DOWLADDA GERMANY OO XABSI DHIGTAY WIIL SOOMAALIA AH OO LOOGA SHAKIYAY SHABAABNIMO Madaxda dowladda Garmalka ayaa cadeesay in ay xireen wiil 20sano jir Soomali ah, kaas oo looga shakiyay in xiriir dhaw uu lalahaa Xarakada Alshabaab ee ka dagaalanta guda ha dalka Somaliya.

          Wiilkan oo magaciisa lagu soo gaabiyay Abduqaadir ayaa sidoo kale waxaa lagu eede eyay, in uu ku kacay dambiyo ay kamid tahay in uu gaystay dil.

          Abduqaadir ayaa waxaa 2012kii lagu eedeeyay in uu ku biiray Xarakada Alshabaab, asagoona ka qayb qaatay tababaro fara badan oo ay xarakadu bixisay, waxaana sidoo kale loo haystaa in uu ku lug lahaa weerarka lagu dilay shaqsi ku cibaadeysanayay Masjid ku ya ala Magaalada muqdisho.

          Waxaana sidoo kale Abduqaadir looga shakiyay dilka xubin muhiim ah oo katirsan dow ladda federaalka Somaaliya, kaas oo ka badbaaday weerarkii lagu qaaday.

          Wiilkaan Soomaaliga ah oo magaciisa lagu soo gaabiyay Abduqaadir ayaa dowladda jermalka waxa ay sheegtay in qoyskiisu ay ka soo qaxeen soomaaliya, soona gaareen guda ha dalka Jermalka sanadkii 2014kii.

WASIIRKA ARRIMAHA DIBADDA SOOMA ALIYA OO BOOQDAY XARUNTA CUSUB WA RBAAHINTA QARANKA EE COLUMBUS OHIO

       Wasiirka Arrimaha dibada iyo iska ashiga Caalamiga ee XFS Md.Axmed Ciise Cawad oo gaaray M/Columbus Ohio ee dalka Mareykanka ayaa waxa uu booqday xarun cusub oo Col umbus looga furay Telefishinka iyo Radi yaha Qaranka.

    Booqashada Wasiirka ee xarunta ayaa waxaa ku wehliayay xubno ka tir san Jaaliyadda Soomaaliyeed ee Colu mbus, iyaga oo markii ay halkaasi ga areen kula kulmay qaar kamid ah howl wadeenada Warbaahinta ee dalka Mareykanka. Wasiirku waxa uu wax la gu farxo ku tilmaamay howsha la qab tay iyo sida loogu dhiiraday in si is xil qaan leh loo hirgaliyay xarun tan oo ah meel la galiyay waqti iyo dadaal ba dan.

    "Howshii ay W/Warfaafintu qaban la hayd W/arrimaha dibadduna idinku ga rab siin ahayd ayaad si mutadawacni ma ah u qabateen, waana wax lagu fa ano” ayuu yiri Wasiirka oo intaa ku da ray in Qaranka oo waqti iyo hantiba loo huro ay qayb ka noqonayso soo celinta jirita ankeenii, waxana uu uu tu saale u soo qaatay mudadii ay wad een howsha safaaradda Soo maaliya ku leedahay Washington DC in sidan oo kale dad iskood isku abaabulay ay safaarad da u adeegayeen kuwaas oo ilaa iminka u adeega sida Wasiirku xaqiijiyay.

      Deeqo Shire (SONNA) oo ah shaq siga lafdhabarka u ah howshan ayaa u mahad celisay Wasiirka iyo xubnihii la socday, iyada oo ku tilmaamtay ho wshan inay tahay mid ay Qaranka ugu adeegayaan isla markaana aysan cid na wax uga raadsanayn.

