 Wasiirka Dhalinyarada, Xamsa Saciid Xam sa – Barawani
5 Wasiirka Batroolka Cabdirashid Maxamed Axmed – Banaadiri
Wasiirada Dir
1 Raisul Wasaare kuxigeenka Mahdi Maxam ed Guuled – Ciidagale
2 Wasiirka Dastuurka Saalax Axmed Jamac – Habar Yoonis
MAGACYADA WASIIRADII XILALKOODA KU WAAYEY INAY KU DHOWAAYEEN KHEYRE
Magacyada wasiiradii xilalkooda ku waayey inay ku dhowaayeen Kheyre R/Wasaaraha cu sub ee Soomaaliya ayaa Habeen hore ku dha waaqay golaha cusub ee wasiirada ee ka mid noqonaya xukuumaddiisa oo muddo xileedkee da uu ka dhiman yahay illaa muddo 4 Bilod ah.
Xukuumadda cusub oo ka kooban illaa 70 wasiir, ayaa waxa gebi ahaanba kasoo muuq an xubno ku dhowaa R/wasaarihii hore ee dal ka, Xasan Cali Kheyre.
Wasiiradii u dhawaa Kheyre ayaa laga wada takhalusay sida ka muuqata liiska wasiirada cu sub, halka kuwa aan xiriir aan buurneyn uu ka la dhaxeeyay R/Wh/hiiore dib loogu soo celiy ay boosaskooda, halka kuwa kalena isu bedel lagu sameeyay
Xubnahaas ayaa waxaa ka mid ah: Wasiirka Arrimaha Gudaha Cabdi Maxamed Sabriye, Wasiirka Amniga Gudaha Maxamed Abuukar Islow Ducaale, Wasiirka Boostada isgaarsiinta iyo Tiknoolijiyada: Eng. Cabdi Canshuur Xas an, Wasiirka Shaqada iyo Shaqaalaha: Saadiq Warfaa Xersi, Wasiirka Diinta iyo Awqaafta Sh.Nuur Maxamed Xasan, Wasiirka Ganacs iga iyo Warshadaha Eng, C/hi Cali Xasan, Wa siirka Howlaha guud iyo Guryeynta Xasan Ca bdi Hoosow.
Cabdirashid Khaliif Xaashi oo ah agaasima ha machadka daraasaadka siyaasadda ee Her itage ayaa wareysi uu bixiyey ku xusay in Ro oble uu qashinka ku daray wasiiro muhiim ah aa oo laga fiiriyey xiriirkoodii kala dhaxeeyay Kheyre.
Kheyre ayaa xiligan ah musharax u tartama ya xilka madaxweyne ee uu ku fadhiyo Farmaa jo, taasi oo dab kusii daartay xiisada khilaaf ee markii hore ku kala tageen madaxda u sareysa dalka. Cabdirashiid ayaa sidoo kale wax la fila yay ku tilmaamay in saaxiibada Kheyre laga waayo liiska wasiirada cusub, maadama hore dagaal adag loola galay R/wasaarihii hore iyo xukuumadiisaba.
"Marka lalama yaabi karo dagaalkaasi waa dhacay oo waa lagu kala adkaaday, R/wasaa rihiina waa la bixiyey, markaa in la qariibsado dadkii isaga taageersanaa in la bixiyo ayaaba ah in wax lala yaabo,” ayuu yiri.
Magacaabidda golahan wasiirada cusub ayaa ku soo beegmaysa xilli xasaasi ah oo uu dalka ku jira xaalad kala guur siyaasadeed, waxaana la filayaa in si rasmi ah uu dalka u ga lo doorasho dadban. Madaxda maamul gobol eedyada iyo madaxweynaha DFS ayaa iyagu dhawaan ku heshiiyay qaabka loo marayo do orashada dhammaadka sannadkan 2020 iyo bilowga 2021.
Waxaana golaha wasiirada ee uu hogaa mi nayo ra’iisal wasaare Rooble looga fadhiyaa inay xuddun u noqdaan hannaanka doorasha da iyo amniga guud ee dalka, inkasta oo ay ji raan caqabado badan oo xiligan ku hor gud ban.
