Wasiirka Arrimaha Dibadda oo La Kulmay Xoghayaha Jaamacadda Carabta

      Wasiirka Arrimaha Dibadda iyo Iskaashiga Ca alamiga, Mudane Cabdisaciid Muuse Cali, ayaa kula kulmay Xarunta Jaamacadda Carabta ee M/ Qaahira Xoghayaha Guud ee Jaamacadda Car abta, Ahmed Aboul Gheit, iyadoo uu goobjoog ka ahaa Danjire Ilyas Sheikh Omar, Safiirka JFS  ee Masar ahna Ergeyga Joogtada ee Jaamacadda Carabta.

    Kulanka ayaa lagu fala nqeeyay dhowr arrimood oo ay ugu muhiimsanayd siyaa baha ay wadamada carbeed uga taageeri lahaayeen Soo maaliya wax ka qabashada xaaladda daran ee abaaraha ee ka jira dalka iyo sidoo kale doora shooyinka socda.

     Wasiirka Arrimaha Dibadda iyo Iskaashiga Ca alamiga iyo wafdiga socdaalkiisa ku wehliya ayaa beri oo Arbaco ah kaga qeybgali doona M/Qaah ira Shirka Wasiirada Arrimaha Dibadda Carbeed meertadiisa caadiga ah ee 157aad.

Wasirka Qorsheynta XFS oo qaabilay wakiilka Soomaaliya ee hey’adda QM u qaabilsan Carru urta iyo waxbarashadd ee UNICEF

       Wasiirka wasaaradda Qorsheynta, maalga shiga iyo horumarinta dhaqaalaha ee XFS Md. Ja maal Maxamed Xasan, oo uu weheliyo agaasima ha guud Mudane wasaaradda qorsheynta Asad Yusuf iyo la-taliyaasha wasaaradda, ayaa Shalay xafiiskiisa ku qaabilay wakiilka Soomaaliya ee He y’adda Qaramadda Midoobay u qaabilsan Carru urta iyo waxbarashadda ee UNICEF- Soomaaliya Angela Kearney oo booqasho sharafeed ku timid     xarunta Wasaaradda.

Kulanka ayaa diiradda lagu saa ray xaqiijinta ballan qaadyada deegaanka ee 2.0, mashaariic da fayadhowrka iyo nadaafad da ee gobolka Banaadir iyo hirgelinta hindisaday aasha ay dowladdu hormuudka ka tahay ee saxn aanta xogta iyo dhisidda wadajirka si dalka loo gaaro horumar waara.

      Wasiir Jamaal ayaa ku booriyay wakiilka inay xoojiyaan wada shaqeynta ka dhaxeysa Wasaa radda iyo UNICEF si loo adkeeyo doorkeeda hir gelinta Qorshaha horumarinta qaranka ee NDP-9.

C/C/ Sharma’arke: Dalkaan doorasho kama dhaceyso haddii aan ra’iisul wasaare…

      Ra’iisul wasaarihii hore ee Soomaaliya, Md.Cumar Cabdirashiid Cali Sharmaa’arke ayaa war kasoo saaray xaaladda cakiran ee dalka, ga ar ahaan dhibaatooyinka weli ka taagan arrimaha doorashooyinka dalka iyo dhaq aalaha guud.

     Cumar Cabdirashiid oo weerar ku qaaday madaxda qaranka ay aa shaaciyey in dalka uu gacan u galay dad aan dan ka laheyn, is la-markaana xaaladda gaarsiiyey meesha ay hadda taagan tahay.

     "Dad aan lahayn dhabar mas’uuliyad lagu qaa do ayuu waddanka u gacan galay oo meesha ay nu taaganahay ayay na gaarsiiyeen, waa in shaqs iga uu yaqaanaa Cidda berri aad hiilada uga baah an tahay, Khibraddu wax sahlan ma aha” ayuu yiri Md. Cumar Cabdirashiid.

      Ra’iisul wasaarihii hore ee dalka oo hadalkiisa sii wata ayaa xusay in dalku u baahan yahay bad-badaado iyo dad u istaaga, si looga gudbo xaa ladda kala guurka ah ee lagu daahay.

     Sharmaa’arke ayaa tilmaamay inay muhiim tah ay in mar kasta lala fal-galo dabaylaha dunida ka socda iyo isbeddalaya dhacaya.