    Deeqo ayaa xusatay in sanado ba dan Telefishinka Qaranka uu ka sha qeyayay Columbus laakiin hadda ay tahay xiligii ugu horeeysay oo xarun noocan ah loo furo, waxay tiri "Waxay noo tahay dhiirogalin iyo Niyad wan aag in W/Arrimaha dibadda uu nagu soo booqdo xarun tan, isla markaana uu nagu dhiirigeliyo howsha aan qab anay inaga oo aan wax sharuud ah u yeelin mudo ku dhow 7 sano”

HIRSHABEELLE IYO WASAARADDA GAA DIIDKA XFS OO KA WADA HADLAY DIB U DHISKA GAROOMADA

       Madaxweyne ku xigeenka Dowlad Goboleedka Hirshabeelle iyo mas’uuli yiin kale ayaa M/Jowhar kula kulmay wafdi ka socday W/Gaadidka iyo Duuli sta Hawada XFS oo Khamiistii  halka asi Gaareen.

     Madaxda Hirshabeelle iyo wafdig an oo uu hoggaaminayay Maareeyaha Guud ee W/Ga adiidka Cirka iyo dhul ka Soomaaliya Yuusuf Cabdi Cabdulle (Yuusuf Jaalle) ayaa ka wada hadlay arrimo ay ka mid yihiin sidii maamulka Hirshabeelle looga gacan siin lahaa mashaariic hourmarineed sida dib u dhiska garoomada Diyaaradda C/hi Maxamed Rooble W/Gaadiidka Cirka iyo Dhulka Maamulka HirShabeelle ay aa sheegay in ay joogaan meel bilaaw ah oo u baahan in wax loo qabto. 

     Hadda waxaan joogtaan meel bil ow ah,maamulada kale marka loo fiiri yo marka waxaan rajaynaynaa in aad gaari doono horumar,wafdigiina waxa an idinkaga baahanahay sidii aad ga can nooga siin lahaydeen howlaha lagu horumarinayo Hirshabeelle”. Ay uu yiri Wasiirka Gaadiidka Hirshabee lle.

    Wasiir C/hi Maxamed Rooble ayaa intaasi ku daray in ay rajo wanaagsan ka qabaan inay gaaraan dhawaan hou rmaro lamid ah kuwa kajira deegaana da kale oo maamul goboleedya da Dal ka,wuxuuna soo hadal qaaday sida laga ma maarmaanka ay u tahay dib u dhiska Gar oomada Diyaaradaha Hir shabeelle.

JUBBALAND OO SHEEGTAY INEY ISKU SOO DHIIBEEN XUBNO KATIRSANAA ALSHABAAB

     Wararka ka imaanaya gobalka ge do ayaa ku waramaya in xubno katir san Alshabaab ay isku dhiibeen bi shan gudaheeda maamulka gobal kaasi. Mas’uuliyiin katirsan maamulka go balka gedo ayaa warbaahinta u sheegay in 12 ilaa 14 bishaan gudah eeda laba xubin oo kat irsanaa Dagaal yahanada Xarrakada Alshabaab ay iska dhiibeen magaalooyinka Balad Xa awo iyo Baardheere oo ka wada tir san gobalkaasi.

    Gudoomiye ku xigeenka dhinaca amniga ee G/Gedo Cismaan Nuur Xa aji ayaa idaacada simba u xaqiijiyay ragaasi katirsanaa Alshabaab ee ma amulkooda isku soo dhiibay, waxuuna intaa inoogu daray iney soo dhaweyn u sameeyeen ragaasi shabaabka ah aa ee maamulk ooda isku soo dhiibay.

Ilo hoose oo xog ogaal ah laguna kals oonaan karo ayaa Simba u sheegay in raga isoo dhi ibay uu mid kamid ah ahaa xubin firfircoon oo shabaabka ka tirsanaa iyo hal dagaal yahan ka le oo isna is dhiibay.

      Wali war ah kama soo bixin Xar rakada Alshabaab oo ku aaddan raga an la sheegay iney katirsanayeen ciid amadooda kuwaa oo la sheegay iney isku dhiibeen maamulka gobalka gedo ee ee Jubbaland,Marar badan maamu lka Jubbaland iyo kan Xarrakada Alshabaab ay aa soo kala bandhigay xub no ay ku kala sheeganayeen dhanba dhanka kale inuu isku soo dhiibay maamuladooda ka kala arimiya gobalk aasi.

AL SHABAAB OO WEERAR KU QAADAY SCHOOL KU YAALLA KENYA

      dagaalyahanno ka tirsan Al Sha baab ayaa weerar xoogan ku qaaday Dugsi ku yaalla M/ Wajeer ee dalka Ke nya, halkaas oo la xaqiijiyey inay ku di leen 3 Macallin, sida ay sheegeen saraakiil ak tirsan Booliska dalkaasi.