AMISOM OO DILAY HAWEENEY AY HOREY U DILEEN SAYGEEDA
Amisom oo dilay haweeney ay horey u dile en saygeeda Wararka laga helayo gobolka Sh/ Dhexe ayaa sheegaya in saacadihii ciidamada AMISOM ay dil ka geysteen duleedka degm ada Mahadaay ee gobolkaasi.
Dilka oo loo geystay haw eeney ka mid aheyd dad ka deegaanka ayaa yim id, kadib markii ciidamada AMISOM qarax miino lag ula eegtay deegaanka Buurane ee gobolka Sh/ Dhexe, kaas oo la sheegay inuu khasaare kala duwan ka soo gaaray.
Ilo deegaanka ah ayaa Caasimada Online u sheegay in ciidamada Burundi ee qeybta ka ah howlgalka AMISOM ay geysteen falkaasi, kadi bna ay goobta isaga dhaqaaqeen.
Wararka ayaa sidoo kale sheegaya in ciid amadii ka dambeeyey dhacdadaasi ay haween eyda geeriyootay ugu tageen gurigeeda, kadib na ay toogteen. Sidoo kale wararka ayaa intaa si ku daraya in marxuumadda la dilay ay korin eysay caruur Agoon ah oo ay Aabahood horey u dileen ciidamada AMISOM, kadib markii ay haleeshay rasaas habow aheyd, kadib markii sidan oo kale qarax loola eegtay ciidamadaasi.
Weli ma jiro wax hadal ah oo ka soo baxay ma amulka HirShabelle iyo saraakiisha C/D. oo ku aaddan dhacdadaasi xanuunka badan.
Ciidamada AMISOM oo ka howlgalka me elo kala duwan oo dalka ka mid ah ayaa had iyo jeed dilal iyo tacadiyada kale u geystay dad ka rayidka ah ee aan waxba Shalaysanin. Xigasho;caasimadda.net
TALIYE KUXIGEENKII CIIDANKA BOOLISKA SOOMAALIYEED OO GEERIYOODAY
Alla ha u naxriistee waxaa dalka Ingiriiska Caa simaddiisa London ku geeriyooday Taliye kuxigeenka ciidanka Booliska
Soomaaliyeed Sareeye Gaas Cabdi Maxamed Saxardiid (Ca bdi Dhibow) oo muddooyinkan ba ku sugnaa dalkaasi.
Taliyaha CBS Sareeye Gaas Cabdi Xasan Maxamed (Xijaar) oo la hadlay wakaaladda SONNA ayaa ka tacsiyadeeyey geeridii ku tim id marxuum Cabdi Maxamed Saxardiid.
"Waxaan halkan tacsi ugu dirayaa dhamaan umadda Soomaaliyeed iyo Qoyska iyo eheladii uu ka baxay Marxuum Sareeye Gaas Cabdi Maxamed Saxardiid taliye kuxigeenkii ciidanka Booliska Soomaaliyeed,oo ku geeriyooday dalka Ingiriiska,waxaana alle uga baryaya in naxriistiisa Janno uu ka waraabiyo”. Ayuu yiri Taliye Xijaar. Warar la helayo ayaa sheegaya in maalmi hii lasoo dhaafay uu xanuunsanayay Taliye kuxigeenkii Ciidanka Booliska Cabdi Maxamed Saxardiid (Cabdi Dhibow), hayee shee uu Sha lay u dhintay.
XOG: PUNTLAND OO ‘DIYAARISAY’ XUBNAHA KU METALAYA GUDIGA DOORASHADA HEER FEDERAAL
Xog: Puntland oo ‘diyaarisay’ xubnaha ku metalaya gudiga doorashada heer federaal
Wararka laga helayo Garoowe ayaa sheegaya in saacadaha
soo socdo madaxweynaha Puntl and uu ku dhawaaqi doono xubna ha uga mid noqonaya guddiga doorashooyinka heer federaal iyo kan xallinta Khilaafaadka intaba.
Siciid Deni ayaa sacaadihii la soo dhaafay wada wadatashiyo ballaaran, iyadoo ugu dam beyn xal rasmi ah laga gaaray khilaaf ka taa gnaa magacaabista xubnahaasi.
