
HALKAAN KA AKHRISO WAA WARARKA WARGEYSKA MOGADISHU TIMES DAILY NEWS PAPER EE MAANTA OO AH SABTI 6-TA OCTOBER 2019-KA
Soomaaliya
oo diiday in mar kale dib loo dhigo dhageysiga kiiska dacwadda badda
Md.Mahdi Maxamed Guuleed oo warb aah inta la hadlay ayaa
sheegay in marnaba ays an aqbali dowladda Soomaaliya in dib loo dhigo Kiiska
Maxkamadda.
Waxaa uu
tilmaamay in dowladda dhexe ee Soomaaliya ay gudbisay qoraalkeeda diid mada ah,
islamarkaana Kenya ay dhankee da soo gudbisay in muddo 12 bilood ah lagu daro.
Guddoomiye
Cumar Filish” Xilalka Dowladda waxaa loo salaxay Ciyaalka Xaafadda”
Waxaa uu sheegay in Madaxda DFS ay xilalka u salaxeen ciyaalka Xaafa da,haye
eshee uu rajeynayo in doorkooda qaadaan doonaan raja weyna uu ka qabo inay la
yim aadaan isbedel ka duwan madaxdii ka hor eeysay.
"Runtii xilalka Dowladda waxaa
loo sala xay Ciyaalka Xaafada,balse waxaan rajeyna yaan inay doorkooda qaadan
doonaan kana duwanan dooonaan kuwii ka horeeyay, Cismaan Cabdullaahi,Xijaar ,
Janeraal Bash iir Maxamed Jaamac iyo Wasiirka Amniga waxaan isla nahay Ciyaalka
Xaafada ayuu yiri”Guddoomiye Cumar Filish.
Hadalka G/Gbanaadir Md. Cumar Filnsh) ayaa kusoo aadaya xilli Madaxda DFS
ay xil alkii ugu badnaa u Magacaabeen dad Dhalin yaro ah,kuwaas oo aan khibrad
badan u la heyn xilalkaas.
Wasiir
Cawad oo faahfaahin ka bixiyay ah miyadda xarunta Safaaradda Soomaaliya ku
yeelatay dalka Maraykanka
Wasiirka Arrimaha Dibadda XF, Danjire; Axmed Ciise Cawad , ayaa ka
faah-faahin ka bixiyay dib u furista Safaaradda Mareyk anka ee Soomaaliya iyo
muhiimadda ay leedahay.
Axmed ciise Cawad ayaa aad u bogaadi yay Guriga Safaaradda Soomaaliyeed
ee Maraykanka, kaas oo ay madaxda Dowlad du ka iibiyeen bartamaha Magaalada Was
hington D.C, waxa uu sheegay in wixii
haa tan ka dambeeya aysan ka baqayn in la weydiiyo kiro ama laga saaro xarunta
Dalka laga matalo.Wasiirka arrimaha dibedda Soo maaliya, Axmed Ciise Cawed oo u
warram ayay warbaahinta Qaranka ayaa soo hadal qaaday xiriirka soo
wanaagsanaanaya ee kala dhexeeya
Soomaaliya, isagoo tusaale usoo qaatay qaraarkii cunaqabataynta ahaa ee ay
dhowaan gola ha ammaanka u gudbisay Kenya in ay difaacday xukuumadda Washi ngton.
Maxkamadda
ICJ oo u yeertay Soomaal iya iyo Kenya
Maxkamada Cadaaladda Aduunka ee ICJ ayaa
waxaa ay u yeertay dalalka Soom aaliya iyo Kenya oo muran dhinaca Badda ah uu
ka dhaxeeyo,isla markaana dacwad la xiriirta kiiskaas ay taa llo Maxkamadda.
U yeeritaanka labada dhinac ayaa ka dam baysay
markii la sheegay in Kenya ay soo gudbisay codsi kale oo ahaa in dib loo dhigo
dhagaysiga ilaa bisha Sebtember 2020-ka.
Soomaaliya
ayaa la sheegay inay codsiga asi cusub ee ka yimid Kenya ay gaashaanka ku
dhufatay, ayna ku adkaysatay in dhagay sigu uu bilowdo bisha Noofembar ee soo
so cota 4-teeda sidii ay hore maxkamaddu u muddaysay.