     Sarkaal ka tirsan Booliska M/Waj eer ayaa sheegay in Ragga weerarka geystay ay ka soo gudbeen Xadka So omaaliya, iyagoo si toos u bartilm aameedsaday Dugsi la yiraahdo Qar sa oo ku yaalla magaaladaasi.

      Weerarka oo dhacay waaberigii ho re ee shalay ayaa waxaa sidoo kale ku dhaawacmay 2 ruux oo kale sida uu Wakaaladda Wararka Anadolu u xa qiijiyey sarkaal ka tirsan Booliska Wajeer.

    Ka hor inta aysan Al Shabaab weer arka ku qaadin Dugsigaasi ayaa wax aa ay waddada soo gasha Magaalada geliyeen Miinooyinka dhulka lagu Aaso si ay ugu hortagaan gurmad ay sameyaan Ciidamada Kenya. Tali yaha Ciidamada Booliska ee M/Waje er ee G/Waqooyi Bari Maxamed Sh/Cismaan ayaa xaqiijiyay in mid ka mid ah Gaawaaridooda ay waddada asi kula qaraxday Miinooyinkii dhulka lagu Aasay, isagoo intaasi ku daray in aysan jirin wax khasaa aro ah oo soo gaaray Ciidamadii saarnaa Gaarigasi.

Waxaana uu xusay in laamaha amma anka ee Kenya ay waddaan sidii ay u daba gali lahaa yeen dagaalyahanna da Al Shabaab ee weerarka khasaara ha geystay ku qaaday M/Wajeer.

ISKUSHAANDHEYN IYO MAGACAABIS LAGU SAMEEYAY AGAASIMAYAASHA WAAXYAHA GOBOLKA BANAADIR

     Wareegto ka soo baxday Xafiiska Gudoomiyaha Gobolka Banaadir ahna Duqa M/Muqd isho C/raxmaan Cumar Cusmaan (Eng. Yariisow) ayaa waxaa magacaabis iyo isku shaandh eyn uu ku sameeyay Agaasimayaal ka tirsan Waaxyaha dowladda Hoose ee Gobolka Bana adir.

    Wareegtadaan oo ku taariikhsan 13ka bishan Fe bruary ayaa wax aa xilal Cusub lo ogu soo kordhi yay gaasim ayaa sha waaxyaha kala duwan ee gobolka halka dhammaan la baabi ’Iyay Waaxda Maa mulka iyo Maaliyadda xilkaas oo uu horay uga geeriyooday Allaha u Naxa riistee Axmed Xasan Xuseen

   Xamdi Cali Nuur oo markii hore ah aan jirtay Madaxa Khasniyada Guud ee Gobolka ayaa hadda waxaa loo da lacsiiyay inay noqoto Agaasimha Khas najiga Guud ee Dowladda Hoose ee G/Banaadir. Sidoo kale C/raxmaan Cu smaan Ibraahim ayaa waxaa loo Mag acaabay Aga asimaha Miisaaniyadda iyada oo meesha laga saaray Waaxda Maamulka iyo Maaliyadda oo C/raxmaan Cusmaan Ibraahim uu markii hore ka ahaa Agaasime ku xigeen.

     Guddoomiye Yariisow ayaa dib u soo celiyay Xasan Xuseen C/llaahi, waxaana uu u magic aabay Agaasima ha Dakhliyada Kala duwan oo horay lo oga qaaday xilligii Guddoomiye Taa bit.Ayaan Cabdi Maxamed ayaa wax aa loo Magacaabay Agaasimaha Waa xda Canshuur aha,iyada oo horay u ah eyd xubin ka tirsan waaxda Canshuu raha dowladda Hoose.