Wararka ayaa sidoo kale intaasi ku daraya in haatan ay diyaar yihiin dhammaan xubnaha Puntland ku metalaya guddiga doorashooyin ka heer federaal iyo kan guddiga Khilaafa adka, balse ay harsan tahay kaliya inuu shaa ciyo madaxweyne Siciid Deni. Sidoo kale madaxweynaha Puntland ayaa qorsheynaya inuu magacaabo guddihoosa adka maamulk aasi oo arrimaha doorashada kala shaqayn doono guddiga doorashooyinka heer federaal, si ay u yeeshaan wadashaqeyn dhow oo wad ajir ah.
Si kastaba 10kii cisho ee loo qabtay in lagu soo magacaabo guddiga farsamada doo rasha da 2020/21 ayaa Shalay ku eg, iyadoona weli aan la soo dhisin guddigaasi.
Soomaaliya oo ku jirta marxalad kala guur ah ayaa isku diyaarineyso doorashada soo soc ota ee 2020 illaa 2021ka, taas oo isugu jirta mida madaxweynaha iyo tan baarlamaanka, taas oo ay heshiis rasmi ah ka gaareen dowla dda dhexe, dowlad goboleedyada & gobolka Banaadir.
SOMTEL OO KA JAWAABTAY BAAHIDA INTERNET KA DADWEYNAHA SOOMAALIYEED 3DII CISHO EE LA SOO DHAAFAY EE INTERNETKU CILLAD DARTEED U MAQNAA
17 Bishan October ayey cillad ku timid Inte rnetkii laga isticmaalayay koonfurta soomaal
iya marka laga reebo shirkadda isgaarsiinta SOMTEL oo Internetkeeda si hagaagsan u sha
qeeynayay sedexdii cisho ee la soo dhaafay.
iyadoo shirkaddu ari nkaan uu ka caawiyay xarigga fiber optic DARE 1 oo ay dhawaan ka hirgelisay soomaaliya.
Xarigga fiber optic DARE1 waxaa si wad ajir ah isaga kaash aday shirkadda isgaarsi inta soomtel & shir kadda jabouti telecom.
shirkada isgaarsiinta somtel oo maalmah an ku Howlaneyd Xalinta Caqabada internet la' aanta soo wajahday bulshada soomaaliyeed ee ku dhaqan koonfurta soomaaliya.
Gudoomiyaha Dahabshil Group K/ta & Bart amaha Soomaliya Md. Xasan Cabdi Cawad oo Shirjaraa'id uu kaga hadlayo Cillada Internetka Soo laalaabatay ku qabtay Muqdisho isagoo Tafaasiil dheeri ah ka bixiyay . "SOMTEL waxa ay ka jawaabtay baahida Internetka Bulshada Soomaaliyeed 3dii Cisho ee la soo dhaafay Internetka ka maqnaa Gob ollada koonfurta & bartamaha soomaaliya mar ka laga reebo Internetka SOMTEL oo bulsha da soomaaliyeed si toos ah ay u istcmalayen".
Waxa uu intaas ku daray Mareeyaha Dahab shil Group Md. Xasan Cabdi Cawad
"Marka laga soo tago isticmaalka Adeegga Internetka ee Shirkada Somatel Xariggan DARE1 waxaa ka faa ideystay qaar ka mid ah shirkadaha Isgaarsiin ee Dalka waxaana Gudo omiyaha uu ballan qaaday in cid walba oo Inetrenet u baahan ay siinayaan.".
Isku soo wada duuboo Cilladdaan Go'it aanka Internetka soo laalaabatay ayaa la filay aa in xarigga Fiber optic DARE1 uu ka qeyb qa ato joogteynta adeegga Internetkaguud ah aan gobollada Dalka
GOODAX OO XAALAD CAAFIMAAD U JOOGA TURKIGA IYO QALLIIN LAGU SAMEEYEY
Wasiirkii hore ee Waxbarashada, Hidaha iyo Tacliinta Sare ee Soomaaliya Xildhibaan Cabdullaahi Goodax Barre, ayaa la sheegay inuu ka xanuunsanayo dalka Turkiga.