Waa markii 2aad ee Kenya ay codsato in dib
loo dhigo dhagaysiga. 2da dawladood ay aa la sheegay inay isku mari waayeen dib
u dhigis mar 2aad lagu sameeyo dhagaysiga dacwadda, taasi oo keentay inay
maxkamad du u sheegto labada dawladood inay iyadu gaari doonto go’aan, ayna ka
doonayso laba da dawladood inay aqbalaan.
Madaxweynayaasha 2da waddan ayaa bi shii
hore ku kulmay magaalada New York in tii uu socday kulanka Golaha Guud ee QM iyadoo
madaxweyne Uhuru Kenyatta uu ku baaqay inay labada dawladood wada hadl aan,
halka madaxweyne Maxamed Cabdull aahi Farmaajo uu sheegay in loo baahan ya hay
in maxkamadda ICJ ay go’aan garsoor ka gaarto muranka badda.
Dhagaysiga dacwaddan ayey ahayd inuu dhaco
9-13 kii bisha Sebtember ee aynu soo dhaafnay hase yeeshee waxaa dib loogu
dhigay codsi ka yimid dhinaca Kenya oo ku dooday inay qabsanayso qareenno
cusub.
Axmed
Madoobe oo sheegay in hubka Dowladda loo geeyo Al-Shabaab
Madaxweynaha dib loogu doortay Maa maulka Jubbaland ee Axmed Maxamed
Isla am ayaa sheegay in Amniga dalka Soomaa liya xilligaan uu marayo meel aan
wanaagsa neyn,isla markaana DFS ay ka gaabisay dag aalka lagula jiray
Al-Shabaab.
Waxaa uu sheegay in dagaa lkii lala geli
lahaa Al-Shabaab lagu bedelay in Ciidamada la kala furfuro iyo in hubka Dowladda ay leedahay loo geeyo Ururka
Al-Shabaab waa sida uu hadalka u dhigay.
"Waxyaabaha qaar ee dhacaya ma ahan wax sax ah
In lala dagaalamo Al-Shabaab waxaa lagu
bedelay in Ciidamada la kala fur furo iyo in hubkii dowladda shabaab loo ge eyo,waxaad
ogtihiin in maalmihii la soo dha afay ay dhaceen qaraxyo iyo dagaalo ayuu
yiri”Axmed Madoobe.
Madaxweynaha Maamulka Jubbaland Ax med
Maxamed Islaam ayaa tan iyo markii uu soo bilaawday khilaafka kala dhaxeeya dow
ladda Federaalka waxaa uu Eedeymo kala duwan uu u jeedinayay Madaxda dowladda
federaalka.Xigasho:Hiiraan.com
Dad ku dhintay Shil
Gaari oo ka dhacay Kenya
Ugu yaraan 13 Qof ayaa ku geeriyootay 38
kalena dhaawacyo ayaa kasoo gaaray, markii ay Habeen Hore saqdii dhexe isku
dhaceen Gaari Bas ah iyo Baabuur xamuul ah oo ma rayay inta u dhaxaysa degaanka
Pala oo ka tirsan ismaamulka Kisumu iyo Magaalada Kericho ee Dalka Kenya.
2dii Darawal ee Baska iyo Gaariga xa muulka
ah ayaa ka mid ahaa Dadkii ku dhi ntay shilkan, sida uu Jariiradda Daily Nation
u sheegay Taliyaha Ciidanka Booliska isma amulka Kisumu, Benson Maweu.
Dhaawacyada ayaa la dhigay Cuspitaal lada
Ismaamulka Kisumu , iyadoo qaarkoo dna ay xaaladdoodu liidato, sida ay warbaah inta
u xaqiijiyeen qaar ka mid ah Saraakiisha Laanqeyrta Cas ee Dalka Kenya
Dib u dhis iyo
Qalabayn lagu sam eynayo ciidamada Booliska Soomaaliyeed
Taliyaha
Ciidanka Boliiska Soomaaliyeed, Sarreeye Gaas; Cabdi Xasan Maxamed (Xajaar),
ayaa sheegay in ay wadaan qorshe dib u dhis xooggan iyo qalabaynba lagu
sameynayo Ciidanka.