      Ugu dambeyn Gudoomiyaha Gob olka ayaa markale Xasan Xuseen C/ll aahi u Magacaa bay Agaasimaha D akhliyada Kala duwan kaas oo uu Gud oomiyihii hore ee Taabit xilka uu ka qaaday. Tallaabadaan magacaabista iyo isku shaandheynta ah ee uu sameey ey Gudoomi ye yariisow ayaa ku soo aadeysa xili uu xilka hayo mudo ka yar bil,iyada oo horay loo shee gay in Shaqaalo farabadan oo ka Shaqeyna yay Xarunta gobolka Banaadir Shaqa dii lag ruq seeyay.   Hoos ka Akhriso Wareegtada kas oo baxday Xafiiska Gudoomiyaha Gob olk Banaa dir.

MAXAABIIS MAANTA LA KEENAAYO MUQDISHO

    Waxaa maanta ayaa lagu wadaa in M/Muqdisho laga soo dajiyo Maxaabi is Soomaaliyeed oo ku jiray gacanta magafayasha dalka Libya,kuwaasi oo ay keenayso Muqdisho DFS. Tira dda Maxaabiistaan waxa ay gaareysaa 11 Maxaabiis ah oo gacanta Magafayaa sha dalka Lib ya ay ku jireen muddo 2 sanadood ah, kuwaasi oo la kulmay tacadi kala duwan. Safiirka DFS u fadhiya M/yurub, Ambassador Ali Siciid Fiqi oo muddooyinkaan dambe ku ha wlanaa sidii dhallinyaradaasi loo sii da yn lahaa, maadaama Madaxweyne Fa rmaajo arrintaasi uu u xil sa aray, ayaa wuxuu sheegay dadaal dheer inay ku guulaysteen arrintaasi.

    Mid ka mid ah Maxaabiista oo muuqaal Video ah looga duubay Garoon ka Diyaaradaha Ca asimada Libya ee Tripoli, ayaa sheegay inuu ku faraxs an yahay inuu u soo duulo M/Muqdi sho, kadib 2sano oo uu ku xirnaa dal ka Libya. Waxa uu sheegay inuu kaga mahad celinaayo DF Somaliya inay ka shaqeyso sidii xabsiyada Libya iyo ma gafayaasha looga sii dayn lahaa dhall inyarada Somaliyed.

     Madaxweyne Farmaajo, ayaa ba llan qaaday in dowladiisa ay dadaal badan ku bixin do onto sidii loo sii dayn lahaa maxaabiista Soomaaliyeed ee ku xiran dalalka caalamka.

CIIDAMADA KUMAANDOOSKA SOOMA ALIYA OO WEERAR KU QAADAY FARIISI MO AY LEEYIHIIN ALSHABAAB

    Faafahino dheraad ah ayaa laga helayaa howlgallo qorsheeysan oo shalay ciidamada Ku maandoosta Soo maaliya oo garab ka helaya ciidama gaarka ee Mareykanka, ay ka samey nayaan TuuloyinHoostaga D/Owdhii gle iyo deegaano hoos taga D/Baraawe ee G/Sh/ Hoose.

    Ciidamadan huwanta  ayaa si gaar ah howgallada kaga sameynayay deg mooyin dhowr ah oo ay kamid yihiin  D/Toorotoorow, Owdhiigle iyo deegaa no dhowr ah oo hoos taga Dag mooyinkaasi. Goobjoogayaal ayaa Simba u sheegay Inta ciidamada huwanta ay wadeen ho wlgaladooda ay la kulmeen Dagaalo goosgoos ah oo ka ga imaa naya Dagaalamayaal ka tir san Xarak ada Alshabaab.

   Dagaalka ayaa waxaa la sheegayaa inuu ka dhashay khasaaro iskugu Jira dhimasho iyo dhaawac soo kala gaa ray labada dhinac ee Alshabaab kii la weeraray iyo ciidamadii Danab iyo Mareykanka is kugu jiray.

    Afhayeenka maamulka Koofur Gal beed Soomaaliya Nuuradiin Yuusuf Abuukar Gacmo oo lahadlay Idaacada Simba Ee M/Moqdisho ayaa sheegay in Maamulku Uu wado baaritaan ku aa ddan khasaaro ka dhashay Dagaalkii Teelteelka ahaa Ee DhexMaray Ciid amada Kuma andoosta soomaaliya ee garabka ka helayay ciidamadii kale ee cadaanka aha weerarkana ku qaaday Saldhigyadii Alshabaab.

