........

Madaxweynaha Dalka Masar oo sheegay in Dowladda Soomaaliya ku garab taagan yihiin dagaalka ka dhanka ah Argagixisada

Madaxweynaha dalka Masar Abdel Fattah El-Sisi ayaa xaqiijiyay in Masar ay ka go’an tahay inay taageerto dadaallada dowladda Soomaaliya iyo ciidamada xoogga dalka Soomaaliyeed ee ku aaddan la dagaallanka argagixisada si xassilooni buuxa loogu soo dabaalo Soomaaliya.

Waxa uu shaaca ka qaaday Al sisi in Masar ay ka go’an tahay sii wadida dadaalka wadajirka ah ee lagu raadinayo aragtiyo ballaaran oo iskaashi dhinacyo kala duwan leh, iyadoo la eegayo xiriirka walaaltinimo ee dhow iyo danaha wadaagga ah ee ka dhaxeeya labada dal.

Arrintan ayaa ku soo beegantay xilli daraad uu Madaxweyne Sisi khadka taleefoonka kula hadlay Madaxweynaha Soomaaliya Xasan Sheekh Maxamuud.

Afhayeenka Madaxtooyada Danjire Maxamed El-Shenawy ayaa sheegay in Madaxweyne Sisi uu qadka telfoonka ku xaal wareeystay Madaxweynaha Soomaaliya, kadib markii dhawaan la isku dayay in la bartilmaameedsado kolonyadiisa oo kasoo dhaqaaqday Madaxtooyada Soomaaliya.

Wuxuu caddeeyay in Masar ay si buxda u garab taagan tahay, hogankeda iyo shacabkeedaba, madaxweynaha Soomaaliya iyo shacabka Soomaaliyeed ee dhinacyada ammaanka iyo la dagaalanka Argagixisada.

Madaxweynaha Soomaaliya ayaa dhankiisa u mahadceliyey Madaxweyne Sisi, isagoo ku ammaanay taageerada Masar ay la garab taagan tahay dalkiisa.

Muddada is-diiwaan gelinta ururrada siyaasadda ee dalka oo la kordhiyay

Gudoomiyaha Guddiga Madaxa-Bannaan ee Doorashooyinka Qaranka iyo Soohdimaha Mudane Cabdikarim Axmed Xasan ayaa ku dhawaaqay in muddadii loogu talagalay in aay isku soo diiwaan galiyaan Ururrada Siyaasadda lagu daray muddo 21 cisho ah.

Mudane Cabdikarim Axmed oo shalay shir Jaraa’id ku qabtay xarunta guddiga ayaa intaa raaciyay in muddadii horay loogu qabtay ururradu ay hayad 31 maarso, wuxuuna xusay in ay ururradu soo sodsadeen in 21 cisho loogu daro is-diiwaan gelinta maaddaama lagu jiro bil cibaado ay iyaguna ka aqbaleen.

Soomaaliya ayaa isu diyaarineysa in ay ka dhacdo doorasho qof iyo cod ah muddo kadib, iyadoo ay si weyn usoo dhoweeyeen bulshada qaybaheeda kala duwan iyo guud ahaan beesha caalamka.

Danjire Jabriil Ibaraahim: "Soomaaliya waxay ku baaqeysaa in la xoojiyo qorshayaasha horumarinta magaalooyinka

Golaha Sare ee maamulka Hay’adda UN Habitat (Executive Board of Directors) ayaa kalfadhigooda ugu horeya ee sanadkan ku yeeshay xarunta Hay’adda ee magaalada Nairobi ee dalka Kenya.

Danjiraha dowladda Soomaaliya ee dalka Kenya Danjire Jabril Ibraahim Cabdulle oo ah wakiilka Joogtada ah ee Soomaaliya ee Hay’adda UN-Habitat ayaa ka qeybgalay kalfadhigan looga hadlayay hufnaanta dadaallada horumarineed ee ku saabsan horumarinta magaalooyinka dunida oo ay Soomaaliya qeyb ka tahay, wuxuuna Danjiruhu ka hadlay istaraatijiyadda ay dowlada kula tacaaleyso caqabadaha haysta dadka barakacayaasha ah, kobcinta magaalooyinka iyo horumarinta dowladaha hoose.

"Soomaaliya waxa ay ku baaqeysaa in la xoojiyo qorshayaasha hor-tabinta u leh ee ku aadan horumarinta magaaloyinka, gaar ahaan mashaariicda Hay’adda ay ka waddo dalkeena, waxaana ku boori-neyna in la kordhiyo kalmada farsamo, si guryo logu dhiso qoysaska barakacyasha ah”. Ayuu yiri Danjire Jabril.

Danjire Jabril Ibrahim Cabdulle ayaa waxaa uu iftiimiyay muhiimadda ay leedahay horumarinta magaalooyinka oo loo dhan yahay, gaar ahaan deegaadana ay ku nool yihiin dadka barakacayaasha.

Danjiraha ayaa xusay in Soomaaliya oo ku tiirsan tahay taageerada Hay’addaha caalamiga ah ay tageereyso baaqa maalgelinta aas aasiga ah ee Hay’adda UN-Habitat si loo hirgeliyo mashaariicyo la xiriira horumarinta magaalooyinka.