Wasiirka ayaa qaliin ku galay dalkaas Turkiga, waxaana la shegay in laga qalay Carabka, sida ay noo sheegeen mas’uul iyiin ka tirsan dowladda Soomaaliya, oo codsa day inaan la magacaabin..
Xildhibaano ka tirsan baarlamaanka Soo maaliya oo ay qaraabo ama isku beel yihiin Cabdullaahi Goodax Barre, ayaa Caasimada Online u sheegay in xaqiiq ay tahay qaliinka uu galay Wasiir Goodax.
"Waa dhab, qaliin ayuu galay oo Carabka ah waana lagu guuleestay waxaana soo hagaage yso xaaladiisa caafimaad,” ayuu yiri Xildhibaan ka tirsan Golaha Shacabka Md.C/hi Goodax Barre, oo ka tirsanaa Xukuumadii Ra’iisul Was aare Kheyre ayaa Habeen hore ka soo muuq an liiska Golaha cusub ee wasiirada R/W/ Ro oble inkastoo la sheegay inuu raadiyay xilkaas.
Ma cadda haddii sababta uu xilka ku waayey ay tahay sababo caafimaad iyo in qof kale laga door biday, waxaase xusid mudan inuu ka mid ahaa wasiirada aadka ugu dhow madaxweyne Farmaajo. Xigasho:Caasimadda.net
AlFanaan Maclow oo afka furtay ”AUN Mamma Saynab Haji Ali Baxsan saan miyey mudneed…”
AlFanaan Maclow Maxamed oo afka furtay kana xabaaqay isii Shalay loo aasay fanaa nadii Qaranka ”AUN Mamma Saynab Haji Ali Baxsan saan miyey mudneed Somaliweyn ayaa Jawaabta u daayey.
Waa wax laga xumaado in la dayaco dadkii u soo halgamay wadankaan oo ay dhalin yarada gatan joogo ama Ku mustaqbalka ay Ku dayan lahaayeen in sidaan loo galo oo xa taa aaskeedii aan si qaran loo aasin.
Hadaan nahay fanaaniintii qaranka ee dalk aan usoo halgama in Shalay anigoo sugeyno in si qiimo badan loo aaso fanaabadii weyneyd eed ilaah ha u naxariistee aan la qiimeynin cid sigeen ahaa in Sharaf badan loo aaso Mar xuun Saynab Haji Ali Baxsan. Xigasho:somaliweyn.com
JAALIYADDA IYO SAFAARADDA SOOMAALIYE ED EE SUDAN OO DEEQ GAARSIIYEY DADKA REER SUDAN EE FATAHAADDU SAAMAYSAY
Jaaliyada , ardayda iyo safaarada Soomaa liyeed ee dalka Sudan oo iskashanaya ayaa de eq gargaar ah gaadhsiiyey in ka badan 400 oo qoys oo ah ah dadkii ku barkacay Fat ahaadihii dalk Sudan ka dhacay labadii bilood ee la soo dhafay.
Ku dhowaad nus million qof ayay saamay say Fatahadan kuwaas oo aan haysan guryo cunto iyo biyo ku filan midna, waxaana wad anka Sudan soo gaadhayey caawimaad Kala duwan oo uga imanaysay Hay’adaha kala du wan iyo wadamada calamkaba intabada.
Waxaa iyana dhankooda isku taagay Jaaliy ada ardayd iyo safarada somaliyeed ee dalka suudaan sidii ay u Garab istaagi lahaayen da dka fatahaaduhu sameyeen ee walalohood ee reer Sudan isla markaana ay gacan uga gay san lahaayen dadka ay dhibaatadu samaysay.
Ugu horayn dadkii gargaarka lagaadhsiyey ay aa ugu mahadceliyey shacabka somaliyed sida ay ugarab istaageen ugana soo Damqad een Dhibaatada ku dhacday.
Dhanka kale jaaliyada iyo ardayda ayaa iy ana dhankooda ka hadlay iyago sheegay in int aas iyo in kabadan ba ay istaahilaan walalaha reer sudan madama ay iyana xiligii adkaa soo Garab istaageen dadkeena.
