...

Xukuumadda Somalia & WFP oo ka wada hadlay arrimaha abaarraha

Wasiirka Gaadiidka iyo Duulista Hawadda Xuku umadda Soomaaliya Duran Axmed Faarax ayaa Shalay Xafiiskiisa ku qaabilay Madaxa WFP Sooma aliya Md.El-Khidir Daloum.

Kulanka ayaa looga hadlay arrimaha abaarraha dalka ka jira iyo sidii loo fududayn la haa duulimaadyadda Garga arka sidii ay deg deg ugu gaari lahaayeen goobaha loo qorsheeyay.

El-Khidir Daloum Ayaa Wasiir Duran Farah uga m ahad celiyay sida Xukuumadda Soomaaliya ay u fududaynayso hawllaha gurmadka abaaraha, waxa ana uu sheegay in dhankooda ay ku dadaalayaan in dadka cunada u baahan gargaarku si dhaqse ah u gaaro.

Ugu dambayn Wasiirka Gaadiidka ayaa bogg aadiyay dadaalka WFP waxaana uu dhanka kale shacabka Soomaaliyeed ugu baaqay inay gacmaha is qabsadaan iskuma gargaaraan.

DF oo shaacisay magacyada Soomaali mey dkoo da laga helay xuduudda laba dal

Dowladda federaalka Soomaaliya ayaa shaacis ay magacyada Soomaali kamid ahaa tahriibayaasha meydkooda laga helay xuduudka Giriiga iyo Turkiga ee la sheegay inay qabowga u dhinteen.

Qoraal kasoo baxay Wasaaradda arrimaha dibad da ayaa waxaa lagu sheegay in dowladda federaalka Soomaali ya ay si weyn uga xumaatay dhacdadaas naxdinta leh, ayada oo dalbatay in baaritaan lagu sa meeyo xaaladaha ku xeeran dhimashada muwaadi niinta Soomaaliyeed.

Shanta qof ee dhimashadooda xaqiijisay dowlad da ayaa lagu kala magacaabi jiray; Cabdi Mahdi Ca li, Yaxye Jamaal Muumin, Abuubakar Axmed Ibraah im, Naasir Suleymaan Xasan iyo Najax Cabdi Axm ed. "DFS ayaa si murugo leh loogu wargaliyay in da dka tahriibayaasha ah ee meydkooda laga helay xad ka Giriiga iyo Turkiga ay ku jireen shan qof oo Soma li ah,” ayaa lagu yiri qoraalka.

Sidoo kale waxaa qoraalka lagu dalbaday baarita an ku aadan arrintaas, ayada oo dowladda ku boori say dalalka ay khuseyso iyo hay’addaha QM u qaa bilsan qaxootiga ee UNCHR ay si deg deg ah ugu sameyso daba-gal dhacdada naxdinta leh.

"Dowladda ayaa si weyn uga xumaatay dhacdadii naxdinta lahayd ee soo gaartay shaqsiyaadkii aan u baroor-diiqnay toddobaadkan. Dowladda federaalka ayaa tacsi tiiraanyo leh u dirtay qoysaska iyo ehela dii ay ka baxeen dhibanayaashaas.”

Ugu dambeyntiina waxaa qoraalka lagu cambia reeyay xad-gudubyada ka dhan dadka Somalida, kar aamada aadanaha iyo badba adada nolosha bini’aa damka, iyadoo la raac ayo Axdiga 1951 ee la xiriira xaalada Qaxooti ga iyo baaqa caalamiga ah ee xu quu qul Insa anka.

Madaxweynaha Hir-Shabeelle oo Amniga Bedwe yne kala hadlay Odayaasha Dhaqanka

Madaxweynaha Dowladda Hirshabeelle Md.Cali Guudlaawe Xuseen ayaa Shalay M/Beledweyne kul an la qaatay Nabadoonada Waxgaradka iyo Cuqaa sha beesha Gaaljecel oo kamid ah beelaha dega G/Hiir aan.

Madaxweynaha waxaa kulan kaan ku wehliyay Gudoomiyaha Baarlamaanka Cabdixakiin Luq maan Xaaji iyo qaar kamid ah Xildhibaanada Baarla maanka waxaana looga hadlay sidii ay u wadasha qeyn lahaayeen beesha iyo Maamulka Hir-Shabeel le, la iskana kaashan lahaan nabada M/Beledweyne.

Madaxweynaha ayaa uga mahadceliyay nabadoo nada iyo waxgaradka beeshaan dooorkii muuqda ay ku lahaayeen aas aaska Hirshabeelle iyo garab ist aaga muuqda ay la garab joogaan Hirshabeelle, wa xa uuna balan qaaday inay heli doonaan xuquuq walba oo kaga maqan Hirshabeelle, waxa uuna kula dardaarmay in si wadajir ah looga shaqeeyo mindim ada iyo wadajirka bulshada, hay’adaha amnigana ay kala shaqeyaan amaanka iyo xasilinta M/B/weyne.

Dabageed oo war kasoo saaray kurs iga la sheegay inuu rabo Fahad Yaasiin

Madaxweyne ku-xigeenka HirShabelle, Yuusuf Axmed Hagar (Yuusuf Dabageed) ayaa si adag u be eniyay in xiriir uu ka dhaxeeyo ciidamada dhawaan ay DF gaysay M/Beledweyne iyo safarka la filayo in uu magaaladaasi ku tago Taliyihii hore ee Hay’adda Nabad Sugidda

iyo Sirdoonka Qar anka (NISA), oo ha dda ah la-taliyaha Amniga Qaranka, Fahad Yaasiin Xa aji Daahir. Fahad Yaasiin ayaa la fahamsan yahay in uu xusul-du ub u gu jiro kursiga uu tirsigiisu yahay #HOP086, ka as oo hadda uu ku fadhiyo Xildhibaan Faarax Sh. C/dir Maxamed, sidoo kalena ah mushar ax mar kale u taagan tartanka doorashada ee kursi gaasi.

Madaxweyne Kuxigeenka HirShabelle ayaa meesha ka saaray wararka sheegaya in Ciidamada Gorgor iyo Haramcad ee la geeyay Beledweyne ay Fahad Yaasiin u boobayaan kursigaasi.

"Horta kursi shakhsiyad oo Beledweyne yaala ma jiree, 25-ka kursi ee taala kursi walba qabiilaa is ka leh, 101 qof oo qabiilkaasi ah ayaana dooranaya. Kursi kasta oo kuraastaasi ka mid ah intaas oo qof ayaa ku tartamaysa, qofkii Ilaahay xagiisa uga qoran oo Ilaahay u calfo, qabiilkaasuna doorta ayaa madax noqonaya,”ayuu yiri Md.Dabageed.

Yuusuf Dabageed oo VOA la hadlay ayaa yiri "Kur isga uu Fahad wax ka leeyahayna, kuraastaas ayuu ka mid yahay, ee kursi gaar ah uu Fahad leeyahay ma jiro, haddii qabiilkiisu doortana Fahad Xildhibaan ayuu noqonayaa, hadduu qabiilkiisa cid kale doorta na dadka la dooran waayo ayuu ka mid noqonaa.”

Waxa uu intaasi ku daray "Dad dan gaar ah leh oo dowladnimada Somaliya inuu cambaareeyo keliya ay shaqadiisu tahay ama xil ku raadinaya waaye waxa waxaas sheegaaya.”

Kursiga #HOP086 ayaa ka mid ah kuraasta Gola ha Shacabka ee sida dhow isha loogu hayo.

DF iyo Midowga Afrika oo BAYAAN ka soo saar ay qorshaha kala guurka ah

Dowladda federaalka ah ee Soomaaliya iyo Uru rka Midowga Afrika oo shirar kala duwan ka yeeshay qorshaha kala guurka ee ay ciidamada AMISOM u ga baxayaan dalka ayaa soo saa ray bayaan wadajir ah oo ay saxiixeen labada dhinac.

Bayaanka oo ka kooban dho wr qodob ayaa wxa a lagu qee xay geeddi socodka howlaha kala guurka ee howlg alka AMISOM oo haatan loo beddelayo mid ku meel gaar ah. Sidoo kale DFS & M/Afrika ay aa isla qaatay jadwal cusub oo ay ku xuseen, sida howluhu u kala horreeyaan.