Taliyaha oo u warramayay warbaahinta Qaranka
Soomaaliyeed ayaa intaa ku daray in ay qeyb ka noqon doonaan dhismaha Booliska
Africa oo haatan lagu aas-aasayo Dalka Algeria una direen Saraakiil.
Wuxuu
sheegay Taliyuhu in ay sare u qaadi doonaan, tirada, tayada, Gaadiidka,
Isgaarsiinta iyo qalabka Boliiska, si uu u yeesho awood intaa ka ballaaran. Taliye
Xajaar ayaa sheegay in Ciidanka Boliiska Soomaaliyeed uu ka mid yahay Inter
Pol-ka, (International Police), Xafiisna ay ku leeyihiin Muqdisho.
S/Gaas;
Cabdi Xasan Xijaar, Taliyaha Ciidanka Boliiska Soomaaliyeed ayaa intaa ku daray
in dhowaan ay Magaalada Nairobi ka furi doonaan Xafiis ay ku mideysan yihiin
Boliiska Bariga Afrika, wuxuuna sheegay in ay rajeynayaan in ay Soomaaliya
madax ka noqoto hoggaanka Waddamada Gobolka.
Duqa
Muqdisho Oo Amar Culus Dul Dhig ay Shirkado Iyo Dad Shacab Ah
Guddoomiyaha ayaa kormeer uu ku te gay goobo qashinka lagu shubo oo ku
dhow deegaanka Jasiira ee duleedka Muqdis ho,isaga oo sheegay in ay cabasho uga
ti mid shacabka degan halkaas iyo dad ganac sata ah oo wada qorshe xaafad casri ah lo oga
dhisayo deegaankaas.
Dhinaca kalana waxaa iyana uu kor meer kale uu ku tegay deegaanka
Gubadley ee waqooyiga magaalada Muqdisho waxaa na uu digniin culus u dirag
dadka Xeebta ku daadiya qashinka.
Xildhibaan
Safiya Cabdi Nuur'' Kenya wa xey xaq u leedahay in ay Wadankeeda, Baddeeda iyo
Maalkeeda difaacdo
' 'Kenya waxey xaq u leedahay inay wadankeeda, Baddeeda iyo Maalkeeda difa
acato, Soomaaliya xaq ayeey u leedahay in dooddeeda horgeyso Maxkamadda ayeey
tiri Safiye Cabdi Toorreey oo la hadashay VOA
Dowladda Kenya ayeey sheegtay in ay ab aal
u gashay shacabka Soomaaliyeed, sidaa daraadeed aysan ku habooneyn Dowladda
Soomaaliya in ay aqbali weydo codsiga Ke nya ee ah in 12 bilood oo kaliya dib
loogu dhigo dhageysiga Dacwadda.
''Haddii aan dhahnay sanad hanala sugo ma waxbaan haley-nay, Annaga oo
waliba 30 sano soo sidnay Shacabka Soomaaliye ed ayeey hadalkeeda sii raacisay
xildhibaan Safiya oo dhinaca kale meesha ka saartay in Kenya ay u socto in ay
qaadato dhul ay Soo maaliya leedahay.
Xildhibaan Safiya ayaa intaa ku dartay in aysan waxba u arag go'aanka
Kenya ee ah in meel ka baxsan Maxkamada lagu dhame eyo Kiiskan, waxaana ay
waxba kama jiraa ku tilmaamtay warar sheegaya in Kenya doo neyso in ay
Soomaaliya ku cadaadiso ciida mada ka jooga ee nabad-ilaalinta.
''Wada-hadal aan ku dhameysano marka ay
leedahay Kenya koley xal ayeey raadine ysaa,
laakiin ma jiro warka ku saabsan in Kenya rabto in ay Soomaaliya Badda uga
badalato ciidamada Nabad-ilaalinta ee ka jooga gudaha Soomaaliya, meel ay ka
dha cday-na malaha ciidan ayaan kuu soo direy ee Baddaada isii'' ayeey
hadalkeeda sii raa cisay.