     "Qofka waa in lagu qiimiyaa krtidiisa, sida uu dadka isugu heyn karo, lana falgeli karo dabayla ha dunida ka socda ee xaaladaha qasan, Dalka haddii aan Shalay la isugu tagin inta miirka qabta waxa uu u gacan galayaa Dad aan dan ka lahayn oo wixii loosoo maray waxa ay noqonayaan mac no darro”  ayuu markale yiri ra’iisul wasaare Sharmaa’arke.

       Sidoo kale wuu soo jeediyey sida looga gudbi karo arintan, wuxuuna yiri "Dalkaan haddii aan R/ Wasaare karti leh loo xulin, doorasho kama dhaceyso, dastuur dhammaanayo ma jiro, Ciidan & qorshe ma leh, Deyn la cafinayo ma jirto, wax yaabahaas oo dhan waa u muhiim in uu Ra’iisul Wasaaraha yahay mid ka bixi kara, Madaxweyna ha ayaa ka caawin kara,”.

      Hadalkan ayaa kusoo aadayo, iyada oo weli is mariwaa ka taagan hannaanka doorashada oo marar badan dib u dhacday, kadib murano xoog an oo hareeyey kuraasta baarlamaanka.

Taliyaha ciidanka xoogga dalka oo kulan la ye eshay madaxa howlgalka midowga Yurub ee Soomaaliya

      Taliyaha ciidanka Xoogga dalka Soomaaliye ed Generaal Odowaa Yuusuf Raage ayaa Shalay oo arbaco ah xafiiskiisa ku qaabilay madaxa cus ub ee howlgalka Midowga Yurub ee Soomaaliya Gen.Viglietta.

       Kulanka ayaa looga hadlay adkeynta xariirka wada shaqeyneed iyo iskaashiga Ciidanka Xoog ga Dalka iyo howlgalka Midowga Yurub ee Soo maaliya, iyadoo hoosta laga xariiqay xoojinta dag aalka ka dhanka ah argagixisadda.

Guddiga doorashooyinka Heer Fedaraal oo ha kiyay Doorashada sadax kursi oo ka mid ah ku raasta Baledweyne taala

      Guddiga doorashooyinka Heer Fedaraal ayaa ku dhawaaqay in la hakiyay qabashada doorash ada sadax kursi oo ka mid ah kuraasta Golaha Shacabka ee deegaan doorashadoodu tahay M/Baledweyne.

      War qoraal ah oo kasoo baxay guddiga Doora shooyinka Heer Federaal ayaa lagu sheegay in bulshada Soomaaliyeed iyo Daneeyeyaasha Doorashada ay ku wargelinayaan in la hakiyey kura asta tirsigoodu kala yahay HOP 010, HOP 030, HOP 066, inta laga saxayo habraacoo da doorashada.

      Lama oga sababta rasmiga ah ee ka dambey sa in guddiga heer Fedaraal uu hakiyo doorash ada sadaxdan kursi oo Shalay qaar ka mid Mu sharaxiinta u tartameysa la diiwaan galiyay, wax aana wararka qaar ay sheegayaan in madaxwey ne Guudlaawe uu ka dalbaday guddiga heer Fedaraal iney hakiyaan doorashada sadaxdaan kursi.

Puntland Oo Gacanta Ku Dhigtay Doon Si Sharci Darro Ah U Kalluumeysaneysay

       Wasaaradda kallluumaysiga iyo khayaraadka Badda Puntland oo kaashanaysa ciidamada Ba dda Puntland (PMPF) ayaa gacanta kusoo dhig tay Dooni kalluumaysi oo si sharci daro ah uga kalluumaysanaysay xeebaha Puntland.

       Wasiirka kalluumaysiga iyo Khayraadka Bad da Puntland Dr. Rashiid M. Yuusuf ayaa isaga  oo dhiirigelinaya ciidanka ilaalada xeebaha iyo shaq aallaha wasaaradda waxa uu dul tegay Doonida ay ciidanku soo qabteen.

    Kormeerkaan waxaa ku weheliyey Wasiirka Agaasim aha waaxda hormarinta kallu umaysiga Sumayo Jaamac Maxamed, Isu-duwaha wasaaradda kalluumaysi ga ee gobalka Bari Axmed Cafash iyo khuburo katirsan wasaaradda.