Wasaaradda shaqada iyo hay’adda FAO oo kala saxiixday heshiis ku saabsan isweydaarsiga xogta

Wasaaradda Shaqada iyo Arrimaha Bulshada, iyo Hay’adda Cunnada iyo Beeraha ee Qaramada Midoobay (FAO) ayaa kala saxiixday Heshiis ku saabsan is-weydaarsiga xogta si loo horumariyo nidaamyada Illaalinta Bulshada ee Diwaanka Midaysan ee Bulshada (USR).

Heshiiskan waxaa si rasmi ah u kala saxiixday Wasiirka Shaqada iyo Arrimaha Bulshada XFS mudane Xildhibaan Hon.Yusuf Mohamed Adan, iyo Madaxa Hey’adda FAO ee Somalia, Mudane Etienne Peterschmitt.

Hashiiska ayaa xaqiijinaya hufnaanta, iyo isku xirnaanta barnaamijyada illaalinta bulshada iyo gargaarka, sidoo kale wax-ku-oolnimo dheeraad ah oo loogu adeego bulshada nugul.

Agaasimaha Waaxda Arrimaha Bulshada ayaa ka sheekeyey heerarka u so maray heshiiska is-weydarsiga xogta.

Heshiiskan ayaa ilaalin doona xaqiijinta xogta ka faa’idaystayaasha oo si ammaan ah loo maareeyo, ka jawaabida baahiyaha dadka nugul xiliga ku haboon, iyo horumarinta habka gaarista ka faa’idaystayaasha.

Mareykanka oo habeen hore duqayn ka fuliyay togga Miiraale ee gobolka bari

Diyaaradaha dagaalka dowladda Maraykanka ee qaybta ka ah la dagaallanka argagixisada ayaa habeen hore duqayn culus ka geystay togga Miiraale ee gobolka bari, halkaasi oo ay ku go’doonsan yihiin firxadka kooxda Daacish.

War qoraal ah oo kasoo baxay maamulka Puntland ayaa lagu sheegay in duqeyntaasi lala helay bartilmaameedyo sax ah oo ay isku urursanayeen malleeshiyaadka Daacish.

Laamaha amaanka Puntland iyo dowladda Maraykanka ayaa sheegay in ay waxyeello ka soo gaadhay argagixisadu duqeyntii habeen hore dhacday balse weli lama xaqiijin inta uu qasaaruhu la egyahay.

Dowladda Fedaraalka oo faahfaahin ka bixisay duqeymo culus oo Daacish lagula beegsaday buuraha Golis ee gobolka Bari

Warsaxafadeed kasoo baxay Wasaaradda Warfaafinta Xukuumadda Fedaraalka Soomaaliya ayaa faahfaahin dheeraad ah looga bixiyay howlgal wadajir oo lagu begsaday koxda Daacish ee ku sugan buuraha Golis ee gobolka Bari.

Howlgalkaan oo dhacay Habeen hore ayaa la sheegay iney si wadajir ah u fuliyeen Taliska ciidamada Maraykanka ee AFRICOM oo la shaqeynaya dowladda Federaalka Soomaaliya, waxaana la tilmaamay in lagu dilay xubno ka tirsan kooxda Daacish.

"Xog horudhaca ah ee laga helay howglka oo dhacay habeen hore fiidkii ayaa muujinaysa in dhowr xubnood oo ka tirsan ISIS- la dilay, iyadoo aysan jirin wax khasaare ah oo soo gaaray shacabka, walina waxaa socda tirakoobka khasaaraha cadowga lagu gaarsiiyay howlgalka" ayaa lagu yiri Warsaxafadeedka kasoo baxay Wasaaradda Warfaafinta Soomaaliya.

Warsaxafadeedka ayaa sidoo kale lagu xusay in duqeynta oo dhanka cirka aheyd, si gaar ah loola beegsaday goobo ay gabaad ka dhigayanayeen Daacish, islamarkaana duqeyntu ay aheyd mid lagu taageerayay howlgalada culus ee lagu ciribtirayo kooxda Daacish oo ay ka wadaan buuraleyda Calmiskaad ee gobolka Bari ciidamada Daraawiishta maamulka Puntland.

Hawlgal lagu beegsaday Al-shabaab ISIS oo ka dhacay Buuralayda gobolka Bari

Hawlgal Wadajir oo ay fuliyeen Taliska Ciidamada Maraykanka ee Afrika (AFRICOM) oo la shaqeynayaa Dowlada Federaalka Soomaaliya ayaa ka dhacay buuraha Golis ee goblka Bari ee dowlad goboleedka Puntland ee Soomaaliya, kuwaas oo lagu bartilmaameedsaday kooxda argagixisada ah ee ISIS.

Xog horudhaca ah ee laga helay howglka oo dhacay habeen hore fiidkii ayaa muujinaysa in dhowr xubnood oo ka tirsan ISIS- la dilay, iyadoo aysan jirin wax khasaare ah oo so gaaray shacabka, walina waxaa socda tirakoobka khasaaraha cadowga lagu gaarsiiyay howlgalka.