HALKAN HOOSE KA HOOSE KA AQRISO:-

Ka dib markii la soo-dhoweeyay wafdiga Midow ga Afrika (AU), Qarammada Midoobay (UN) iyo M/ Yurub (EU) dooddaha farsamo ee Kooxda Afarta Xu bnood ah iyo wadahadallada la qabtay 28ka Jan aayo 2022 ilaa 9ka Febraayo 2022 ee horumarinta Fikirka Hawlgallada, Warbixinta Wadajirka ah Xul ashooyinka Taageerada Saadka ee Hawlgalka Cus ub Ku Meel Gaarka ah ee Midowga Afrika ee Soom aaliya. Ka dib markii la xusay geesinnimada iyo naf-hurnimada ciidammada AMISOM iyo Ciidammada Amniga Soomaaliya nafta u hureen la dagaallanka Al-Shabaab, isla markaasna la ammaanay doorka AMISOM iyo kan dalalka aynciidamada ka joogaan Soomaaliya ee lagu dhisayo Soomaaliya oo xasi lloon oo nabad ah. K addib markii la soo-dhoweey ay khariidad-hawle ed ay diyaariyeen Kooxda Afarta Xubno od ee CO NOPs-ka, Warbixinta Wada jirka ah iyo Xulashooyin ka Taageerada Saadka ee Haw lgalka Cusub Ku Me el Gaarka ah ee Midowga Afrika ee Soomaaliya iyo xa qijinta muhiimadda ay leedahay in la raaco jadwal ka iyo habraacya da dhammaystirka CONOPs-ka, Warbixinta Wa dajirka ah iyo Xulashooyinka Taage erada Saa dka ee ku jira khariidad-hawleedka lagu heshii yey ee Kooxda Afar-Geesoodka ah.

Ka dib markii la aqoonsaday heshiiskii hore ee farsamo ee DFS iyo MidowganAfrika ay ku kala saxii xdeen Addis Ababa 21ki Janaayo 2022 ee ku saab sanaa cabbiraadda iyo ujeedd ooyinka istaraatijiya deed ee mustaqbalka ee Hawlgalka Ku Meel Gaarka ah ee M/Afr ika ee Soomaaliya, iyo in la xuso ka qayb-galka kulanka is-waraysiga ee Qaahira ee ku saabsa naa Hanka Soomaaliya ee 2021 kabdib ee agaasintay Xarunta Caal amiga ah ee Qaahira ee Xallinta Khilaafaadka, Nabadaynta iyo Nabaddhiska.

Ka dib markii la isku raacay horumarka laga same yey diyaarinta qabyo-qoraalka CONOPS-ka, qabyo-qoraalka Warbixinta Wadajirka ah iyo qabyo-qoraal ka Xukashooyinka Taageerada Saadka ee Mugdi sho intii u dhaxeysay 29kii Janaayo 2022 ilaa 9ka Fe braayo 2022 in ay waafaqsan tahay Khariidada lagu heshiiyey ee Kooxda Afar-Geesoodka ah.

Ka dib markii loo mahad-celiyay saaxiibada caalam ka taageerada ay siiyeen AU, AMISOM iyo DFS 14 kii sano ee la soo dhaafay dadaallada lagu xoojinayo nabadda Soomaaliya.

Ka dib markii la isla oggaaday in hawsha Kooxda Farsamada Affar-Geesoodka ah (Quartet) loo gu dbin doono Madaxda Sare ee Quartet-ka si loo tixge liyo. Maxaa Xigayo? Kooxaha Farsamada Afar-Gee soodka ah waxay ku heshiiyeen sida hoos ku xusan:

Gudbinta qabyo-qoraalka CONOPs-ka, qabyo-qora alka Warbixinta Wadajirka ah iyo qabyo-qoraalka Xu lashada Taageerada Saadka ee Shirka Heerka Ma daxda Sare ee Quartet-ka waxaa la qorsheeyay inta dhaxayso 14ka ilaa 18ka Febraayo 2022 si loo tixge liyo. Gudbinta qabyo-qoraalka CONOPs-ka, qabyo-qoraalka Warbixinta Wadajirka ah iyo qabyo-qora alka Xulashada Taageerada Saadka ee Shirka Heer ka Madaxda Sare ee Quartet-ka waxaa la qorsheey ay inta u dhaxayso 21ka ilaa 25ka Febraayo 2022 si loo oggolaado.

Gudbinta qoraalka kama dambaysta ah ee 3-da nuqul ee Golaha Nabadda iyo amniga Midowga Afri ka iyo Golaha Amniga Qarammada Midoobay waa ugu dambayn 7da Maarso 2022 si loo tixgeliyo loona meelmariyo 31ka Maarso 2022.

Xog: Axmed Madoobe iyo SACIID DENI oo hakiyey doorashadii golaha shacabka

Madaxweynahayaasha maamulka Goboleedyada Jubbaland iyo Puntland Saciid Deni iyo Axmed Mad oobe ayaa hakad geliyey doorashada Kuraasta Gola ha Shacabka ee ka socotay deegaanadaas.

Maamulka Goboleedka Jubbaland ayey ugu damb eyso inuu qabto doorashada Kuraasta Golaha Shac abka ee maamulkaas 27-dii Bishii hore ee January.

Sidoo kale Saciid Deni ayaa isna hakad geliyey doorashada Golaha Shacabka, waxaana ugu damb eysay 2-dii February markaas oo qaar kamid ah Ku raasta Golaha Shacabka lagu doortay Magaalada Garoowe ee Caasimadda Maamulkaas.

Isku darka labada maamul Goboleed ee Jubbal and iyo Puntland ayaa soo saaray Kuraas gaareyso illaa 30 iyadoo ay u dhiman tahay in ka badan int aas.

Gebi ahaan waxaa hakad ku jiro howlihii doorashada ee labadaas maamu

l Goboleed, waxaana xusid mudan in guddigii door ashada ee Jubbaland inay ku sugan yihiin M/ Nayrobi ee dalka Kenya xilli laga sugayo inay dhame ystiraan doorashada. Illaa hadda si rasmi ah looma ogo sababta ka dambeyso hakad ku yimid doorsha dii ay wadeen iyadoo ay xusid mudan tahay in waqti gii loo qabtay in lagu soo gabagabeeyo doorashada G/shacabka ay ka dhima tahay 15 Maalin.

Saciid Deni oo la filayo inuu isku soo taago xilka madaxweynimo ee Soomaaliya ayey xogaha sheega yaan inuu ku mashquulsan olole lacag raadin ah sid aas ay isaga iyo Axmed Madoobe ku heshiiyeen in hakad la geliyo doorashada si ay waqti ku filan u helaan.

Maamul Goboleedyada Galmudug, Hirshabelle iyo K/Galbeed ayaa si dardar leh ku wado doorasha da Golaha Shacabka iyagoo fulinayo heshiiskii uu Golaha Wada-tashiga Qaran ku gaaray Muqdisho.

Cali Cosoble oo shaaciyey sabab aan lagu boobi karin doorashada Beledweyne

Madaxweynihii hore HirShabelle, Cali Cabdullahi Cosoble oo ka hadlay doorashada lagu qabanayo M/ Beledweyne ayaa sheegay inay aad u yar tahay suu rta-galnimada in dad gaar ah loo boobo kuraas.

Waxa uu sheegay in hanaanka doorashada ee Be ledweyne isha lagu wada-hayo, maadama dhawaan la shaaciyay in heshiis ka gaareen xiisadii taagneyd madaxweynaha HirShabelle iyo beesha Xawaadle.

"Uma maleynayo in dadkii oo taagan la boobi karo kuraastooda, oo sida la ogyahayna Beledweyne waa magaalo ay sahlan tahay inay xasarad ka kacdo, oo me eshaas buuq ka yimaado, haddii da dka ay arkaan in doorashada hanaa nkeeda la leexiyo,” ayuu yiri.

Sidoo kale Cali C/hi Cosoble ayaa yiri, "Ilama aha in madaxweyne Cali Guudlaawe uu Beledweyne u aaday inay ka dhacdo doorasho dulmi ah.”

Sidoo kale waxa uu sheegay in shakiga u weyn ee ku gadaaman doorashada Beledweyne ay tahay kursiga uu doonayo Fahad Yaasiin oo saaxiibo dhow ay yihiin madaxweynaha muddo xileedkiisu dhama aday. Hase yeeshe ay adag tahay in xiligaan kursiga as hanaan boob qaawan ah lagu saaro Fahad, maa dama ay aad u soo jeedaan dadka reer Beledweyne oo indhaha ay ku hayaan hanaanka loo maamulayo doorashada.

"Ninkaas (Fahad) koley dadkaas waa u dhashay, xildhibaana hore waa ugu fadhiyay kursigaas oo reer Beledweyne ah oo dadkii deegaanka ahaa oo umad da oo dhan aad u yaqaana. Kursigaas waa midka u weyn ee shakiga keenaya, maadama uu saaxiibkii yahay Farmaajo. Labada Nin waa isku reero

oo deegaankii ah, um adda ayaa marqaati ka noqon doonta, koley waa u maleynayaa in Faarax uu ku da daali doono in kur ig aas uu ceshado,” ayuu hadal kiisa ku sii daray Coso ble.

Cali Cosoble ayaa hore ugu baaqay in laga wa da-shaqeeyo sidii magaalada Beledweyne uga dhici laheyd kuraasta doorashada Golaha Shacabka, xilli ay muddo labo asbuuc ah ka hadhsan tahay waqtigii loo qabtay in lagu soo gaba-gabeeyo.