Dowlad
deegaanka Soomaalida oo markii ugu horeysay yeelanaya Ciidan Kumaandoos ah
Waxaa markii u horeysay Degaanka So omaalidu
yeelanayaa Ciidan gaar ah oo loo tababarayo Kamaandoos, kuwaas oo ka hawlgalaya
magaalada Jigjiga iyo hadba me eshii ay dhibaatooyin gaar ahi ka jirto.
Haddaba Ciidankan ayaa hadda taba barkoodu waxa uu kasocdaa Xerada Tabab
arada Ciidanka ee Garab case, waxayna qayb ka yihiin Ciidanka cusub ee Booliska
gaarka kuwaas oo tababar uga socodo isla xeradan Garab case.
Booliska gaarka ah iyo guud ahaan Ciida mada
amniga ee degaanka ayaa waayad an dambe aad loo tayeeyay iyadoo tabab aro
garaadkooda iyo aqoontooda kor u qaa daya lasiiyay, sidoo kalena lagu soo
kordhi yay hadda qaybtan gaarka ah ee Kamaando osta oo la filayo markuu
tababarkani dhawa an usoo dhammaado in ay wax badan ka ba dalayaan amniga
magaalada Jigjiga.
Shacabka
Garowe oo ka cabanaya Barakicin
Maamul goboleedka Puntland ayaa
si khasab ah uga raraya dadka ku jira dhismay aasha dawladda ee magaalada
Garowe.
Dawladda hoose ee Garowe ayaa hawsha
fulinta amarkan oo lagu bannaynayo ilaa 50 xarumood oo dawladdu leedahay ka
damb aysa.Waxay sheegtay in horay loogu digay, balse qaar ka mid ah dadkii
dagganaa hak aasi ayaa cabasho ka muujiyay tillaabad an."Waan doooneynaa in
magaalada la qurixyo, balse waxay ahayd in naloo sheega oon digniin nala siiya,
Khasaara ayaa na ga aray hadda markii meheradaheenii la burbu riyay, Waxaan
haysanaa waraqad ruqso ah in aan meeshan ku shaqeysan karna”, ayay tiri Sahra
Axmed.
Duqa Magaalada Garowe ayaa sheegay inuu sii socon doono howlgalka lagu
baney naayo dhulka dowladda si ay u isticmaalaan Hay’addaha maamulka.
Ciidamada
Dowladda Oo Gacanta Ku Dhigay Sarkaal Dhaawac Ah Oo Ka Tirsan Alshabaab
Ciidamada Milatariga Soomaaliya ayaa
saacadihii la soo dhaafay waxaa howlgallo qorshaysan ay ka fuliyeen deegaanno
ka tirs an gobolka Hiiraan kuwaas oo ay sheegeen in ay ku qabsadeen deegaano ay
maamulayeen Alshabaab.
Howlgalkaan oo uu hoga aminayay taliy aha
gutada 22-aad qeybta 27-aad ee milata riga Soomaaliya ko rnel baakay Dal jir ayaa lagu qaaday deegaa no ka tirsan gobolka
Hii raan gaar ahaana Buula-burde iyo Shaw, iyaga oo ay saraakiishu sheegeen in
ay ku qabsadeen deegaano hor leh.
Dhianaca kalana taliska qeybta 27-aad ayaa
sheegay intii uu socday dagaalka u dhaxeeyay ciidamada dowladda iyo Alshaba ab
in ay gacanta ku dhigeen sarkaal dhaaw ac ah oo ka tirsan Alshabaab in kasta oo
aysan shaacin magaciisa iyo halka lagu dhaawacay.
Ugu dambeyntii saraakiisha milatariga
ayaa dalsan u sheegay in howlgalku uu sii socon doono inta Alshabaab laga
saarayo gobolada dalka gaar ahaanna deegaanada gobolka Hiiraan.
Madaxweynaha
Hirshabeelle oo kulan la qaatay Wakiilka QM ee Sooma aliya
Madaxweynaha HirShabeelle Maxamed Cabdi
Waare ayaa Shir Kula Qaatay Maga alada Muqdisho Ergay ga Gaarka ah ee Xog hayaha
Guud ee Qara mada Midoobay u Qaab ilsan Soomaaliya, Amba ssador James Swan.