Duqeymahan oo lala beegsaday goobo ay gabbaad ka dhigayanayeen argagixisada arxanka darran ee Daacish ayaa lagu taageerayay howlgal ballaadhan oo lagu ciribtirayo al-shabaab ee ay Ciimada Daraawiishta Dowlad goboleedka Puntland ka wadaan Buuralayda Caalmiskaad

Dowladda Federaalka Soomaaliya oo garabsanaysa saaxiibadeeda sida AFRICOM, waxaa ka go’an sii wadida hawlgallada lagu ciribtirayo Kooxaha al-shabaab ah ISIS iyo Alshabaab oo qatar ku ah amniga iyo nabad galyada Soomaaliya.

Somaliland: Dadka la nool HIV/AIDS oo walaac soo foodsaaray kadib xidhitaanka hay'adda USAID

Kadib markii la joojiyay deeqihii uu Maraykanku ku bixin jiray gargaarka aadaminimo ee dunida saddexaad, waxa walaac soo food saaray guud ahaan dadka jilicsan, gaar ahaan dadka la nool HIV/AIDS ee Somaliland iyo meelo kale oo laga jaray lacagihii ay ku iibsan jireen dawooyinka.

Somaliland, dadka la nool xanuunkan oo tiradooda guud ahaan lagu qiyaaso 2,092 qof, ayaa soo wajahday cabsi, kadib markii Madaxa Hay'adda WHO, Tedros Adhanom Ghebreyesus, uu ku dhawaaqay in lacagaha gargaarka ee uu Maraykanku goostay ay masiibo u horseedi karto dadka la nool HIV/AIDS.

Dr. Mustafe Cabdilaahi Xuseen (Guraaye), oo ka mid ah dhakhaatiirta Isbitaalka Qaaxadda ee Hargeysa, oo BBC Somali u waramay, ayaa ka digay saameynta ay hakinta deeqaha Mareykanka ku yeelan karto bukaannada la nool HIV/AIDS iyo Qaaxadda.

Waxa uu xusay in dawooyinka bilaashka ah ee ay helaan bukaannadani ay muhiim u yihiin badbaadadooda, isla markaana la'aantood ay halis gali karto noloshoodu.

"Saameynta kale ee ka dhalan karta waxa ka mid ah oo suuragal ah, haddii dawooyinkaas la waayo, in tirada dhimashadu ay korodho, gaar ahaan dadka la nool HIV/AIDS, Qaaxada iyo Kaneecada, gaar ahaan dadka u nugul sida hooyada uurka leh iyo carruurta ka yar shan sano," ayuu yidhi Dr. Guraaye.

Dadka la nool HIV/AIDS ee Somaliland waxay dawooyinka bilaashka ah ka helaan Ha’yadda Global Fund, oo maalgelisa daaweyntooda. Aamina, oo ka mid ah bukaannada, ayaa BBC-da u sheegtay inay ka walaacsan tahay yaraanta dawooyinka, iyadoo xarunta ay daawada ka qaadataa ku wargelisay in ay gabaabsi tahay.

"Dawada waxaan ka qaadan jirnay qaybta bukaan-socodka dadka la nool HIV/AIDS ee Isbitaalka Guud. Waxaa naloo sheegay in dawadu gabaabsi tahay, oo hay’adda lacagtii ka yaraatay, oo ilaa bishii hore dawooyinka sidii loo heli jiray aan loo helin," ayey tidhi Aamina.

Wasiirka Caafimaadka Somaliland, Xuseen Bashiir Xirsi, oo BBC-da la hadlay, ayaa sheegay in hakinta deeqaha Mareykanku saameyn yeelan doonto, balse ay ka diyaargaroobeen. "Saameyn badan way nagu yeelanaysaa, laakiin macnuhu maaha dadkii bukaannada ahaa ayaa dawooyinkii waayaya, waan diyaar garownay," ayuu yidhi.

Hay'adda USAID, oo dhawaan uu maamulka Trump albaabada iskugu dhuftay, ayaa gacan weyn ka gaysan jirtay guud ahaan deeqaha lagu kabo caafimaadka iyo gargaarka muhiimka u ah nolosha dad badan oo ku nool dunida saddexaad.

Todobaad gudihiis labo dhalinyaro ah oo muruqmaal ah oo lagu dilay magaalada Garowe

Askari ilaalo ka ahaa hotel ku yaalla magaalada Garowe ayaa toogasho ku dilay Mustafe Maxamed Nuur, oo kamid ahaa dhalinyarada ku shaqeysata dhaqidda baabuurta ee magaalada Garowe.

Dilka ayaa ka dhashay muran ka dhashay gaari uu Mustafe ku dhaqayay meel u dhow iridda hotelka, Askariga ilaalada ka ahaa hotelka ayaa rasaas ku furay wiilka, taasoo sababtay geeridiisa.

Laamaha amniga Puntland ayaa gacanta ku dhigay askarigii falka geystay, kaddib markii lagusoo wargaliyay falkaan.

Tani waa dilkii labaad oo muddo toddobaad gudihiis magaalada Garowe loogu geysto dhalinyarada muruqmaalka ah. Bishan Maarso 23-keedii ayaa Cabdimaalik Xuseen, oo ahaa timo-jare, lagu dilay goobtiisa ganacsi. Qofka dilay, oo isna la sheegay inuu askari ahaa, ayaa marxuumka u dilay muran ka dhashay "timaha ii jar iyo hadda ma jari karo”.