Si kastaba, doorashada Beledweyne ayaa ah mid si weyn indhaha loogu hayo, ayada oo Guu dlaawe uu ballan-qaaday in doorashada ka dhaceysa maga aladaas oo ah deegaan doorashada labaad ee maa mulkaas ay noqon doonto mid daah-furan oo cada alada ah.

Jaaliyadda Somaliy ed ee London oo soo dho wayn u sameys ay qunsulka cus ub ee safa aradda Somli ya ee London.

Jaaliyadda Soomaaliyeed ee dalka UK gaar ah aan Magaalada London ayaa soo dhaweeyn u same yay Qu nsulka cusub ee dowl adda Soomaaliya u ma gaco wday safaaradda London.

Qunsulka oo lagu magaca abo Dayib Maxamuud Sheikh, ayaa loo sameeyay xaflad la gusoo dhowey na yay, waxa ana dadkii ka hadlay ay ku til maameen inuu yahay masuul ku ha boon shaqada loosoo mag acaabay, kanasoo bixi ka ra. Kasoo qe yb galayaasha kulanka ayaa ballanq aad ay in ay la shaqeyndoonaan qunsulka iyo safiir ka cu sub, iya goo sheegay in UK oo ah meelaha So omaali du ku badan tahay ay u baahan tahay safaa rad iyo qunau liyad si dhab ah ugu adeegta shacab keeda.

Qunsul Dayib Maxamuud Sheikh ayaa sheegay isaga iyo safiirka inay ka go'an tahay inay wax ka qa btaan dhibaatadda shacabka Soomaaliyeed ku hay sta Uk ha dday ahaan lahayd dhallinyara da xabsiya da ku xiran iyo hoo yoyinka carrurtooda laga haysto

"Annaga waxaan matalnaa idinka, waxaana na ga go'an inaan geed dheer iyo mid gaaban u fuulno sidii idinku aad sharaf u yeelan lahaydeen " ayuu yiri qunsulka Soomaaliya ee safaaradda London.

Dayib Maxamuud Sheikh ayaa qeyb ka ahaa saf iirro iyo qunsuliin dhowaan dowladda Soomaaliya u magacowday dalalka caalamka

Madaxweyne Axmed Madoobe Oo Warbixin Siiy ay Golaha Wasiirada Jubbaland

Madaxweynaha dowlad Goboleedka Jubbaland Axmed Maxamed Islaam Axmed Madoobe ayaa Shalay shir gudoomiyey kulanka golaha wasiirada oo ka qabsoomay M/Kismaayo ee Xar unta G/Jubbada Hoose.

Madaxweynaha ayaa golaha wasiira da oga warbixiyey xaalada guud ee amniga, arimaha abaaraha oo guud ahaan si siman u sameeysay dham aan dadka Jubbaland iyo guud ahaan bulshada Soo maaliyeed, iyadoo Jubaland ay wado gurmad bax aad leh.

Wasaaradda Caafimadka iyo Daryeelka Bulsha da Jubaland, waxa ay warbixin guud ka bixisay xaa ladda isbitaalada Kismaayo, Dhoobley iyo Celwaaq, shirweynaha caafimadka oo sanadkii 5-aad oo xiriir ah wasaaraddu qabatay ayuu wasiirka oga wa rbixi yey golaha wasiiradda kaas oo qiimayn lagu samay nayay shaqada Wasaarada iyo adeega ay u hayso bulshada.

Wasaaradda Tamarta iyo Biyaha Jubbaland ay aa golaha warbixin ka siisay abuurista wakaaladaha biyaha iyo korontada, waxaa ayna golaha wasiirad da u qaybisay sharciga lagu dhisayo wakaalada. Wa saaradda arrimaha gudaha, Federaalaynta iyo dib u heshiisiinta Jubaland ayaa ka war bixisay dhismaha Dowladdaha hoose ee Ceelwaaq iyo mashaariicda Degmada Afmadow.

Wasaaradda Shaqada iyo Shaqaalaha Jubaland waxa ay soo gudbisay labo sharci oo kale ah.

B- Sharciga Shaqaalaha aan Dowladiga aheyn.

T- Sharciga Shaqaalaha ajaaniibta ah ama shi sheeye. Sharciyadan ayey goluhu soo eegi doonan iyadoo todobaadka xiga shirka golaha wasiiradda la guansixin doono.

Q/ Midoobay oo baara ysa Markab laga lee ya hay dalka Turkiga oo ku xirtay meel u dhow aag ay maamulaan Al-Shabaab

Guddiga khubarada Qaramada Midoobay u qaabi lsan arrimaha Soomaaliya, ayaa sheegay inay baar ayaan markab laga leeyahay dalka Turkiga oo ku soo xirtay meel u dhow aag ay maamulaan Al-Shab aab bishii Ogosto 2021, sida uu sheegay wargeyska Nordic Monitor.

Markabkan oo lagu magacaabo Anatolian oo ay maamusho shirkadda Mavi Deniz oo ah shirkad fa dhigeedu yahay Istanbul ayaa muddo 24 saac ku su gnaa meel wax ka yar meel 1 KM u jirta xeebaha ay maamusho kooxda Al-Shabaab

Quburada Qaramada Midoobay waxay shaki ka muujiyeen sababta markabkan uu ugu sii dhawaad ay deegaanka Al-Shabaab iyo haddii uu sahay ama hub uu u waday kooxda Alshabaab.

Guddiga khubarada ayaa warqad u qoray mulkiil ayaasha markabka, waxayna weydiiyeen inay shar raxaad ka bixiyaan sababta uu ugu shiraacday biya ha ku dhow magaalada ay gacanta ku hayso Al shab aab, waxayna ka dalbadeen macluumaad buuxa.

Shirkadda Markabka iska leh iyo dowladda Turkiga kama aysan jawaabin su'aalaha Qaramada Midoob ay markii warbixinta loo gudbiyay Golaha Ammaan ka ee Q/Midoobay Oktoobar 6 2021, iyada oo shaxd eeda marineed ay muujinayso inay ka baxday deked ku taal gobolka koonfurta Turkiga ee Antalya.

AKHRISO:-KHASAARAHA KA DHASHAY QARAXII XOOGANAA EE SHALAY KA DHACAY ISGOYSKA CEEL-GAABTA

Warar dheeraad ah ayaa ka soo baxaya Khasa araha ka dhashay qaraxii Is-miidaaminta ahaa ee barqadii Shalay ka dhacay Isgoyska Ceel-gaabta ee degmada Xamar-jajab ee Gobol kaan Banaadir, kaasi oo jugtiisa laga maqlay inta badan degm ooyinka Muqdisho.

Qof isku xiray Jaakad waxyaabaha qarxa ayaa Is ku dhex qarxiyey dad isugu jiray shacab iyo Askar oo ku sugnaa Ceel-gaab, isla markaana waxa uu qa raxu dhacay, xili uu wadada marayey gaari Bas ah oo waday ergada doorashada kuraas ka tirsan Gol aha Shacabka ee Gobolada Waqooyi.

Khasaaro isugu jira dhimasho iyo dhaawac ayaa ka dhashay qaraxa ka dhacay Muqdisho, waxaana ku dhintay 6 qof oo isugu jiray Askar iyo dad shacab ah, halka 13 qof kalena ay dhaawacyo soo gaareen, sida ay xaqiijiyeen Saraakiisha gaadiidka gurmadka Deg-dega ee Aamin Ambulance.

Dhaawacyada ayaa waxaa la geeyay isbitaalo ku yaalla Caasimadda, si xaaladdooda Caafimaad lo ogu dabiibo, waxaana sidoo kale burbur uu gaaray dhismooyin ku yaalla goobta uu qaraxu ka dhacay oo aheyd Bartanka Isgoyska Ceel-gaab ee Muqdi sho. Afhayeenka Booliska oo hadlay qaraxa ayaa waxaa uu xaqiijiyay oo kaliya in qaraxa uu fuliyay qof isku xiray Jaakad waxyaabaha qarxa ah, isla mark aana uu beegsaday dad shacab ah oo Isgoyska ku sugnaa, uuna jiro khasaaro dhimasho iyo dhaa wac…

Qaraxa ayaa dhacay, xili wadada Isgoyska Ceel-gaabta ay xiran tahay, isla markaana loo xiray Door ashada kuraas ka tirsan Golaha Shacabka Baarlam aanka 11-aad ee dowladda Federaalka, taasi oo ka socota Dugsiga tababarka Jeneraal Kaahiye ee

Muqdisho

Koox Hubeysan Oo Dil Ka Geysatay Xaafad Ka Tirsan Muqdisho Iyo Faah Faahin La Helay

Kooxo hubeysan ayaa duhurnimadii Shalay oo Jimco aheydxaafad ka tirsan degmada Deyniile ee Gobolka Banaadir ku dilay Askari ka tirsanaa Ciidan ka Nabadsugida dowladda Federaalka Soomaaliya.