Dadka Soomaaliyeed ayaa inta badan garab istaaga wadamada ay dhibaatadu sam ayso taasna ay sabab u tahay isku duubnida Shacabka Soomaliyeed.
SARAAKIISHA DF OO SHEEGAY INAY BURBURI YEEN FARIISIMO AY LAHAAYEEN ALSHABAAB
Ururka 4 aad ee guutada 16 aad ee kuma ndoosta danab ee Ciidamada Xoogga Dalka Soomaaliyeed ayaa howlgallo amaanka lagu xaqiijinayo ka
sameeyay deegaanka Leego oo Qiyaastii 44 km dhanka woqooyi kaga beegan D/Wanla weyn ee G/ Sh/ Hoose.
Howlgalkaasi ayaa ahaa mid qorshey san oo ay ciida ma du ku qaadeen goo bo la sheegay inay isku uruurs anayeen Ashabaab, waxaana lagu burburiyay fariisimo dhowr ah oo ay lacago ah kaga qa adan jireen dadka shacabka ah, waaa sida ha dalka loo dhigay.
Ciidamada kumandoosta DANAB ayaa markii ay burburiyeen fariisimahaasi waxa ay bil aabeen baaritaano joogto ah oo lagu xasilin ayo ammaanka Degmooyinka iyo Deegaanada katirsan G/Sh/Hoose.
CXDS ayaa wada howlgallo kala duwan oo dhan ah Alshabaab oo deegaano iyo degmoo yin ay kaga sugan yihiin G/Sh/Hoose.
ILWAD ELMAN OO KU GUULAYSTAY ABAALMARINTA UGU SAREYSA EE JARMALKU SIIYO SHAQSIYAADKA AFRIKA
Ilwad Elman oo ah gabadh Soomaaliyeed oo u ololeysa nabadda ayaa sanadkaan 2020 ku guulaysatay Abaalmarin caalami ah oo la sii yo shaqsiyaadka ugu firfircoon qaaradda Afrika oo ay bixiso hay’adda JarmalAfrika Foundat ion.
Hay'adda ayaa xaqiijisay in Ilwad Elman oo madax ka ah hay’adda Elman oo u ololaysa ilaalinta xuquuqda Aadanaha, lagu sharfi do ono dhammaadka bishan magaalada Berlin, sida lagasoo xigtay wasaa radda arrimaha dibadda Jarmalka.
"Aad ayaan ugu faraxsanahay inaan aqoonsig an ka helay Jarmalka, ayay Ilwad u sheegtay Deutsche Welle oo ah warbaahin caalami ah oo kutaal Jarmalka kadib markay maqashay abaalmarinteeda
Abaalmarinta Jarmalka waxaa la siiyay tan iyo 1993 shakhsiyaad ku dayasho mudan oo ka socda qaaradda Afrika.
Ku guuleystayaashii hore waxay u ololeeyeen dimuqraadiyadda, nabadda, xuquuqda aadan aha, farshaxanka iyo dhaqanka, iyo arrimaha bulshada.
Abaalmarinta Afrika waa abaalmarinta ugu sareysa ee nooceeda ah ee Jarmalka bixiyo. Ujeedadeeda laga leeyahay waxay tahay in la gu muujiyo muuqaalka wanaagsan ee Afrika.
Ku guuleystayaashii ugu dambeeyay waxaa ka mid ah madaxweynihii hore ee Botswana Sir Ketumile Masire, Waris Diiriye oo ah gabadh Soomaali ah oo u dhaqdhaqaaqda xuquuqda aadanaha iyo la dagaalanka Gudniinka Firc ooniga iyo hogaamiyaha midowga Tunisia Hou cine Abassi. Jarmalka Afrika Foundation wax aa maalgeliya Wasaaradda Arrimaha Dibadda ee Jarmalka.
DAB KHASAARO GEYSTAY OO KA DHACAY XAA FAD KA TIRSAN M/MUQDISHO
Faah faahino ayaa kasoo baxaya Dab xoog an oo barqanimadii Shalay ka kacay Guryo ku yaalla xaafad ka tirsan degmada WartaNabadda ee Gobolka Banaadir, kaasi oo gey stay Khasaaro.