Laamaha amniga ayaan weli gacanta ku dhigin eedeysanaha falkaasi geystay. Labada dhalinyaro ee lagu dilay magaalada Garowe waxay kasoo jeedeen deegaannada Koonfur Galbeed, iyagoo u yimid Puntland si ay uga shaqeystaan.

Daacish oo beddelay xeeladahooda dagaalka, kaddib guuldarrooyinkii kasoo gaaray dagaalladii Calmiskaad

Howlgalka la dagaallanka Daacish ayaa sheegay in kooxda Daacish ay beddeleen xeeladahoodii dagaal, kaddib guuldarrooyin isdaba joog ah oo kasoo gaaray dagaalladii ka dhacay Buuraha Calmiskaad.

Afhayeenka howlgalka, Gen. Faadhigo, ayaa sheegay in Daacish ay bilowday inay habeenkii u gaarsadaan ciidamada amniga, iyagoo adeegsanaya ookiyaalaha habeen-aragga. Wuxuu intaa ku daray in dagaalyahannada Dacish ay isticmaalaan qoryaha diiradda fog-fog ee loo yaqaan "Shaamshuterka".

Sidoo kale, wuxuu sheegay in dagaalamayaasha Daacish ay kasoo baxaan godad ay ku dhuumaalaystaan, kadibna ay meelo fog kala toogtaan ciidamada amniga. Afhayeenku wuxuu sheegay in Daacish ay habeenkii miinooyin dhulka ugu aasto ciidamada, si ay u carqaladeeyaan howlgalka lagu ciribtirayo joogitaankooda gobolka Bari.

Dhinaca kale, Buuuraha Calmiskaad ayaa lagu dilay 7 ka tirsan maleeshiyada kooxda Daacish, oo ay ku jiraan labo ka mid ah kuwa qaabilsan miino-aasidda.

Ciidamada amniga Puntland ayaa helay kaydad badan oo raashin ah oo ay Daacish lahaayeen.

Kooxo hubaysan oo weerartay saldhigga dhexe magaalada Boosaaso

Maleyshiyaad hubaysan oo u abaabulnaa hab beeleed ayaa weerar ku qaadday saldhigga dhexe ee magaalada Boosaaso, iyagoo isku dayay inay xoog kula baxaan hub ay dhawaan ay gacanta ku dhigen ciidamada amaanka Puntland.

Iska horimaad xooggan oo halkaas ka dhacay ayaa sababay dhimashada hal nin oo ka mid ahaa dableydii weerarka soo qaadday, sida ay noo xaqiijiyeen ilo ka tirsan hay'adaha amniga.

Ciidamada amniga ee saldhigga Boosaaso ayaa iska caabiyay weerarka, taasoo keentay in kooxdii weerarka soo qaadday ay dib uga gurtaan goobta.

Puntland ayaa ciidamo ku xoojisay saldhigga dhexe ee Boosaaso, si looga hortago isku dayo kale oo la xiriira la wareegidda hubka.

Falkaan ayaa dhacay xilli uu magaalada Boosaaso ku sugan yahay madaxweynaha Puntland Siciid Deni.

Dhawaan ayay ahayd markii magaalada Garowe uu sidoo kale ka dhacay iska horimaad geystay dhimashada saddex askari iyo dhaawaca tiro intaas ka badan oo uu ku jiro taliyihii madaarka Garowe.

Dhacdadaan ayaa la xiriirtay markii ciidanka amniga ay weerareen ciidamo katirsan PSF oo lagu eedeeyay inay wateen gaari Bas ah oo laga dhacay Puntland.

Faahfaahino kasoo baxaya duqeymo culus oo kooxda Daacish lagu eegtay Toga Miiraale ee gobolka Bari

Warar dheeraad ah ayaa kasoo baxaya duqeyn culus oo Habeen hore lala eegtay maleeshiyaad ka tirsan kooxda Daacish oo ku dhuumaleysanayay Togga Miiraale ee buuraleyda Calmiskaad ee gobalka Bari.

Taliska howlgalada ciribtirka kooxda Daacish ee maamulka Puntland ayaa xaqiijiyay in duqeynta ay fuliyeen diyaaraha dagaalka Mareykanka ee dhanka cirka ah ka taageera howlgalada ka dhanka ah Daacish iyo Al-shabaab.

"Duqeyn xalay ka dhacday Miiraale-Calmiskaad, waxaa lala beegtay firxadka Argagixisada Daacish, duqeynta waxa fuliyey saaxiibada Dowladda Puntland ee Maraykanka" ayaa lagu yiri war kooban oo kasoo baxay Taliska howlgalada ciribtirka kooxda Daacish ee Puntland.

Warka kasoo baxay Taliska laguma faahfaahin khasaaraha ka dhashay duqeynta Habeen hore lala eegtay kooxda Daacish ee ka dhacday Toga Miiraale ee dhulka buuraleyda ah ee Calmiskaad, mana jirto war rasmi ah oo sidoo kale kasoo baxay dhanka Taliska Mareykanka ee AFRICOM oo ku aadan khasaaraha ka dhashay duqeynta.