Dad goobjoogaal ah ayaa waxaa ay sheegeen in rag ku hubeysan Bastoolado ay Askariga ka tirsanaa Ciidanka Nabadsugida ku dile en xaafadda Daadsaney, xili uu kasoo baxay Masjid uu kusoo tukaday Salaadii Jimcaha.

Wararka ayaa intaas waxaa ay kusii darayaan in dilka askariga, kaddib Ciidamo ku sugnaa meel aan sidaas uga fogeyn goobta, ay iyaguna dileen nin la sheegay inuu ka dambeeyay dilkaasi Askriga loo ge ystay, xili ay baxsaneysay kooxdii falka fulisay.

Ciidamo ka tirsan kuwa Booliska dowladda ayaa durbadii sida caadada aheyd tegay halka lagu dilay Askariga ka tirsanaa Nabadsugida, iyagoona qaaday Meydka Askariga oo magaciisa lagu sheegay Muuse Daahir.

Maalmihii dambe ayaa waxaa Magaalada Muqdi sho kusoo batay dilalka qorsheysan oo ay geysana yaan kooxo ku hubeysan Bastoolado, waxaana dila lka ka dhaca Caasimadda Muqdisho sheegta Al-shabaab.

Turkiga Oo War Kulul Kasoo Saaray Qarax yadii Muqdisho, Boosaaso Iyo Weerarkii Baraawe

Dowladda Turkiga ayaa si kulul u cambaareeysay qaraxyadii ka kala dhacay Magaalooyinka Boosaaso iyo Muqdisho iyo weerarkii loo adeegsaday madaafii cda ee maalin kahor lagu weeraray M/ Baraawe. Qoraal kasoo bax ay Safaaradda Turkiga ee Muqd isho ayaa waxaa lagu sheegay inay ka xun yihiin qa raxyada iyo weerarka madaafiicda ee 9-10kii Febr aayo 2022 ka kala dhacay, Boosaaso, Muqdisho iyo Baraawe, kuwaasi oo geystay khasaaro isugu jira dhimasho iyo dhaawac oo soo gaaray dad shacab ah.

Turkiga ayaa tacsi u diray dowladda Soomaaliya iyo qoysaska dadkii ku geeriyooday qaraxyada iyo weerarkii dhacay, iyagoona dadka dhintay Alle uga baryay inuu u naxariisto, waxaana dadka dhaawacm ay ay u rajeeyeen Caafimaad Deg-deg ah.

"Waxaan si adag u cambaareyneynaa weerarada as foosha xun ee argagixisanimo oo 9 iyo 10kii Feb raayo ka kala dhacay magaalooyinka Baraawe, Bo osaaso iyo Muqdisho ee Soomaaliya. waxaana tacsi u direynaa shacabka iyo dowladda Soomaaliya ee walaalaha ah” ayaa lagu yiri Qoraalka Safaaradda.

D/Turkiga ayaa intaas waxaa ay kusii dartay inay sii wadi doonaa garab istaagga dowladda Federalka So omaaliya ee dagaalka ka dhanka ah waxa loogu arg agixisada.

Ugu yaraan11 qof ayaa ku dhimatay, halka 25 qof kalena waa ay ku dhaawacmeen qaraxyadii Boo saaso iyo midkii Is-miidaaminta ahaa ee Dorraad ka dhacay Isgoyska Ceel-gaabta ee Muqdisho, iyo wee rarkii madaafiicda ee lagu qaaday Baraawe, Al-shab aabna ayaa sheegatay mas’uuliyadooda.

Howlwadeenno Tababar Aas-Aasi Ah Loogu Soo Xiray Muqdisho

Wasiirka Arrimaha Dibadda iyo Iskaashiga Caala miga, Cabdisaciid Muuse Cali, ayaa Shalay oo Kha miis ah ugu soo xiray Caasimadda Muqdisho tabab bar aasaasi ah oo diblomaasiyadeed 34 shaqaale dowladeed.

Tababbarka oo uu soo agaasimay Machadka Dib lomaasiyadda ayaa soconayay intii u dhexeysay 5-27 January, laguna qaadanayay casharro aasaasi ah oo diblomaasiyadda iyo habmaamuuska la xiriira sida uu xaqiijiyay Agaasimaha Machadka Mudane Cabdiweli Xasan Xuseen (Fadiilatahu) oo carabaab ay rajadiisa in Machadku u qabto tababbaro kala du wan dhammaan diblomaasiyiinta Soomaaliyeed si loo horumariyo shaqada, looguna diyaariyo aqoon ahaan si ay u hagaagto howl-gudashadooda iyo ka soo dhalaalidda waajibaadka iyo mas’uuliyadaha loo igmaday si looga dhabeeyo ujeedka la hiigsanayo.

Wasiirka Arrimaha Dibadda iyo Iskaashiga Caal amiga oo ka hadlayay xafladda ayaa caddeeyay in Machadku u diyaar yahay tababbaridda iyo bixinta koorsooyin ku habboon oo lagu daboolayo baahiyaha waxbarasho ee diblomaa siyadda Soomaali ya si kor loogu qaado heer ka adeegga.

Xafladda xiritaanka tababbarka ayaa waxaa goo bjoog ka ahaa Wasiir kuxigeenka Arrimaha Dibadda iyo Iskaashiga Caalamiga, Mudane Maxamuud Ca bdi Xasan (Pekos), Xoghayaha Joogtada Wasaarad da, Mudane Danjire Maxamed Cali-Nuur Xaaji iyo qaar ka mid ah agaasimayaasha Waaxyaha Wasaar adda.

Golaha Wasiirada Somaliland Oo Ka Shiray Xaaladda Abaaraha Baahsan Ee Jira

Golaha Wasiirada Somaliland ayaa Shalay M/H argeysa ku yeeshay kulankii 87-aad ee G/ waxaa na Shir guddoomiyay kulankaas Madaxweyne Muuse Bi ixi Cabdi, kuna wehelinayey madaxweyne-ku-xigeen ka Somaliland, Cabdiraxmaan Saylici.

Kulanka Golaha Wasiirada ayaa waxaa lagaga hadlayo arrimo door ah oo ku saabsan xaaladda Am niga, abaarta baahsan ee xiligaan ka jirta deegaano iyo degmooyin ka tirsan Gobolada Somaliland iyo qodobbo kale. Wasiirka Warfaafinta Somaliland, ahna Afhayeen ka

Xukuumadda Saleeba an Yuusuf Cali-koore, ayaa markii uu shirku soo dhammaaday war baahinta uga warramay waxyaabihii fadhiga lagaga dooday, waxana uu tilmaamay in xaaladda abaarta ee dalku ugu weynayd waxyaabihii shirka diiradda la gu saaray,

Waxyaabaha kale ee shirka lagaga hadlay ayaa waxa kamid ahaa sidii ay bulshadu uga taxaddari la hayd Been abuurka iyo jaah-wareerka ka socda bar aha bulshada (Social media), waxana uu goluhu sha cabka usoo jeediyey inay ka dheeraadaan wararka goobahaas lagu faafinayo ee runta iyo xaqiiqadaba ka dheer.

Ugu dambayntii waxa uu Wasiirka sheegay in Goluhu fadhigooda si qoto dheer ugaga doodeen xaaladda amni, isla markaana uu Wasiirka arrimaha gudaha, Maxamed Kaahin Axmed oo xog-warranbuuxa golaha siiyey uu caddeeyey in amniga guud ee dalku meel wanaagsan marayo.

Go’aano kasoo baxay Shir looga hadlayay Amniga Magaalada Garoowe

Taliyaha qeybta Booliska Gobolka Nugaal G/le Sa re Xuseen Cali Maxamuud ayaa Shalay oo khamiis ah Shir Guddoomiyay Shirka Saraakiisha Amniga Caasimada Puntland ee Magaalada Garowe.

Shirka ayaa waxaa ka qeyb galay Taliyeyaasha Saldhigyada Booliska degmooyinka Gobolka Nugaal iyo kantaroolada laga soo galo magaladda Garoowe.

Shirka ayaa waxaa looga hadlay xoojinta amniga gu ud ee caasimada ka hortaga mando oriyaha iyo la dagaalanka Ururka Al-Shabaa .

Taliyaha qeybta Gobolka Nugaal ayaa warbi xino ka dhagaystay Taliyaasha saldhigyada iyo kantarool ada iyagoona ka warbixiyay shaq ooyinka siday u socdaan.

Taliyaha Qaybta Booliska Gobolka Nugaal G/ Sare Xusseen Cali Maxamuud ayaa sarak iisha kula dardaarmay xoojinta amniga Caasim ada iyo ka hor taga falalka Amni darro oo ay geystaan Al-Shabaab.