Dabkaan oo markii horey ka bilowady Guri ka dhisnaa Jiingad oo ku yaalla Xaafad isku raran ah oo ku taalla Isgoyska Siinaay dhinaca xigta WartaNabadda ayaa kusii faafay Guryo kale oo ku deganaa Guriga hore.
Goobjoogayaal la hadlay Dalsan ayaa u sheegay in Dabka uu ahaa mid xoogan oo soc day muddo, hayeeshee markii dambe gurmad lagu deminayo dabkaas ay bilaabeen dadka deegaanka, isla markaana halkaas ay gaareen gaadiidka dab demiska Gobolka Banaadir.
Intaas kadib waxaa lagu guuleystay de minta dabkii kacay oo baabi’iyay Afar Guri oo ay degaaneen dad shacab ah, waxaana Saw irro laga soo qaaday goobta ay muujinayeen Guryaha oo gabi ahaan burburay, kuwaasi oo ka dhisnaa Jiingado.
Ma jiro wax Khasaaro dhimasho ama dha awac ah oo ka dhashay dabkii Shalay ka dha cay xaafad ka tirsan degmada WartaNabadda ee G/Banaadir, balse uu jiro oo kaliya khasaaro hantiiyadeed oo farabadan, waxana dabkaas uu ka dhashay koronto.
DAD KU LE’DAY SHIL KA DHACAY DOWLAD DEEGAANKA SOOMAALIDA
Wararka aan ka heleyno duleedka M/Jigjiga ee Xarunta dowlad deegaanka Soomaalida Ito obiya ayaa waxaa ay sheegayaan in Habeen hore halkaas uu ka dhacay shil gaari oo gey stay Khasaaro kala duwan.
Shilkaas ayaa waxaa uu ka dambeeyay, ka dib markii ay isku dhaceen laba Gaari oo mid Bus ahaa, halka kan kalena uu yahay gaari nooca Soomaalida u taqaano iska rogaha ama Carrogediska, xili ay marayeen kaaramardha oo ku taalla duleedka Jigjiga.
Saraakiil ka tirsan dowlad deegaanka ayaa sheegay in shilkaas uu ka dhashay Khasaaro isugu jira dhimasho iyo dhaawac oo soo gaaray dadkii saarnaa labada gaari, waxa ana shilka ku dhintay 9 qof oo la socday gaariga Buska ahaa.
Sidoo kale waxaa shilkaas dhaawacmay 8 qof kalena, kuwaasi oo si deg deg ah loogula cararay Xarumo Caafimaad oo ku yaalla M/Jig jiga, isla markaana waxaa dadkaa gurmad xo ogan Mas’uuliyiin kamid ah DDS oo goobta tegay.
Gaariga Buska ahaa oo siday rakaab fara badan ayaa la sheegay inuu ka baxay M/Jigjiga, kusna sii jeeday deegaan lagu maga caabo Harar, waxaana ku dhacay gaariga Iska rogaha ahaa oo ku socday xawaare sare.
Mudo bil ka hor ah ayay ahayd markii shil gaari oo geystay Khasaaro isugu jira dhimasho iyo dhaawac uu sidaan oo kale uga dhacay deeg aan ka tirsan dowlad deegaanka Soomaalida Itoobiya.
AXMED MADOOBE OO KULAN LA QAATAY HOGG AANKA URURADA BULSHADA RAYIDKA
Madaxweynaha D/G/Jubbaland Axmed Ma xamed Islaam Axmed Madoobe ayaa Habeen hore hoyga uu ka degan yahay Magaalada Muqdisho kulan kula qaatay Hoggaanka Urur ada Bulshada Rayidka ah.
Kulanka ayaa inta uu socday waxaa looga hadlay xaaladda dalka, arrimaha doorashooyi nka 2020/2021 iyo sidii Ururada Bulshada ay uga qeyb qaadan lahaayeen dadaalada socda ee marxlada kala guurka ah.