Si kastaba ha ahaatee Buuraleyda Calmiskaad waxaa bilahii lasoo dhaafay ka socday dagaalo toos ah iyo duqeymo ka dhan ah kooxda Daacish oo lagu doonayo in looga ciribtiro dhulka buuraleyda ah ee gobolka Bari oo kooxdu ku leedahay fariisimo waa weyn.

Shabaab oo weerar culus ku ekeeyay deegaanka Masaajid Cali Gaduud ee Shabellaha Dhexe

Weerarka ka imanaya Gobolka Shabellaha Dhexe ayaa sheegaya in maleeshiyada Al Shabaab ay saaka weerar culus ku qaadday deegaanka Masaajid Cali Gaduud oo hoostaga Degmada Cadale ee gobolkaasi.

Wararka ayaa sheegaya in maleeshiyadu ay jihooyin kala duwan ka weerartay fariisimaha ay Ciidanka Xoogga Dalka iyo kuwa Difaaca Shacabka ku leeyihiin deegaankaasi.

Dadka deegaanka ayaa soo sheegaya in dagaal hubka noocyadiisa kala duwan la isku adeegsanayo uu ka socdo Masaajid Cali Gaduud iyo goobaha ku teedsan.

Ilo wareedyo ayaa sheegaya in la maqlayo qaraxyo xoogan, mana cadda inay tahay duqayn xagga cirka ah iyo in ay is qarxinayaan maleeshiyada wax soo weerartay.

Ciidanka Xoogga Dalka iyo Macawiisleyda ku sugan deegaankaasi ayaa jilbaha u laabtay maleeshiyadaasi, iyagoona hadda u muuqdo kuwo dibadda uga saaraya deegaankaasi.

Dadka deegaanka ayaa kuu sheegaya in ciidamadu ay ku mintidayaan gacan ku haynta fariisimaha ay halkaasi ku leeyihiin iyo inaysan Shabaabku gudaha u soo wada gelin deegaankaasi. Bilowgii dagaalka ayaa la sheegay in tiro ka mid ah maleeshiyadaasi ay meelaha qaarkood uga soo duseen deegaanka, laakiin aad hadda mooddo in dib looga sii riixayo.

Weerarkan ayaa noqonaya kiisii ugu weynaa ee ay Al Shabaab ku qaaddo Masaajid Cali Gaduud, tan iyo intii laga saaray laba sano horteed.

Ciidanka Xoogga Dalka iyo Macawiisleyda ayaa bishii October ee sanadkii 2022 la wareegay gacan ku haynta Masaajid Cali Gaduud, ka dib maalmo uu socday dagaal lagu riiqmay oo ay Shabaab kula galeen.

Weerarka ayaa imanaya, iyadoo Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud uu ku sugan yahay Degmada Cadale, uuna u joogo abaabulka iyo hawlgalka gobolka looga saarayo maleeshiyadaasi.

Dhaqdhaqaaqa ciidan ee Gobolka Galgaduud oo sii xoogeysanayo

Degmada Ceeldheer ee Gobolka Galgaduud ayaa waxaa ka bilowday dhaqdhaqaaq ciidan, kaas oo ujeedkiisu uu yahay in lagu xoreeyo Degmada Galcad iyo deegaanada hoostaga ee gobolkaasi.

Ciidamo isugu jira cutubyo ka tirsan Ciidanka Xoogga Dalka iyo maleeshiyaad la abaabulay ayaa gelinkii dambe ee Talaadadii gaaray degmadaasi, ka dib markii ay habeen hore ka dhaqaaqeen Magaalada Muqdisho.

Ciidamadan ayaa waxaa horkacayay saraakiil iyo siyaasiyiin uu ka mid yahay Xildhibaan Yaasiin Cabdullaahi Maxamuud (Yaasiin Farey) oo ka tirsan Mudaneyaasha Golaha Shacabka ee Baarlamaanka Federaalka.

Ciidamadan ayaa ka qayb qaadanaya wejiga labaad ee hawlgalka dib-u-xoreynta dalka ee maleeshiyada Al Shabaab lagaga saarayo deegaanada ay kaga sugan yihiin Galmudug, gaar ahaan bariga iyo koonfurta Gobolka Galgaduud.

Wararka ayaa sheegaya in ciidamada gaaray Ceeldheer ay si garbo siman ula hawlgali doonaan Ciidanka Xoogga Dalka iyo kuwa Ahlu Sunnada Gobolada Dhexe ee ku wajahan Degmada Ceelbuur.

Ciidamadan ayay tahay inay kubaareeyaan Shabaabka ku sugan Galcad iyo deegaanada ku dhow dhow, inta uu culeyska haysto Shabaabka Ceelbuur.

Warar aan la xaqiijin ayaa sheegaya in ciidamo ka soo socdo Muqdisho ama Gobolka Shabellaha Dhexe ay iyana isu mari doonaan Cowsweyne illaa Degmada Galhareeri, iyagoo markaasi soo mari doona dhinaca Galcad.