"Kooxaha argagixisada waxay donayaan inay khal khal amni daro ka sameyaan gudaha Garowe ee wa xaa loo bahan yahay inay feejig naan galaan Ciidam ada amniga baaritaan dhee rna ay sameyaan ayuu yiri” Taliye Xuseen. M/Garoowe ayaa kamis ah Goobaha ay ka soco to doorashada Xildhibaannada G/Shacabka, waxa ana todobaadyadii la soo dhafay aad loo adkeeyay Amniga Magaalada.

Wasiirka Arrimaha Dibadda Somaliland oo sheeg ay in ay Soomaaliya ku fadhido kuraas anay xaq lahayn

Wasiirka Arrimaha Dibadda Somaliland D.R Cii seKayd Maxamuud, oo warbaahinta kula hadlay ca asimada Taiwan ee Taipei, ayaa sheegay in Sooma aliya anay xaq u lahayn in ay ku fadhido kuraasta Q/ Midoobay iyo Midowga Afrika.

Wasiir Kyd ayaa sheegay in Somaliland xaq u la hayd in ay ku fadhido kuraasta Qaramada Midoobay & M/Afrika, madaama buu yidhi Somaliland la hor aqoonsaday markii ay xornimada qaadatay.

"Hadii ay jirto cid ku fadhida kursi qaldan waa So omaaliya, maxaa yeelay markii aanu xornimada qa adanahay 26 June, 1960, 4 cisho kadib ayaanu cal ankayagii u gay nay, iyada oo aan la aqoonsan, Soo maaliya waligeed lama aqo onsan" ayuu yidhi wasiir Kayd.

"Waxay ku fadhiyaan kursigii Q/Midoobay ee ay ahayd in aanu anagu ku fadhino, waxay ku fa dhiy aan kurisigii Midowga Afrika ee ay ahayd in aa nu anagu ku fadhino, waayo anaga ayaa nala hor aq oonsaday".

Wasiir Kayd ayaa sheegay in Somaliland ay aqo onsadeen 35 dal oo 12 kamid ahi Afrikaan yihiin mar kii ay xoriyada ka qaadatay Boqortooyada Ingiriiska.

Wasiir Kayd iyo wasiirada kale ee ku wehelinaya sa farkiisa, ayaa kulan warbaahinta ay kula qaateen caasimada Taipei kaga jawaabay su'aalo badan oo saxaafadu waydiisay.

Maleeshiyaad gubay Guryo kuyaalla degaan ka tirsan G/Galgaduud

Maleeshiyaad hubeysan ayaa weeraray degaanka Jiicle oo dhanka bari ka xiga degmada Balanballe ee G/Galgaduud, iyaga oo gubay Guryo iyo Barkado Bi yaha laga cabo oo kuyaalla degaankaas.

Maleeshiyaadka falkan geystay ayaa degaanka Jii cle ku tegay si dhuumaaleysi ah, waxaana dadka degaanka ay sheegeen in arrintaan salka ku heeyso dagaal Beeleedyo dhawaan ka dhacay degaano hoo staga D/Balanballe ee G/ Galgadud.

Dadka Guryaha laga gubay ayaa la sheegay inay ku dayacan yihiin degaanka Jiicle, isla markaana ays an haysan hooy ay ka galaan dhax anta iyo sidoo kale qoraxda.

Qaar kamid ah dadka degaanka Jiicle ayaa waxaa ay sheegeen inay darewmayaan cabsi xoogan oo ku aadan in markale maleeshiyaadka hubeysan ay soo weeraraan ayna dhibaateeyaan, waxaana ay ka codsadeen inay wax ka qabtaan.

Madaxda Maamulka Galmudug ayaa ka aamusan Colaad beeleedyada ka taagan degaanna da hoostaga degmada Balanballe, colaadaas oo ah mid in badan soo laab laabatay.

Hargaysa: Sara u kac ku yimid qiimaha shidaalka iyo biyaha

Qiimaha biyaha booyaduhu shubaan ee M/ Harg aysa, ayaa qaaliyoobay shidaalka oo qaaliyoobay awgeed, isla markaana dirawalada booyadaha ayaa ku doodaya in ay tahay in shidaalka la jabiyo, si ay biyaha u jabiyaan.

"Hadii aanu nahay booyad layda biyaha Magaal ada u dhaamiya, waxaanu ka cabanaynaa shidaalka oo si qayral caadi ah u qaali garoob ay...markaa markii wixiiba eber eber noqdeen ayaanu socon kari wayn ay" sida waxa BBC Somali u sheeg ay Cabdifatax Nuur Bookh, oo kamid ah booyad lay da Hargaysa.

Bookh ayaa intaa ku daray in biyuhu qaaliyoobe en kadib markii ay qaaliyowday naaftada oo booyad laydu ay isticmaalaan, isagoo sheegay in aanay bu lshadu xamili karayn kor u kaca qiimaha biyaha.

"Naaftadu markii hore 116000sh ayay ahayd imik ana waxay maraysa 146000sh waa wax qayrul caadi ah...foostada biyaha ah 11000sh ayaanu siin jirnay imikana 14000-15000sh ayaanu ka dhignay dadk una ma qaadi karaan" ayuu yidhi Bookh.

Waxa uu sheegay in ay xukuumada iyo maamulka casimada Hargaysa, ay u gudbiyeen cabashadooda, lakin aan wali waxba laga qaban.

Itoobiya: Muxuu Cabdi Maxamuud Cumar oo sheeg ay inuusan mar dambe maxkamadda hortagi doonin

Madaxweynihi hore ee Dawlad Deegaanka Soo maalida Cabdi Maxamuud Cumar Qoraalka sawirka, Cabdi Maxamuud Cumar Madaxweynihii hore ee Da wlad Deegaanka Soomaalida Itoobiya Cabdi Maxa muud Cumar ayaa sheegay inuusan mar dambe hor tageyn maxkamadda kiiskiisa gacanta ku haysa.

Madaxweyne Cabdi iyo Soomaalida kale ee la xiran oo maxkamada la horkeenay ayaa sheegay iney ma rdambe maxkamadda ay hor imaneyn maadaama aysan caddaalad helin.

Cabdi wuxuu maxkamad da ka sheegay in dadkii ay is ku kiiska ahaayeen ama kiis aska loo haysto ay ka sii cusl eyd la sii daayay balse max abiista Sooma alida uu isagu ka mid yahay oo keli ah xabsiga lagu sii hayo, ayna jirin sabab Sooma alida oo keli ah xab siga ay ugu sii jirayaan.

Cabasho ay maxkamadda u gudbiyeen Cabdi iyo Maxaabiista la xiran waxay sheegeen in 17 maxbuus oo qowmiyadaha kale ee dalka Itoobiya ka soo jee do la sii daayey.

Talaadadii ayay ahayd in maxaabiistaasi ay hor yimaaddaan maxkamadda dacwaddooda gacanta ku haysay balse dhammaantood wey diideen iney max kamadda hortagaan.

Tacaddiyadii dhacay xilligii Cabdi Maxamuud Cu mar oo dacwado laga soo oogayoCabdi Maxamu ud Cumar ka dib shirwaynaha xis biga oo markii ugu horraysay dhacaya Xubnhaa dambiyada waaweyn loo haystay ee ay dowladda dhexe ee Itoobiya sii de ysay uu Cabdi soo xigtay waxaa ka mid ah Sibhat Neggaa oo ahaa aasaasaha isla-markaana maskax da ay fallaagada TPLF ku shaqeyso iyo xubno kale oo qowmiyadaha Amxaarada iyo Tigreega ka soo ka la jeedo.

Muddada uu Cabdi Maxamuud Cumar uu ku jiray gacanta dowladda dhexe waxaa marar badan la soo taagay maxkamadda sare inkasta oo ilaa iyo hadda wax go'aan ah oo ay maxkamadda kiiska Cabdi ka gaartay aysan jirin.

Madaxweynihi hore ee Dawlad Deegaanka Soom aalida Cabdi Maxamuud Cumar oo xabsi loo sii wado

Cabdi Maxamuud Cumar Goormaa la xiray?

Madaxweynihii hore ee Dowlad Deegaanka Soo maalida ee dalka Itoobiya Cabdi Maxamuud Cumar waxaa la xiray bishii August 2018-ka. Ciidamada am niga ee dowladda dhexe ee Itoobiya ayaa Cabdi Ma xamuud Cumar ka kaxeeyey gurigiisa oo ku yaallay magaalada Addis Ababa.

Baarlamaanka deegaanka Soomaalidana waxay Cabdi Maxamuud Cumar xasaanaddii ka qaadeen 26-kii August 2018-ka. Agoosto: Bil ay isbeddello waaweyn ka dheceen DDSI

Sarkaal horey u soo maamulay Jeel Ogaadeen oo xil loo magacaabay Guri uu ka deganaa magaalada Addis Ababa meel u dhow Hotel Atlas ayay ciidama da federaalka ka kaxeeyeen, halkaas oo uu muddo bil ku dhow ugu jiray xabsi guri.