     Wasiirka ayaa la tusay Dukumiintiydda ruqsa da ee Doonta oo ah mid la dhaafay xiligii sharcigu siinayey inay ku kalluumaysato taasi oo xad gu dub ku ah sharciga ogolaanshaha kalluumaysiga ee xeebaha Puntland.

      Madaxweynaha Puntland Saciid C/hi Deni iyo ku-xigeenkiisa Axmed Cilmi Cismaan ayaa horay u sheegay in Maamulka xooga saari doonto sidii loola dagaalami lahaa kalluumaysiga sharcidara da ah si loo ilaaliyo khayraadka ku jira Badda.

Fiqi oo ku dhowaaqay inaanu mar kale isku sharxeyn kursiga HOP#38 + Sababta

     Xildhibaan Axmed Macallin Fiqi oo ka mid ah xildhibaanada ugu caansan baarlamanka muddo xileedkiisu dhammaaday ayaa ku dhowaaqay in aanu mar kale u tarta mni doonin kursiga HOP#38 ee uu ku fadhiyo.

    Fiqi ayaa shanti sano ee lasoo dhaafay ka mid ahaa xildhibaanada sida weyn u mucaarads an madaxweyne Farmaajo, waxayna dhowaan is ku dhaceen madaxweynaha Galmudug Axmed Qoor Qoor. Kursiga HOP#38 ayaa yaalla Gaalk acyo.

Hoos ka Aqriso qoraal uu soo saaray Fiqi

     Waxaa maalmihii la soo dhaafay oo dhan xirii ro kala duwan ila soo sameeyey asxaab badan & qaar ka mid ah taageerayaashayda, gaar aha an arrinta la xiriirta u tartamidda kursiga HOP #038 ee aan ku fadhiyey.

      Marka koowaad waxaaan u mahadcelinayaa asxaabtayda iyo qaraabadaba, waxaana rabaa inaan la wadaago inta aan ogeyn inaanan u tarta mayn kursigaas saandkaan arrimo ii gaar ah aw good iyo anigoo naftayda u Quuri waayey in aan hoos-fariisyo geed dulli nimo kursi-doon awgii iyo dhanka kale siyaasaddu in aysan ahayn oo kaliya barlamaanka oo xubin laga noqdo.

     Waxaan kursigaas ku matalayey barlamaankii 10-aad dad iyo deegaankii ii soo igmaday iyo qar anka Soomaaliyeed, wuxuuna kursigaasi ahaa mid tilmaaman, lagu matalayey aqoon, aragti si yaasadeed oo xor ah iyo dulqaad, waxaana ka mid ahaa xildhibaanadii fara ku tiriska ahaa ee kal igitaliska tooshka ku ifiyay inta uusan ficilooyin kiisii gurracnaa la soo bixin.

     Wuxuu ahaa kursi lagu ilaaliyo Soomaalinima da, qaddiyadaha umadda Soomaaliyeed u taagan yihiin iyo mid lagu saxo taliska Villa Somalia.

     Waxaan deegaankii iyo dadkii aan ku malatla yey ee Cabdalle Sacad uga mahad celinayaa wad ashaqaynta, walaaltinimada iyo dulqaadka ay ii muujiyeen mudadii aan ku matalayey kursigaas, Anigoo soo dhowaynaya in afarta sano ee soo so cotana ay u doortaan (ee aan loo doorin) qof si sharaf leh ku matala, ilaalinaya magacooda, isla markaana qeyb ka noqda dabaysha isbedelka ee

 dalka ka socota. Wabillaahi Tawfiiq.

Is-Faham Laga Gaaray Khilaafkii Soo Kala Dhex-Galay Madaxweyne Guudla awe Iyo Daba-Geed

      Wararkii ugu dambeeyay ee laga helayo M/Ba ladweyne ee Xarunta Gobolka Hiiraan ayaa she egaya in khilaafkii u dhexeeyay Madaxweynaha Hirshabeelle Cali Cabdullaahi Xuseen Guudlaawe iyo ku-xigeenkiisa Yuusuf Daba-geed Is-faham la ga gaaray.