Guddoomiyaha Aqalka Sare oo kulan la qaatay Safiirka Sweden ee Som alia
Ururada Bulshada ayaa Madaxweynaha Jub baland uga mahadceliyay sida uu hormuudka uga noqday in dalku uu helo hanaan Doorasho oo heshiis lagu yahay, isla markana meesha ka saara walaaca ay Bulshadu ka qabtay mus taqbalka dalka ee xiligan kala guurka ah.
Sidoo kale Hoggaanka Ururada Bulshada Rayidka ayaa sheegay inay DFS &D/xubnaha ka ah kala shaqaynayaan sidii waxyaabaha dhi man loo dhamaystiri lahaa, kadib markii ay he shiis rasmi ah ka gaareen Doorashada 2020 /2021.
Ururada Bulshada ayaa horey kulamo kala duwan ula soo qaatay Madaxweyne Farmaajo, Madaxweyneyaasha maamul Goboleedyada iyo Maamulka Gobolka Banaadir, iyagoona sheegay inay diyaar u yihiin ka qeyb qaadasha da dadaalada socda.
XOG: SOMALILAND OO QAADAY TALLAABO YAAB LEH OO KA DHAN AH DADKA KOONFURTA SOMALIA
Xog: Somaliland oo qaaday tallaabo yaab leh oo ka dhan ah dadka koonfurta Somalia
Xukuumadda Somaliland ee uu hogaamiyo ma daxweyne Muuse Biixi ayaa dhaqan gelisay tal laabo ka dhan ah dadka Soomaaliya kasoo safra ee yimaada deegaan adeeda, sida ay ogaatay
.Somaliland ayaa gebi ahaa nba joojisay in dad ka yimaada Soomaaliya ama ka socda ay ka qeyb galaan siminaarada iyo kulamada muhiimka ah ee ka dhaca maga alada Hargeysa iyo guud ahaanba Somaliland.
Xukuumada Muuse Biixi ayaa sidaasi ku she egtay waraaq qoraal ah oo ay u kala dirtay Hay’adaha kala duwan ee ka howlgala Somal iland, midaasi oo gebi ahaanba laga qariyay warbaahinta.
Sidoo kale waxa waraaqdaasi la gaarsiiyey ururrada bulshada rayidka ah ee laga leeyahay Somaliland, taasi oo looga mamnuucay in shirarka iyo siminaaradooda aysan soo xaadiri karin dad ka socda Soomaaliya.
Sida ay ogaatay, xukuumada ayaa wara aqdaasi gaarsiisay hay’adaha muddo ku siman labo bil ka hor, taasi oo ay hadda u muuqata mid si dhab ah uga dhaqangashay gudaha Somalialnd.
Somaliland ayaa tallaabo sharci ah ka qa adi doonta hadda kadib, hay’addaha qabanaya siminaarada ay ka qeybta yihiin dadka Sooma aliya, iyada oo aan si dhab ah loo ogeyn sabab ta ka dambeysa arrinkaasi.
Xukuumada Somaliland ayaa iyadu inta badan qaada tallaabooyin ay u aragto inay ku ilaalineyso qaranimadeeda, maadama ay ku doodeyso inay tahay dal ka madax banaan ja mhuuriyada Soomaaliya, inkasta oo aysan weli helin aqoonsi caalami ah.
AGAASIME KOOFI OO KA BADBAADAY QARAXII CAAWA KA DHACAY MAGAALADA MUQDISHO
FaahIfaahino ayaa laga helayaa qarax xoog an oo Xalay a dhacay M/Muqdisho gaar ahaan Isgoyska KM4, kaasi oo jugtiisa laga ma qlay inta badan degmooyinka Gobolka Banaadir.
HALKAAN KA AKHRISO: WAA WARARKA WARGEYSKA MOGADISHU TIMES DAILY NEWS PAPER EE MAANTA OO AH ARBACO 21KA OKTOOBAR 2020KA
FARMAAJO OO R/W ROOBLE KU AMMAANAY HAL MID KA HOR MAGACAABISTII WASIIRADA Farmaajo oo R/W ROOBLE ku ammaanay hal mid kahor magacaabistii wasiirada Madax weynaha Soomaaliya Maxamed C/hi Farmaajo ayaa ku bogaadiyey Wasiirka 1aad ee dalka Md. Md .