Muuqaal xilliga Cabdi Maxamuud Cumar xabsiga loo taxaabayey warbaahinta dowladda lagu baahiy ey ayaa laga arkayey isaga oo askar hubeysan oo Federaal boolis ah ay garab socdaan.

Cabdi Maxamuud Cumar Cabdi yaa haysta?

Xeer ilaaliyaha Guud ee Itoobiya oo xarigga Ca bdi ka hadlay wuxuu sheegay in loo haysto gabood fallo ka dhan ah xuquuqda aadanaha iyo ku tagrifalid awoodeed. Cabdi ayaa beeniyay eedeymahaasi.

Ra'iisul wasaaraha Itoobiya Abiy Axmed oo ka ha dlay xarigga Cabdi Maxamuud Cumar wuxuu sheeg ay inuu mari doono dariiqa saxda ah ee garsoorka, helina doono maxkamadayn caddaalad ah.

Cabdi Maxamuud Cumar oo 8 sano madaxweyne ka soo ahaa dowlad deegaanka Soomaalida ee dal ka Itoobiya wuxuu xilka iska casilay 6-da August 2018-kii.

Cadaallad ma heli doonaan dhibbanayaa shii Jeel Ogaadeen?

Hase yeeshee muddo bil ah marka uu xabsi guri ku jiray ayaa xabsi loo taxaabay laguna soo oogay da cwad la xidhiidha rabshado ka dhacay magaala da jigjiga 24 bisha August ee 2018-ka oo la sheegay iney ku dhinteen dad kor u dhaafay 40 qof.

Cabdi waxa uu Ra'iisul Wasaaraha Itoobiya ka cod saday inuu cafiyo isaga iyo dadka la eedaysan.

Cabdi Maxamuud xilligi gurigiisa laga kaxeynayey

Sawirka waxaa la qaaday 2018-kii

Maxaa loo haystaa?

Madaxweynihii hore ee Dowlad Deegaanka Soom aalida ee dalka Itoobiya Cabdi Maxamuud Cumar ayaa xilka madaxtinimada wareejiyay saddex sano ka hor Shalay oo kale, ka dib siddeed sano oo uu xilkaas hayay. Arrintan ayaa ka dambeysay ka dib ra bshado hareeyay magaalada Jigjiga ee xaruunta Dowlad Deegaanka, iyadoo ay jireen isku dhacyo u dhaxeeyay Soomaalida iyo Oromada oo khasaaro nafeed iyo mid hantiba geystay.

Cabdi wuxuu ku eedaysan yahay inuu gaystay "dil, xarig aan loo meel dayin, jir dil iyo ku takri fal aw oodeed," xilligii ay rabshada ka socdeen Jigjiga ee Bishii August 2018. Balse dhankiisa wuu iska fogee yay dhammaan eedeymahaas.

Intii uu Cabdi madaxweynaha ahaa waxay hay'a daha Xuquuqda Aadanaha u dooda ku eedeeyeen in tacadiyo laga geystay deegaanka, gaar ahaan Jeel Ogaadeen oo ay ku xirnaayeen dad badan oo loo haystay in ay ka tirsanaayeen Jabhadaha ama ay taageerayeen.

Xeer ilaalinta deegaanka Muxuu Cabdi ku soo eedeeyey?

Xafiiska xeer ilaalinta dawlad deegaanka Soom aalida Dalka Itoobiya, oo muddo waday baadhitaan ku saabsan tacaddiyadii iyo gabboodfalladii ka dha cay deegaanka, xilligii uu hoggaanka hayey madaxw eynahii hore ee dawlad deegaanka Cabdi Maxamu ud Cumar, ayaa sheegay in ay natiijadii baadhit aan kaas u gudbiyeen xeer ilaaliyaha guud ee dawladda federaalka Itoobiya. Magaalada Jigjiga

Cabdiweli Jaamac oo ah xeerilaaliyaha dawlad deegaanka, ayaa BBC-da uga warramay bal waxa ay yihiin tacaddiyada ay gudbiyeen, isaga oo she egay in ay yihiin kuwii la galay tobankii sano ee u danbeeyey.

"Dhibaatooyinka dadka lagu samayn jirey waxaa ka mid ah, tusaale ahaan, reero badan oo iyaga gur yahooda iska jooga inta ciidan la soo geliyo la layn jirey iyaga oo aan waxba Shalaysan, kufsi la gaysan jirey. Waxaa kaloo jirtay dadka inta la xidh xidho jee lasha lagu layn jirey, sida Jeel Ogaadeen oo kale. Dhibaatooyin balaadhan ayaa ka dhacday deega anka waa la wada ogyahay. Dhibaatada dadka lagu samayn jirey aad bay u ballaadhnayd," ayuu intaasi raaciyey CabdiweliXIGASHO:BBC

Laba Qof oo lagu dilay Magaalada Minneapolis

Waxaa waqooyiga magaaladda Minneapolis lagu toogtay qof oo isla markiiba u dhintay dhaawac ka soo gaaray rasaas lala beegsaday ee ku dhacday

.Afhayeenka booliiska M/Minn eapolis Garrett Parten ayaa she egay in toogashada ay labadda qof ku dhinteen ay ka dhacday meesha ay iska jaraan wadooyi nka 21st and Sheridan avenues north.

Booliiska ayaa helay labbo qof oo baabuur lagu dhextoogtay, shaqaalaha gurmadka deg-dega iyo booliiskii goobta gaaray ayaa kaalmo deg-deg ah u fidiyey labadda qof ee la toogtay, balse isla markiiba waxaa meesha ku dhintay labadda qof. Weli lama shaacinin labadda qof ee la dilay magac yadooda, da’dooda iyo jinsiyadooda.

Maxkamad Amsterdam oo dhageysatay dacwad u dhexeysa maamulka Masjid Soomaalidu leedahay Maxamad ku taal Magaalada Amsterdam ayaa Dorraad bilowday dhageysiga dacwad u dhexeysay Guddigii maamulayay masjidka Quba, oo ah masjid Soomaalidu leedahay oo ku yaal waddanka Nede rland. Dacwadu waxay u dhexeysaa; Sheekh Sulda an Gasle oo ah iimaamkii masjidka oo dhinac ah iyo Guuleed Wayrax iyo Shiikh Ibraahim [Abuu Khadiija] oo dhinaca kale ah, iyada oo khilaafkani soo jiitamay ay muddo sannad ah, wax aanna ku soo baxay culum aaúdiin, waxgarad iyo shaq siyaad hormuud u ah bulshada, inkastoo ay ku guul-dareysteen in xal laga gaaro khilaafka.

Masjidkan dhulka uu ku fadhiyo waxaa lagu iib iyay, laguna dhisay dhaqaale laga soo uruuriyay dad ka Soomaalida ee ku dhaqan Nederland & wad amada Yurub.

Masjidkan ayaa kaalin weyn u haya guud ahaan mushtamaca Islaamka, gaar ahaan Soomaalida.

Maxkamadda ayaa markii ay dhageysatay dooda 2da dhinac, u soo jeedisay in muddo 4 toddobaad gudahood ay ku soo wadahadlaan, kuna soo heshiiy aan, haddii ay taasi dhici weyso na in Maxkamadu ay go’aan kale gaari doonto.

Shiikh Suldaan Gasle oo saxaafadda kula hadlay afaafka hore ee maxkamadda, ayaa isaga oo faahf aahinaya wixii Shalay ka dhacay Maxkamadda, wuxuu sheegay in aanu fileyn in khilaafka masjidku gaari doono heer maxkamadeed, haddana isaga oo xusay in isagu lagu qasbay dacwada oo aanu waxba ka qaban karin.

"Anigu masjidka ma dacweyn, waxaan dacwad ka geeyey waa labadaas nin oo aniga cirdigeyga ku xadgudbay,” ayuu yiri Sheekh Suldaan oo ka la wey diiyay in masjidkii uu iimaamka ka ahaa uu Maxkam ad ka dacweeyay.

Ragga masjidka ku haray oo warbaahintu isku dayday inay la xiriirto markii ay Maxkamadda soo ga areen iyo markii laga soo baxay Maxkamadda ayaa saxaafadda dhabarka u jeediyay, isla markaana diiday in ay wax warbixin ah siiyaan.

Maleeshiyaad gubay Guryo kuyaalla degaan ka tirsan G/Galgaduud

Maleeshiyaad hubeysan ayaa weeraray deg aan ka Jiicle oo dhanka bari ka xiga degmada Balanballe ee Gobolka Galgaduud, iyaga oo gubay Guryo iyo Barkado Biyaha laga cabo oo kuyaalla degaankaas.