    Khilaafka Madaxda ugu horreeysa ee Hirshab eelle ayaa salka ku haayay doorashada kuraas ka tirsaan Golaha Shacabka ee taalla Baladweyne, waxaana khilaafka uu sab abay in Shalay Guu dlaawe uu go’aansaday inuu dib ugu laabto Mag aalada Jowhar, balse uu ka ba aqday safarkaas.

     Ilo-wareedyo lagu kalsoonaan karo ayaa xaqi ijiyey in Madaxweyne Guudlaawe iyo Yuusuf Da ba-geed ay ku heshiiyeen in kuraasta doorashada Golaha Shacabka Baarlamaanka 11-aad ee har san laga dhigo kuwa furan, si loogu tartamo.

Madaxweyne Cali Cabdullaahi Xuseen Guudlaa we ayaa Shalay la filayey inuu dib ugu laabto M/Jowhar, waxaana sababta lagu sheegay inay aheyd in xal laga gaari waayey khilaafka labada dhinac soo kala dhex-galay, balse haatan heshiis laga gaaray.

      Si kastaba M/Baladweyne ee Xarunta G/Hii raan ayaa waxaa maalintii Dorraad aheyd ka dhac ay dagaal sababay khasaaro isugu jira dhimasho iyo dhaawac, kaasi oo salka ku haayay khilaafka ka dhashay kuraas ka tirsan G/Shacabaka…

Yuusuf Dabageed Oo Markii Ugu Horreysay Ka Hadlay Khilaafka Kala Dhexeeya Cali Guudlaawe

     Madaxweyne ku xigeenka HirShabelle Yusuf Ahmed Hagar Dabageed ayaa ka jawaabay war arkii maalmihii ugu dambeyay la isla dhex-ma rayay ee ku aaddanaa in khilaaf xooggan uu u dhexeeyo isaga iyo Madaxweynaha maamulkaa asi Cali Guudlaawe Xuseen.

     Yuusuf Dabageed ayaa beeniyey eedo loo soo jeediyey oo ku aadan inuu madaxtooyada dowla da Soomaaliya kala shaqeynaayo sidii dad gaar ah oo ay wadato loogu xiri lahaa kuraasta qaar

Waxaa uu intaasi ku daray in uusan jirin wax khilaaf ah oo u dhexeeya labadooda, isagoo intaa ku daray in go’aan kasta uu leeyahay Madaxweynuhu.

Sidoo kale Madaxweyne ku xigeenka Maamulka Hirshabeelle ayaa sheegay in aysan jirin doonin kuraas gaar ah oo dad loo xiri doono, haatanna ay ka shaqeynayaan sidii doorasho daah furan ay kaga dhici laahyd Hirsahbelle.

Jawaabta Dabageed ayaa timid ayada oo Mada xweynihii hore ee HirShabelle Maxamed Cabdi Waare uu sheegey in madaxweynaha HirShabelle Cali Guudlaawe uu muujiyey niyad wanaag iyo in doorashada si furan loogu tartamo, balse ay jira an xubno ka mid ah maamulka oo la shaqey naya Villa Somalia.

        Waxaana isi soo taraya wararka xasaasiga ah ee ku aaddan doorashada Golaha Shacabka ee maa mulka Hirshabelle, waxaana Guddiga Do orashoo yinka heer Federaal ay shaaciyeen in ay hakiyeen qabashada doorashada Seddex kursi oo kamid ah kuraasta golaha shacabka ee yaalla magaaalada Beledweyne ee xarunta Gobolka Hiiraan. Waxaana amarkaasi uu ka dambeeyay kadib mar kii Guddiga maamulkaasi uu sheegay in berry uu qabanayo doorashada Kuraasta la hak iyay, balse guddiga Doorashooyinka Hirshabelle ee SEIT weli wax jawaab ah kama baxin warka ka soo bax ay guddiga Doorashooyinka heer Fede raal.

Guddiga Doorashada Galmudug oo shaaciyay jadwalka qabashada doorashada 3  kursi oo Gaalkacyo lagu dooran ayo

  Guddiga doorashada maamulka Galmudug ay aa soo saaray habraaca qabashada doorasha da sadax kursi oo ka mid ah kuraasta Golaha sha cabka ee deegaan doorashadoodu tahay magaa lada Gaalkacyo ee xarunta gobolka Mudug.