Ciidamo kale oo ka iman doona Degmooyinka Maxaas iyo Guriceel ee Gobolada Hiiraan iyo Galgaduud ayaa waxaa suurtagal ah in ay weeraraan deegaanka Wabxo oo 43km dhinaca waqooyi kaga beegan Ceelbuur.

Shabaabka ayaa Cowsweyne ku leh mid ka mid ah difaacyada ugu adag ee ay ka difaacayaan Ceelbuur iyo Galhareeri. Sidoo kale qabashada Wabxo ayaa fure u ah in ciidamadu ay gaaraan Ceelbuur.

Haddii ciidamadu ay xaqiijiyaan la wareegitaanka Cowsweyne iyo Wabxo ayaa waxaa cad in ay halis ku iman doonto joogitaanka Al Shabaab ee Ceelbuur iyo Galhareeri, waa haddii ay cagaha dhulka ku xajiyaan, dagaalkana ay sii wadaan.

Shabaabka ayaa Ceelbuur ku leh xaruntooda ugu weyn ee bartamaha dalka, waana magaalada ugu weyn ee ay ka haystaan Galmudug.

Taliyaha Ciidanka Dhulka ee Xoogga Dalka, S/guuto Sahal Cabdullaahi Cumar oo dhawaan gaaray Degmada Ceeldheer ayaa halkaasi u jooga hawlgal ballaaran oo la qorsheynayo in Al Shabaab lagaga saaro gobolkaasi.

Gobolada Shabellaha Dhexe, Hiiraan, Galgaduud iyo Mudug ayaa waxaa ka jira dhaqdhaqaaq ciidan oo ka dhan ah Al Shabaab.

Diyaaradaha dagaalka ee saaxiibada caalamiga ah ayaa ciidamada ka taageeri doona xagga hawada, muddada uu socdo hawgalkan.

Dowladda Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud iyo Taliska Ciidanka Xoogga Dalka ayaa guluf weyn oo dagaal ku qaadaya Shabaabka Gobolada Dhexe.

Ciidamada milatariga oo la wareegay garoonka diyaaradaha Khartuum iyo sida xaalku yahay

Ciidamada Suudaan ayaa BBC-da u sheegay in ay dib u qabsadeen garoonka diyaaradaha ee caasimadda Khartoum, halkaas oo ay gacanta ku hayeen jabhadda RSF, taas oo ka dhigan guulihii ugu dambeeyay ee ay ka gaareen dagaaladii sokeeye ee aadka u ba'naa ee labadii sano ee la soo dhaafay.

Gen Mohamed Abdel Rahman al-Bilawi ayaa sheegay in ciidamadu ay si buuxda u xaqiijiyeen, lagana yaabo in isla shalayba ay awoodaan in ay sifeeyaan inta ka hartay dagaalyahanada RSF-ta.

Ciidanka ayaa si xowli ah u socday tan iyo markii ay Jimcihii dib ula wareegeen xarunta madaxtooyada, waxaana dadka shacabka ah ay ku damaashaadayeen waddooyinka markii ay howgallada sameynayeen.

RSF ayaa gacanta ku haysay inta badan caasimadda tan iyo markii uu dagaalku billowday bishii April ee sanadkii 2023. Dalka oo dhan, boqollaal kun ayaa lagu dilay, malaayiin kalena waxaa lagu qasbay inay guryahooda ay ka cararaan.

Mar sii horreysay, afhayeen u hadlay ciidamada ayaa BBC-da u sheegay in ciidamadu ay la wareegeen Buundada Manshiya, oo ah buundadii ugu dambeysay ee ay gacanta ku haysay RSF-ta, iyadoo sidoo kale gacanta lagu dhigay xero ciidan oo ku taalla koonfurta dalka.

Laakin dagaalku uma eka mid wali dhaw.

RSF waxa ay weli haysataa ku dhawaad dhammaan gobolka Daafuur ee galbeedka Suudaan, halkaas oo horraantii toddobaadkan, dad goob joogayaal ahi ay sheegeen in tobannaan qof oo rayid ah lagu dilay markii ay ciidammada cirku duqeeyeen goob suuq.

Arbacadii aynu soo dhaafnay Ciidmamada Suudaan ayaa sheegay in ay dib u qabsadeen qasriga madaxtooyada ee dalkaasi oo ay muddo gacanta ku hayeen ciidammada gurmadka degdegga ah RSF.

Xarunta madaxtooyada ayaa ku taal bartamaha Khartoum, halkaasi oo ay sidoo kale ku yaallaan inta badan wasaaradaha dawladda iyo hay'adaha maaliyadda - ciidamada ayaa ku sii siqayay maalmihii la soo dhaafay kaddib dagaallo qadhaadh oo ay la galeen xoogagga ka soo horjeeda ee RSF.

Tallaabadan ayaa loo arkay guul taariikhi ah maaddaama qabsashada qasriga madaxtooyadu

Xigasho BBC

Hawlgal lagu naafeeyey Al-shabaab oo ka dhacay gobolka Bakool

Ciidanka Xoogga Dalka Soomaaliyed, gaar ahaan Guutada 9-aad, ayaa guul weyn ka soo hooyey dagaal ay la galeen kooxaha Al-shabaab oo ka dhacay deegaanka Abagbeeday, oo qiyaastii 20km dhanka bari kaga beegan magaalada Xudur ee gobolka Bakool.