Maleeshiyaadka falkan geystay ayaa degaanka Jiicle ku tegay si dhuumaaleysi ah, waxaana dadka degaanka ay sheegeen in arrintaan salka ku he

eyso dagaal Beeleedyo dhawaan ka dhacay degaano hoostaga degm ada Balanballe ee Gobolka Galgad uud. Dadka Guryaha laga gubay ay aa la sheegay inay ku dayacan yihiin degaan ka Jii cle, isla markaana aysan haysan hooy ay ka galaan dhaxanta iyo sidoo kale qoraxda.

Qaar kamid ah dadka degaanka Jiicle ayaa wax aa ay sheegeen inay darewmayaan cabsi xoogan oo ku aadan in markale maleeshiyaadka hubeysan ay soo weeraraan ayna dhibaateeyaan, waxaana ay ka codsadeen inay wax ka qabtaan.

Madaxda Maamulka Galmudug ayaa ka aamus an Colaad beeleedyada ka taagan degaannada ho ostaga degmada Balanballe, colaadaas oo ah mid in badan soo laab laabatay.

Madaxweyne Joe Biden Oo Farriin Deg-Deg U Diray Muwaadiniinta Maraykanka Ee Ukraine

Madaxweyne Biden ayaa ugu baaqay dhammaan muw aadiniinta Maraykanka ee weli jooga Ukraine in ay degdeg uga baxaan dalkaas.

Wuxuu sheegay in Ruushku ciidamo soo dhoobaya xadka uu dalkaa la leeyahay oo ay xiisaddu cakirantahay isaguna aanu doonayn inuu u diro ciidammo soo samata bixiya muwaadiniinta Maraykanka ah ee dalkaa jooga had iiba ciidamadaa Ruushku dalkaa galaan.

Biden ayaa sheegay in Arrimuhu si degdeg ah ay isu ba ddeli karaan, waxa uuna hadalka madaxweynaha imaan aya kadib markii hogaamiyayaasha Estonia, Latvia iyo Li thuania ay ugu baaqeen xulafadooda NATO inay xoojiyaan taageerada militari ee bariga Yurub.

Ruushka ayaa si isdaba joog ah u beeninayay inuu jiro qorshe uu ku doonayo inuu weeraro Ukraine inkastoo in ka badan 100,000 oo askari ay ku xadka xadka ay la wadaa gaan Ukraine.

Sidoo kale Ruushka ayaa uu bilaabay dhoolatus ciidan oo baaxad leh oo ay la samaynayso dalka ay jaarka yihiin ee Belarus, Ukrainna waxa ay ku eedaysay Ruushka in uu ka xannibay marinka badda madow.

Kennedy: Muqdisho ayaa ka wanaagsan magaalooyin badan oo Mareykan ah

Sen. John Kennedy oo ka tirsan xisbiga Jam huu riga Mareykanka ayaa weerar culus ku qaaday mad axweyne Joe Biden, isaga oo tusaale usoo qaatay magaalada Muqdisho ee caasimadda Soomaaliya.

Kennedy ayaa sheegay in Biden uus an wax xiiso ah u qabin inuu wax ka qabto dambiyada iyo rabshadaha sare uga sii kacaya magaalooyin badan oo ka mid ah Mareykanka, oo uu sheegay in hadda ay ka amni ba dan tahay magaalada Muqdisho.

"Inaad hadda ku socoto waddooyinka magaala da Muqdisho ee Soomaaliya ayaa ka amni badan ku wa badan oo ka mid ah magaalooyinkeena oo noqd ay meelo lagu barto toogashooyinka oo furan,” ayuu yiri Kennedy.

Kennedy ayaa hadlayey kadib markii Biden uu toddobaadkii tegay booqday magaalada New York, halkaasi oo dilalka, xaditaanka baabuurta iyo rabsha daha kale ay sare uga sii kacayaan.

Sanadkii 2021, New York waxaa toogasho lagu dil ay 485 qof, taasi oo 4% ka badneyd tirada dadkii la dilay 2020 iyo 52% dadkii la dilay 2019. Waxaa si doo kale lagu xaday 10,421 oo baabuur taasi oo 15% ka badneyd tirada baabuurtii la xaday 2021.

Warbaahinta Mareykanka, gaar ahaan kuwa midigta, ayaa sare u kaca dilalka ku eedeynaya dadka soo-galootiga ah ee kasoo gudbaya xudududa koonfur eed ee dalkaas uu la wadaago dalka Mexico.

Kennedy ayaa sheegay in sanadkii 2021 oo kaliya xuduudda lagu xiray 1.9 milyan oo qof oo si sharci-darro ah uga soo gudbay.

M/W/ Biden Iyo Boqor Salmaan Oo Ka Shiray Sare U Kaca Qiimaha Shidaalka Caalamka

Madaxweynaha Mareykanka Joe Biden iyo Boqo rka Sucuudiga Boqor Salmaan ayaa ka wadahadlay kor u kaca qiimaha shidaalka iyo arrimaha Bariga Dhexe oo ay ku jiraan Iran iyo Yemen, kadib kulan khadka telefoonka ah oo dhexmaray labada hogg aamiye.

"Labada hgogaamiye waxaa ka go’an inay hubiy aan xasiloonida sahayda tamarta dunida” ayaa lagu yiri bayaan ka soo baxay Aqalka Cad. Salmaan, oo ah hoggaam iyaha dalka ugu badan dhoofinta shidaalka ee kooxda OPEC, ay aa ka hadlay ilaalinta dheelitirka iyo xasilloonida su uqyada shidaalka, sida ay sheegtay wakaaladda wa rarka dowladda Sucuudiga ee SPA.

Boqor Salmaan ayaa carrabka ku adkeeyay baah ida loo qabo in la ilaaliyo heshiiska OPEC iyo xulaf adeeda oo ay ku jiraan Ruushka, iyo koox loo yaqa an OPEC +, iyadoo toddobaadkii hore, OPEC + ay oggolaatay inay ku adkaysato kororka dhexdhexaad ka ah ee wax soo saarkeeda saliidda.

Qiimaha shidaalka ciiriinka ah ee caalamka ayaa kor u kacay 20% sanadkan, waxay u badan tahay in uu dhaafo $100 foosto, sida ay aaminsanyihiin xeel-dheereyaasha.

Sare u kaca qiimaha saliidda ayaa dhib ku ah ma amulka Biden kahor doorashooyinka Congress-ka ee bisha Nofembar kaas oo saaxiibadiisa xisbiga Di muqraadigu ay difaacan doonaan aqlabiyadda aan badneyn ee Senate-ka iyo Aqalka Wakiilada Mare ykanka

Dowlada China oo ka xanaaqday safarka waftiga Somaliland ku joogo Taiwan

Afhayeenka Wasaarada Arrimaha Dibbada China Zhao Lijian, ayaa booqashada waftiga Somaliland ku joogo Taiwan, ku tilmaamay in ay dha awacayso madaxbannaanida China, iyo dalal kale

Warkan oo ay daabacday wakaalada wararka ee China News Service, oo ah tan labaad ee ugu wayn wakaalada wararka ee ay leedahay dowlada China, marka laga yimaado Xi nhua, ayaa lagu sheegay in Lijian uu sa farka waftiga Somaliland kaga jawaabay warsax aafadeed rasmi ah."Adduunka waxa ka jira kaliya hal China, Taiwan na waa qayb China kamid ah oo aan laga jari karin, mabda'a ah hal China ayaa ah xeer la aqoonsan ya hay, bulshada caalamkuna isku raacsantahay" ayuu yidhi Lijian. lijain, ayaa sid ookale, xisbiga haya talada Taiw an ku eedeeyay in uu shidayo dab, isagoo sheegay in DPP uu wax yee laynayo madaxbannaanida China iyo waddamo kale oo aanu carabaabin lakiin loo fasi ran karo in uu uga jeedo Soomaaliya.

"Xisbiga DPP kaliya uma socdaan in ay kala goo yaan China, dabka ayay sidookale babinayaan (huf ginayaan) waxay wax yeelaynayaan midnimada iyo wadajirka waddamo kale, marka danbena iyaga uun baa lugta iska toogan doona" ayuu yidhi Lijian.

Dowladaha China iyo Soomaaliya, ayaa ka gadoods an xidhiidhka Somaliland iyo Taiwan, tan iyo markii uu bilaabmay badhtamihii sannadkii 2020, iyagoo marar kala duwan cambaareeyay.

Wararkii ugu dambeeyey ee xaaladda ERDOGAN

Madaxtooyada Turkiga ayaa xaqiijisay in Madax weyne Recep Tayyip Erdogan uu dib ugu laabtay xafiiskiisa shaqada kaddib markii uu maray baarista Covid-19 oo uu dhaqtarkiisa u xaqiiji yay in jirkiisa laga waayay

Erdogan & Marwadiisa waxaa todoba adkii hore laga helay Covid-19, waxa ay gurigoodu ku galeen Karaantiil oo ma tagin xafiiska shaqada sida ay xaqiijiyeen sa raakiil katirsan Mada xtooyada Turkiga balse Shalay ayuu dib ugu laabtay xafiiskiisa.