      Kuraasta jadwalka qabashada doorashadoo da la shaaciyay ayaa kala ah HOP 038, HOP 069, HOP 095, waxaana kuraastaasi ku fadhiyay afartii sano ee lasoo dhaafay Cabdiraxmaan Maxamed Xuseen Odaawaa, Axmed Macalin Fiqi iyo Cabdik ariin Khaliif Dhalac.

    War qoraal ah oo kasoo baxay guddiga doora shada Galmudug ayaa lagu sheegay in 11-ka bi shaan Maarso 2022 oo Jimcaha ku beegan shah aadada musharaxnimada qaadanayaan u tartama yaasha sadexda kursi, islamarkaana doorashada la qaban doono 12-ka bishaan Maarso-2022.

Hoos ka akhriso jadwalka oo dh ameystiran:-

General Indha-qarshe oo isaga tagay Gaalka cyo, markii loo diiday kursiga #HOP020

     Taliyihii hore ee Ciidanka Xoogga Dalka, Gen eral Daahir Aadan Cilmi (Indha-qarshe) ayaa Shalay isaga tagay Magaalada Gaalkacyo ee Go bolka Mudug, ka dib markii si buuxdo loogu diiday inuu u tartamo kursiga #HOP020.

     Guddiga Doorashada Galmudug oo uu gadaal ka riixayay Madaxweyne Axmed Cabdi Kaariye (Qoorqoor) ayaa kursigan ka dhigay qoondo dumar   Taliy ihii hore ee Ciidanka Xoogga Dalka ayaa Gaalkacyo u yimid, sidii uu ugu tartami lahaa doorashada kursigaasi.

 Ilo wareedyo ayaa sheegaya inaysan Guddiga Hirgelinta Doorashooyinka Heer Federaal iyo Xa fiiska R/Wasaaraha XFS,Md.Maxamed Xuseen Rooble waxba ka qaban cabasho ay u soo gud biyeen odayaasha beesha kursigaasi iska leh.

    Madaxweyne Qoorqoor ayaa hal habeen ka hor Magaalada Gaalkacyo kula kulmay odayaa shaasi, isagoona u sheegay inaanan laga noqon doonin, sidii kursigaasi loogu xiray haweenka.

    Habeen hore, odayaasha oo u yeeray General Indha-qarshe ayaa ku samir-siiyay in waxa dalka ka soc daa aysan doorasho ahayn oo kuraasta la boob ayo.

     Intaasi ka dib jananka ayaa Madaxweynaha ku booqday Xarunta Madaxtooyada, waxaana uu u sheegay inuu isaga ambabaxayo magaalada, isagoo welibana xaq u leh inuu u dagaalamo kur siga uu reerkiisu leeyahay.

     Saraakiisha ku dhowdhow Madaxweyne Qoor qoor waxayse sheegayaan in kulanku ahaa mid ay dhinacyadu isu cafinayeen.

    Doorashadan ayaa la fahamsan yahay in doora shooyinkii hore ee dalka laga qabtay kaga duwan tahay, iyadoo beeluhu aysan u madaxbanna anayn kuraastooda.

Jubbaland oo maamulka gobolka Gedo ku eedeysay in ay Garbaaheey u diideen guddigii raysal wasaaruhu magacaabay

 Jubbaland ayaa ku eedeysay maamulka gobolka Gedo inuu awood ciidan u adeegsaday wefti raysal wasaaruhu usoo magacaabay inay qiimeyn ku sameeyaan doorashada Garbahaareey.

Wasiiru dowlaha amniga Jubbaland Maxamed Cabdi Kaliil ayaa sheegay in tagniko dagaal iyo ciidamo la geeyay garoonka diyaaradaha ee Garbahaareey  si looga hortago imaanshaha guddiga.

Wasiirku wuxuu ku tilmaamay arrinta ka dhacday gobolka Gedo arrin iska cad oo la doonayo in Jubbaland la galiyo colaad iyo qalalaase  islamarkaana la doonayo in Jubbaland oo Garbahaareey ka maqan la qabto doorasho aan sharciyad haysan, sida uu hadalka u dhigay.