Kulankaan Waxaa Looga Hadlay Dadarga linta
iyo Ka Faaideysiga Mashaariicyada Hor umarineed ee UNka Gaar’ahaan Maashaari icda
Dib-u-heshiisiinta, Dhismaha Golayaa sha Degaanada iyo Hirgalinta Mashaariicda
Saameynta Degg-Daga (Quick impact pro jects) ee Loo Same ynayo Magaalooyinka
Dib Looga Xureeyay Al-Shabaab, Kala Sha qeyn DG HirShabeelle Horumarinta
Deegaan ada iyo Xoojinta Dowla dnimada Deegaana da iyo Degmooyinka HirShabeelle
Waxaa
Kale oo Kulankan Looga Hadlay Sidii hey’adaha UNICEF iyo Heya’da Bee rha iyo
Waraabka Qaramad Midoobay FOA ay u Dardargalin lahaayeen Mashaari icda Biyaha
Gaar ahaan Helista Biyo Nadiif ah iyo Ka Ho rtaga Fatahaadaha ka Dhaca Magaalo oyinka
Jowhar iyo Baladweyne.
DAAHIR RIYAALE KAAHIN
OO KULAN LA QAATAY MADAX DHAQAMEEDKA GOBOLKA AWDAL
Tan
iyo intii doorashadii madaxtooyada Som aliland ka dhacday Somaliland waxay
bulsh ada kaga tagtay tafaraaruq iyo inay bulsha ddu kala qaybsanto, si
arrintaasi xal loogu helleo ayuu haldoorkii bulshada iyo madax dhaqameedkii
gobolka Awdal uu iskugu keenay.
"madax dhaqameedkii galbeedka Somaliland
ayuu isku kaayo ye edhay, waxaana ku galnay shir balaadhan oo midnimada
Somaliland ah, dardaaran iyo waayeelnimo ayuu halkan isku kaayo yeedhay, in
xanaftii doorashadda iyo hadaladii hawada la isku marinayey ayaanu iskaga garownay
buu ahaa kulankani”ayuu yidhi Suldaan Dhowal oo ujeedadda shirka ka hadlayey.
"waxa
laga wada hadlayey mar hadii doorashadii laga baxay dhiba atadii ay keentay ee
qabyaalad ahayd aynu ka baxno oo aynu ka mid awno kuwa soo socda si wanaagsan
ha loo gallo, waxaana lagu wa da shaqaynayaa walaaltinimo iyo midnimada
Somaliland, si loogu dhaqaaqo horumarka gobolada galbeedka”ayuu yidhi Suldaan
Samat ar.Intaas ka dibna waxa ka hadlay madaxweynihii hore ee Somal iland
Daahir Rayaale waxaanay sheegay in ujeedadda uu u qabtay shirkan ay tahay ka
dib markii uu arkay hadaladii aan wanaagsanayn ee hawada la isku marin jirey in
la soo afjaro oo midnimadii bulshada dib loo soo celiyo.
"Kulankani wuxuu ahaa shir lagaga hadlayey in
qardoofooyinkii ka dhacay doorashadda ka midowdaan oo dantiina u noqotaan si u
wanaagsan dalka iyo umadaba aad u maamushaan, oo qabyaalad loo kala raacin
xisbiyada ee qof waliba ninka uu doonayo uu doorto oo aad u midowdaan danta
Somaliland iyo ta gobolkaba”ayuu yidhi madaxweyne Rayaale oo dardaar siinayey
madaxdhaqameedka iyo odayaasha gobolada galbeedka Somaliland.
XILDHIBAANADA UGU CAANSAN SOOMAALIDA
KENYA OO LAGU HAYO BAARITAAN HALIS AH
Mudanayaashan ayaa
waxaa ka mid ah Aadan Barre Ducaale, Yuusuf Xasan Cabdi, Safiya Sh. Aadan,
Aadan Xaaji Cali, Maxam ed Gaarane, Maxamed Daahiye iyo kuwa kale.