Dr Serkan Topaloglu oo ah dhaqt arka gaarka ah ee Madaxweynaha Turkiga ayaa Wakaaladda War arka Anadolu u sheegay in Khamiistii uu Erdogan uu maray baarista hubinta Covid-19 sidaasina jirkiisa looga waayay Fayruska ku dhacay.

"Hubinta Baarista Covid-19 ee Madaxweyne Erdog an waxa aan ku xaqiijinay in fayruska jirkiisa uu ka baxay waxaana uu sameeya soo kabasho degdeg ah Jimcaha ayuu shaqadiisa dib ugu laaban doonaa” ayuu yiri Dr Serkan Topaloglu.

Recep Tayyip Erdogan ayaa shacabkiisa ugu baaqa in ay qaataan tallaalka Covid-19 sidoo kale ay raac aan tilmaamaha loo arkay in looga hortagi karo faaf itaanka Fayruskaan oo galaaftay nolosha Dad badan tan iyo markii uu kasoo ifbaxay Shiinaha.

SABABTA ay mar kale dib isugu soo dhow aanayaan dalalka ISRAEL iyo TURKEY

Madaxweynaha Turkey Recep Tayyip Erdogan ayaa dalkiisa ku casuumay dhiggiisa Israel Isaac Herzog, taasi oo tusmeyneysa isu soo dhowaan shaha labada dal oo ay dhalisay dano awood badan oo ka dhaxe eya, oo ay qeyb ka tahay walaac ay ka qabaan barnaamijka Nukli yeerka Iran iyo mustaqbalka shidaalka iyo gaaska laga soo dhoofiyo Ruushka.

Xiriirka muddada dheer xumaa ee Turkey iyo Israel ayaa qabowgi ka dhashay ay qarqar-yadiisa si qoto-dheer u taabatay jaaliyadda yar ee Yuhu udda ah ee ku nool Turkiga.

Kumannaan ka mid ah bul shada laga tirada bad anyahay ee Yahuudda Turkiga ayaa u hayaamay Israel iyo Yurub, kaddib marki ay eedeymo is-daba-joog ah kala kulmeen wargeysyada Turkiga ee u jan jeera dhinaca dowladda.

Laakin casuumadda uu Madaxweyne Recep Tay yip Erdogan u fidiyay dhiggiisa Israeli Isaac Herzog, ayaa loo arkaa qeyb ka mid ah dadaallada uu ku doonayo in dalkiisa uu ka qaado go’doominta Israel ee mandiqadda, taa soo ay dadka wax taxliiliya ku sheegeen mid horseedi karta dib u qaabeyn.

"Waxay u muuqataa in Turkigu aanu dhab aha antii aanu kaligiis ahaan karin, xiriir xun lama lahaan karo ku dhawaad dal kasta oo ku xeeran. Shaki iig ama jiro in Turkigu uu dhinaciisa aad u doonayo in uu hagaajiyo calaaqaadka. Sida aan horay u sheeg ay, waxaa iga yaabinaya ayaa ah in Israa’iiliyiinta ay goobta ku soo boodayaan si shuruur la’aan ah,” wax aa sidaas yiri Soli Ozel oo maaddada xiriirka caalam iga ah ka dhigaa Jaamacadda Kadir Has University ee magaalada Istanbul.

Sannadki 2018-ki, Turkiga ayaa safiirkiisii kala soo baxay Israel, islamarkaana weydiistay danjiraha Israel inuu ka tago Anaka, arrintaas oo uu Turkigu ku muujinayay go’aankii uu Mareykanka Qudus ugu aqoonsaday caasimadda Israel.

Taageerada xooggan ee Turkiga uu siiyo Falastii niyiinta, gaar ahaan martigelinta mintidiinta Xamaas ee Istanbul, ayaa ahayd qodobka ugu muhiimsan ee xiisadda.

Balse falanqeeyayaasha ayaa sheegaya in Anka ra ay qaadayso tillaabooyin ay wax kaga qabanayso walaaca Israel. "Waxaa jiray bilooyin wada-hadallo ah, in ka badan hal sano. Waxaan dhihi karaa Turki gu mar hore ayuuba hakiyay dhaq-dhaqaaqyada in badan oo ka mid ah garabka mayalka adag ee Xa mas,” waxaa sidaas tiri Asli Aydintasbas oo xubin sa re oo ka tirsan Xiriirka Dibadda ee Golaha Yurub.

Turkey ayaa Israel la wadaaga walaaca ah in barna amijka niyukleerka Iran uu isu baddalo hub. Dadka ka faallooda arrimaha siyaasadda gobolka ayaa ru meysan in taasi ay waddada u xaari karto aragti mid eysan oo arrintani ka qaataan labada dhinac.

"Dabcan, Turkiguba ma rabo inuu arko Iran oo ku hubeysan niyukleer. Laakin Iran uguma hanjabin Turkiga in ay ka tir-tireyso khariiradda sida ay ugu hanjabtay Israel. Sidaasi daraadeed, farqi ayaa u dhaxeeya heerka khatarta. Laakin, haddii ay Israel dajiso xiisadda Turkiga, markaa waxay fursad u heli doontaa in ay diiradda saarto khatarta weyn. Waay ila tahay in dejinta xiisadda Turkiga ay halkaasi ka caawin karto,” ayey tiri Gallia Lindenstrauss oo ah khabiir ku takhasustay Siyaasadda Arrimaha Dibadda Israel, oo ka tirsan Machadka Daraasadka Amniga Qaranka ee ku yaalla Tel Aviv.

Madaxweyne Erdogan ayaa sidoo kale u arka gaaska dabiiciga ah ee ballaaran ee sannadihi dhawaa ay heshay Israel uu yahay il muhiim u noq on karta iskaashiga labada dhinac, marka loo eego baahida Turkiga ee dhinaca tamarta.

"Dhab-ahaantii Turkigu wuxuu u baahanyahay gas, waxana u maleynayaa in jawaabtu ay noqon karto gaaska laga soo saarayo ceelka Leviathan ee loo qorsheeyay in la dhoofiyo. Waxay sidoo kale taasi hagaajin kartaa xiriirka isla markaana jebin kartaa go’doominta Turkiga ee Bariga Midhitareeni yaanka,” ayuu yiri Meh met Ogutcu oo ka mid ah Naadiga Tamarta ee Lonodon.

I nkasta oo ay muddo sannado aad u sarreeys ay xiisadda labada dhinac, haddana, xiriirka ganacsi ee Turkiga iyo Israel ayaa ahaa mid wanaagsan. Dadka ka faallooda mandiqadda ayaa sheegaya in isu soo dhawaasha labada dhinac ay fursad wanaagsan u noqon karto soo laabashada xiriirka caadi ah oo ay yeeshaan.

QM oo War kasoo saartay wadahadda Xukuuma dda Itoobiya & TPLF

Qaramada Midoobay ayaa rajo wanaagsan ka muujisay iney mira dhalaan wadah adallada u socda madaxda dowladda iyo fallaagada TPLF oo muddo ka ba dan sanad ku dagaallamayey waqo oyiga dalkaasi.

Qaramada Midoobay waxay sheegtay iney wadah adallada labada dhinac u socda ay meel wanaagsan maraya an. Ku xig eenka Xoghayaha guud ee Q/Midoob ay, Aamina Maxamed wa xay booqa sho ku soo martay deega annada Amxaarada, Cafarta iyo Tig raay oo ay dagaalladu saameynta badan u geys teen.

Amina oo shir jaraa’id ku qabatay magaalada Addis Ababa waxay sheetay marka loo eego dagaal kii waqooyiga Itoobiya ka socda mudda ka badan sanad ay xaaladdu hadda deggan tahay marka laga reebo isku dhacyo yaryar oo meelaha qarkood ka dhaca.

"Haadda xaalku meel fiican ayu marayaa, wadahada llada socdaana si wanaagsan ayey u socdaan weyna sii socon doonaan,” ayey tiri.

Aamina inta ay booqashada ku mareysay deegaann ada Amxaarada, Cafarta iyo Tigraay madaxda deeg aannadaasi waxay ugu baaqday iney colaadda joojiyaan oo miiska wadahadalka ay u soo noqdaan.

Xoghayaha guud ee Qaramada Midoobay Antonio Guterez wuxuu maalmo ka hor sheegay dhinacyadii ka qayb qaatay dagaalka Waqooyiga Itoobiya ka socday ku dhawaad 15 bilood rabitaanka nabadda

ee ay dhawaan muujiyeen inuu soo dhaweynayo.