Taliyaha Guutada 9-aad, G/le dhexe Yuunis Aadan Xasan ayaa xaqiijiyey in ciidanka ay si geesinimo leh ufuliyeen howllgal ay Al-shabaab kaga furteen hub iyo saanad ciidan oo muhiim ah.

Hawllgalka ayaa qayb ka ah dadaallada joogtada ah ee Ciidanka XDS ay ku baacsanayaan kooxaha argagixisada, si loo xaqiijiyo nabad iyo xasillooni ka hanaqaada guud ahaan dalka.

Xuuthiyiinta oo sii wada weerarada ay ku hayaan Garoonka Ben Gurion ee Israel

Ururka Xuuthiyiinta ee reer Yemen ayaa Talaadadii sheegay in ay laba gantaal la beegsadeen Garoonka Diyaaradaha Ben Gurion ee duleedka Magaalada Tel Aviv.

Xuuthiyiinta Yemen ayaa sheegay in laba gantaal oo nooca guuxooda ka dhereya ah ay la helen garonkasi, waana weerarkii shanaad oo garoonkasi ay ku qaadaan dhowrkii cisho ee u dambeysay.

Israel ayaan wax war ah ka soo saarin weerarkan ugu dambeyay ay Xuuthiyiinta ku qaadeen garoonkeeda ugu weyn.

Xuuthiyiinta ayaa war ay soo saareen ku sheegay in sidoo kale ay garaaceen maraakiibta dagaalka Mareykanka ee ku sugan biyaha Badda Cas, iyagoo aan bixin wax faah faahin ah oo intaas dheer.

Xuthiyinta ayaa ka careysan werarada Israil ka wado Marinka Gaza io duqemah uu Marekanku ku hayo bartilmamedyada qaar ay ku leeyihiin dalka Yemen.

Warbaahinta caalamiga ah iyo tan gobolka ayaa warineysa in xaalad hubinti la’aan ah ay ka jirto Garoonka Ben Gurion, tanina ay walaac ku hayso duulimadyada rakaabka.

Raadaarka hagidda diyaaradaha ee garoonkaasi ayaa la arkayay qalqal ku yimid, ka dib werar gantal oo Xuuthiyiintu ay ku qaadeen Isniintii.

Sawir laga qaaday Flightradar24 ayaa muujinaya diyaarado ku sii jeeday garoonka, ka dibna ka baxaya jihooyin kala firirsan. Militariga Israel ayaa sheegay in qaylo dhaan ay ka timid meelo kala duwan oo dalka ah, inkastoo sida ay sheegen gantaalkasi la soo riday, isla-markana aanu ku dhicin garoonka.

Afhayeenka Militariga Xuuthiyiinta, General Yahya Saree ayaa shirkadaha diyaaradaha uga digay inay taggaan garoonkaasi, haddii aanu ahayn sida uu yiri mid ammaan ah.

Afhayeenka ayaa shirkadahaasi ku adkeeyay in ay si dhab ah u qaataan digniintooda, khatar kasta oo ay kala kulmaana aan Yemen lagu eedeyn karin.

Xuuthiyiinta ayaa dalbanaya in Israel ay si degeeg ah u soo afjarto weerarada dadka faraha badan galaafanaya ee ay ka waddo Marinka Gaza iyo inay qaaddo xanibada ay ku heso gargarka bani’adan-imo e la garsinayo dadka adka ugu bahan

Hoggaamiyaha Xuuthiyiinta, Abdul-Malik Al Houthi ayaa ku hanjabay illaa iyo inta codkooda laga maqlayo in ay sii wadi doonaan weerarada ay ku hayaan Israel.

Xoogaga Xuuthiyiinta ayaa dib u soo celiyay is hortaagi ay ku hayen marakiibta ganacsiga ee mareysa Badda Cas iyo Gacanka Cadmeed, gaar ahan kuwoda ku si jeda Dekedaha Israel.

Labada qalanjo ee basaasiinta u ahaa Ruushka ee ay BBC-du dabagalka ku samaysay

Kooxda baarista ee BBC-da ayaa marki ugu horesay dabacday magacyada labo dumar ah oo ka tirsanan jiray sirdonka Ruushka, kuwaas oo ka howlgalayay shabakad laga maamulayay dalka Ingiriiska.

Gabdhahan oo ah muwaadiniin u dhashay wadanka Bulgaariya ee kala ah Chuatlina Gencheva iyo Tsotanka Doncheva, ayaa ka qayb qaatay hawlgal faahfaahsan oo ilaalo ah oo ka dhan ah shakhsiyaadka ay bartilmaameedsatay shabakadd wax lagu basaasayay.

BBC-da ayaa xiriir la sameysay gabdhahan, si ay wax uga ogaato howlahan basasnimada, balse midkodna kama jawaabin su'aalihii la weydiiyay.

Mar aan la xiriirnay Ms. Gencheva, oo ka tirsan shaqalaha garonka diyaradaha, taleefanka ayay jartay, balse waxay soo dirtay farriin ah in aysan ka hadleyn kiiskaas.