"Garoonkii waxaa la galshay gaadiidka tegniko ah. Xitaa waxaa la diiday in diyaaradaha rayidka ah ay kasoo dagaan garoonka. Shacabkii oo afduuban baa la bannaan bixiyay. Sharciyadii dalka gacantaa lagu qaatay. Midaasna ma ahan wax shaqeynaya,"ayuu yiri wasiir udowlaha amniga Jubbaland.

Kaliil wuxuu dowladda federalka ku eedeeyay in aysan diyaar u ahayn inay fuliso heshiiskii doorashada gobolka Gedo, oo ah in maamulka Jubbaland loo madax bannaaneeyo doorashada gobolka Gedo.

Dhinaca kale maamulka Jubbaland ayaa lagu eedeeyay inuu laftiisa qeyb ka yahay arrimaha ka jira gobolka Gedo. Waxaa madaxweynaha Jubbal and uusan weli soo magacaabin guddoomiyihii degmada Garbahaareey ee bulshadu ugudbisay.

Golaha Ammaanka oo loo gudbiyay qorshaha cusub ee howlgalka AMISOM Somalia

     Xoghayaha guud ee Qaramada Midoobay Ant onio Guterres ayaa Golaha Ammaanka ku-bo orr iyay in aan la dhimin shaqaalaha howlgalka na bad ilaalinta Midowga Afrika Soomaaliya ee AMISOM illaa dhammaadka sanadkan, sida uu ku sheegay warqad ay heshay wakaaladda wararka ee AFP .

Howlgalka Midowga Afrika ee Soomaaliya (AMISOM) ayaa ka kooban 20,000 oo askari, booliis iyo dad rayid ah, kuwaas oo loo xilsaaray inay taageeraan dowl adda Soomaaliya ee dagaalka ay kula jirto Al-Shabaab.

      Hawlgalka AMISOM ayaa ku eg 31-ka Maar so, laakiin Golaha Ammaanka ee Qaramada Mid oobay ayaa la filayaa in 30-ka bishan March ay u codeeyaan in AMISOM lagu beddelo howlgalka cusub ee Midowga Afrika ee Soomaaliya (AT MIS).

     Waraaqda Guterres oo Isniintii loo gudbiyay Golaha Ammaanka, ayuu ku sheegay inuu doorb iday qorshe si tartiib-tartiib ah loogu dhimayo AT MIS oo ka kooban afar weji, "si awood iyo taage ero loogu siiyo ciidamada amniga Soomaaliya, si ay u qaataan mas’uuliyadda koowaad ee amniga Somaliya dhammaadka 2023-ka”, iyadoo dham maan ciidmada howlgalka AMISOM ay baxayaan 2024.

      Xoghayaha Q/M.ayaa intaas ku daray in sida uu qorshuhu yahay, dhimista ugu horreysa ee ATMIS ee 2,000 oo askari aysan bilaaban doonin ilaa iyo wixii ka dambeeya bisha Diseembar 2022, iyada oo tirada mid ka badanna la dhimi donoo marxaladaha kale ee bixitaanka.

      "Waa muhiim in tirada askarta ee hadda jirta aan la dhimin illaa dhammaadka wejiga koowaad, si loo hubiyo in guulihii adkaa ee la gaaray la ilaa liyo, lana oggolaado dib u habeynta howlgalka, iyadoo aan la carqaladeynin amnig hadda jira,” ayuu Guterres ku sharaxay warqaddiisa.

    Iyadoo AMISOM ay si gaar ah u maalgeliyaan Qaramada Midoobay iyo Midowga Yurub, had dana warqadda Guterres ma sheegin maalgelinta gaarka ah ee howlagalka cusub ee ATMIS.

 "Waxaan ka codsanayaa beesha caalamka inay sii wadaan taageeradooda, dhaqaale ku filanna la siiyo ATMIS iyo ciidamada ammaanka Soomaali ya, iyo sidoo kale in la siiyo awoodo gaar ah,” ay uu yiri Guterres, isagoo intaas ku daray inuu uga mahadcelinayo deeqaha ay xilligan saaxibada Soomaaliya ku bixinayaan.

     Hindisahan ayaa la filayay in lasoo gaba-gabe eyo sannadkii hore, laakiin khilaaf weyn oo u dhe xeeyay Soomaaliya iyo Midowga Afrika dartiis ayaa dib u dhigay, iyadoo qorshahan dhawaan la isku afgartay, sida ay sheegeen diblamaasiyiintu.