Hay’ada ayaa sheegtey inay baaritaan ku
hayso xildhibaanada islamarkaana ay waayi-doonaan xilalkooda haddii lagu soo
cad deeyo inay dalal kale dhalasho ka haystaan.Xildhibaanadan ayaa beeniyey
eedeymaha loo soo jeediyey, islamarkaana aysan dhalasho ka haysan dal
kale.Hoggaa miyaha Aqlabiyadda Baarlamaanka Kenya, Aden Barre Ducaale ayaa
beeniyay in uu haysto dhalashada dal kale, ka dib markii arrintaa lagu eedeeyay
isaga iyo xildhibaanno kale oo qaarkood ay Soomaali yihiin.
Ducaale wuxuu sheegay
in ay shirqool u dhigayaan dad uu ku tilmaamay "kuwo iska dhigaya in ay shaqo
hayaan, dadka kalena ku mashquulsan”.
Hadalkan Ducaale
wuxuu imaanayaa ka dib markii Guddiga la-dagaalanka musuq-maasuqa ee Kenya ee
EACC, uu billaabay baaritaan la xiriira madaxda dowladda ee haysta dhalashada
dalal kale, taas oo khilaafsan Xeerka Hoggaanminta iyo Daacadnimada ee Kenya.
Madaxa Fulinta ee
Guddiga EACC, Twalib Mbarak wuxuu sheegay in guddiga uu qaadi doono tallaabo,
sida xil ka qaadis lagu sameeyo dadkaas, haddii dembiga lagu helo.
GABADH DERBI JIIF
AHAYD OO MUDO KOOBAN CAAN KU NOQOTAY
Askarigii ayaa markii uu duubay
muuqaalka gabadha iyadoo he eseysa, waxaa uu soo dhigay barta ay booliska ku
lee yihiin Twitter-ka, wa xaan saacado guda hood daawat ay malaayin qof oo ka
helay codka gaba dha, iyagoona ka damqaday xaala dda ay ku noosha hay gabadha.
Emily Zamourka ayaa muuqaalka laga duubay
iyadoo ku heesey sa heestii Puccini's ee ay qaaday fanaanada caanka ah ee O Mio
Babbino Caro. Codka hallaasiga ah ee
52 jirkan ee ay heesteeda qaaday gabadha aya soo jiitay quluubta dad badan, oo
qaar badan oo ka mid ah ayaa Twitter-ka kaga hadlay arrintaas, iyagoo aad ula
dhac san codka gabadha ay ku luuqeneyso.
Mid
kamid ah ayaa waxaa uu yiri "codkeeda waa cajiib, waxaan u rajeynayaan
noolal fiican, wuu na mahadsan yahay sarkaalkii boolis ka ahaa ee aqoonsaday
codka hallaasiga ah ee gabadhan, baraha bulshadana dadka kula wadaagay!"
Hasayeeshee qaar kamid ah isla dadkaas
isticmala Twitter-ka ay aa su'aal geliyay in Zamourka ay tahay derbi jiif oo
aan heysnin hoy, waxaana mid kamid ah uu yiri "Boorsada ay wadato, dharka
ay xiran tahay iyo sida timaheeda ay nadiif u yihiin marka la eego, waxay u
muuqataa qof soo dhar iibsaday oo iska laafiyoonaya"
Shaqada
la siiyay
Dadka qaar ayaa sheegay inay horay u
arkeen gabadhan, iy adoo derbiyada jiifta,waxaana mid kamid ah uu yiri
"Horay ayaa u ar kay gabadhan oo waxaan dhowr jeer ku arkay iyadoo
baaskiil ku kaxeneyso tareenka iyo iyadoo wadada ku quudineysa shimbiro,
waligeyna kuma fikirin inay leedahay codkaas hallaasiga".
HALKAAN KA AKHRISO WAA WARARKA WARGEYSKA MOGADISHU TIMES DAILY NEWS PAPER EE MAANTA OO AH SABTI 6-TA OCTOBER 2019-KA
Wasiirkii hore Warfaafinta oo talo u soo jeediyay Madaxweyne Farmaajo Wasiirkii hore ee Warfaafinta Soomaaliya Daa hir Maxamuud Geelle ayaa tallo u soo jeediyay Madaxweynaha Soomaaliya Mudane Maxamed Cabdullaahi Farmaajo xilli maalmihii ugu dam