Dhanka kale, xiriir aan sido kale la sameynay Ms. Doncheva, xili ay ku sugnayd meel u dhow gurigeeda oo ku yaal magaalada Vienna ee dalka Austria, si aan wax uga weydiino arrintan, waxay dafirtay inay tahay qofka aan wacnay.

Magaalada London, lix muwaadin oo kale oo Bulgarian ah ayaa sugaya xukun la xiriira doorkii ay ku lahaayeen basaasnimada Ruushka iyagoo xubin ka ah shabakada.

Booliisku ayaa hawlgalkan basasinimo ku tilmaamay "mid aad casri u ah o khatar ku ah nolosha muwadiniinta. Saddex ka mid ah waxa ay qirten in ay ogaayeen in ay u shaqenayen Ruushka, halka saddexda kalena ay ku guuldaraysteen in ay ku qanciyaan xeerbeegtida intii ay socotay dacwadda ka socotay Maxkamadda Dembiyada Old Bailey ee London, in aanay basaas ahayn oo lagu helay dambiga.

Maxkamada aya sido kale dhagesatay kiiska labo dumar ah, kuwaasi oo Yurub ugu howlanaa howlo ilaalo ah.

BBC ayaa dabagal ku samaysay oo xaqiijisay aqoonsiga labada dumar iyado u martay cilmi baaris dhijitaal ah, waxay sidoo kale la xogo ka heshay ilo kala duwan.

Shaqaalaha daahsoon ee garoonka

Chuatlina Gencheva, oo ku nool magaalada Sofia ee caasimadda dalka Bulgaria, waxay shaqadeda kaga faa'ida-ysatay shirkadda diyaaradaha, si ay u hesho xogta gaarka ah ee dulimadka dadka ay shabakadu bartilmamedsanese

Basaasiinta howlahan wada ayaa raacaya rakaabka bartilmaameedka u ah, iyagoo fariisanaya kursiga ku xiga, si ay u helaan xogta talefanadoda gacanta.

Xittaa waxay soo heeleen lambarka taleefanka weriye Roman Dobrokhotov, kiiskaas oo kamid ah kiisaska lagu helay basaasiintan.

Gencheva waxay ka mid ahayd koox loo diray magaalada Berlin si ay u basaasto Dobrukhotov, oo ah wariye baritanada sameeya oo u dhashay dalka Ruushka.

Waxay sidoo kale direysay xogta duulimaadka ee wariye Kristo Grozov, oo isna ka soo jeeda Ruushka, waxaana loo xilsaaray inay uruuriso xogta safarka Kirill Kachur, kaas oo mucaarad ku ah dawladda Ruushka.

Magacyada ayay bedesheen, laakin BBC-du waxay Ms Genchua ku aqoonsatay baraheeda bulshada, ka dib, waxay ogaatay inay tahay shaqaale diyaaradeed.

Marka la eego macluumaadka barteeda LinkedIn, waxay la soo shaqeysay shirkado diyaaradeed. Diiwaanka shirkadaha ee Bulgaria ayaa muujinaya inay sidoo kale leedahay shirkad duulimaad oo caalami ah.

Ilo wareedyo ayaa BBC-da u xaqiijiyay in ay xiriir la leedahay shabakada basaaska ee laamaha amanka Bulgaria, balse aanan lagu so oogin wax dambi ah.

Waxaan kula xiriirnay taleefanka Bulgaria oo ay u adeegsato howlaha guryaha. Markii ay ogaatay in BBC-du soo wacday way jartay iyadoo aan xittaa ogaan sababta loo soo wacay.

Genchua aya bedeshay magacyadeda baraheeda Facebook-ga iyo LinkedIn, ka dib markii ay la xiriirtay BBC-da, laakiin waxay boggeeda ku keydisay qeyb ay ku sheegtay inay la shaqeyneysay shirkada diyaaradaha ee Amadeus.

Haweeney ku nool Vienna

Doncheva, iyaduna waxay basaseysay Christo Grozov, oo ah wariye u dhashay dalka Ruushka oo baaritaanno sameeya, kaas oo ku sugan magaalada Vienna.

Wariyaha ayaa soo bandhigayay arrimo la xirriira Ruushka.

Waxay kaamero ku rakibtay guri dabaq ah oo ka soo horjeeda halka uu Grozov ku noolaa iyadoo sidoo kale sawiro ka qaaday gurigiisa.

BBC-da ayaa Donchowa ku aqonsatay akoonadeeda baraha bulshada kadibna, ilo ku sugan Austria ayaa xaqiijiyay aqoonsigeeda.

Intii ay socotay su'aalo ay booliska weydiinayeen, Ms. Donchowa waxa ay qiratay in ay sawiro ka qaadday goobtii uu ka shaqeynayey wariyaha, xiligaa soo ay ku sugnayd goob maqaaxi ah oo goobta ka ag-dhoweyd.

Labadan dumar ah ayaa ka barbar shaqaynayay lix muwaadin oo kale oo Bulgarian ah kuwaas oo lagu helay dambi ah inay u basaasayeen Ruushka.

Waxay is dhafsaden ku dhowad 80,000 oo farriimo ah.

Xigasho BBC