    Wararkii ugu Danbeeye Ee haatan naga soo gaaraya Tuuloyinka Bisiq dheere Doon Buraale iyo Garaslaami ayaa ku waramaya in ciidamada Alshabaab ay sameynayaan dhaq dhaqaaq ciidan oo ku aaddan iney iskaga baxayaan degmooyinka iyo deegaan adaasi gacant ooda ku jiray ee howlgal ka kusoo socdo.  Dhanka Alshabaab majirto wax war ah oo kasoo baxay ee  ku aaddan weerarada la sheegay in looga qabsa day deegaano iyo degm ooyin ay kaga sugnayeen gobalka shabeelaha hoo se soomaaliya.    Xigasho:simbanews.net

MAAYIRKA DAKAR OO WELI LAGU DHAGGAN YAHAY KHALIFA SALL,MAAYIRKA..

          Dacwad oogaha maxkamadeynta kiiska ugu weyn ee musuq maasuq ee waddanka Se negal ayaa ku baaqay in xasbiga loo taxaabo mayirka caasimadda dalkaasi.

          Hasayeeshee taageerayaasha maayirka ayaa rumaysan in kiiska maxkamadda yaal uu yahay mid la siyaasadeeyay.

          Iyadoo uu markale ku soo celiyay qodobbada kiiska uu gacanta ku hayo ayuu dacwad ooge Serigne Bassirou Gueye waxa uu ku baaqay in Khalifa Sall uu xabsiga ku qaato muddo todoba sanno ah sidoo kalana lagu ganaaxo lacag gaarayso 10.4 milyan oo doolar.

          Maayirka ayaa xabsiga ku jiray tan iyo bishii Maarso ee sanadkii tegay.

          Waxaa haatan lala maxkamadeynayaa todoba qof oo ka tirsan dowladda hoose ee caasimadda Senegal ee Dakar, kuwaas oo loo haysto inay si khaldan u isticmaaleen 3 milyan oo doolar oo kharashka dadweynaha ah.

          Qareennada u doodaya ninkaasi ayaa la filayaa inay iyagana markale maalinta Isniinta ah isku soo dubaridaan qodobbada ay ku difaacayaan ninkaasi.

          Duqa caasimadda Senegal ee Dakar oo sidoo kale ah xildhibaanka dalkaasi ka tirsan ayaa taageero badan ku leh magaaladaasi.

DOWLADDA OO SHEEGTAY IN AY GACAN TA KU DHIGTAY RAG DIL KA GEYSTAY MUQDISHO

           Wasaaradda Amniga XFS ayaa sheegtay in gacanta lagu dhigay rag hubeysan oo As kari ka tirsanaa ciida mada DFS Duhurnimadii khamiistii ku dilay Isgoyska Baarubax oo ku dhow Agagaarka Masjidka Xareed. Afhaye enka W/Amniga C/casiis Xildhibaa oo la hadlay Warbaahinta ayaa sheegay ragga dilka ka dambeeyay in ay ahaay een Shan nin, laamaha amnigana dur badiiba ay u suuragashay inay gacan ta ku dhigaan 3 ka mid ah raggaasi.

     Wuxuu ku goodiyay Afhayeenka in ay baxsadeen 2da nin ee kale balse ciidamada amm aanka ay ku baxeen oo ay ku daba jiraan, si deg deg ahna gacanta loogu soo dhigi doono.

      Wuxuu sheegay qabashada rag gan inay ku suuragashay xog ay ka he leen shacabka, kadibna ay ku baxeen ciidamo dowladda Federaalka ka tirs an oo aaggaasi aanan ka fogeyn, sida asina gacanta loogu soo dhigay.

    Afhayeenka intaa ku daray in hada ay ku jiraan mid ka mid ah xabsiyada ku yaalla magaa lada Muqdisho, si deg deg ahna sharciga loo horkeeni doo no, si loo marsiiyo ciqaabta damb igii ay galeen.

    "Sida aad la socotaan laamaha am niga waxa ay ku guuleysteen in ay ga canta ku dhigaan Saddex ka mid ah Shan nin oo Askari ka tirsanaa Ciidam ada Soomaaliya ku dilay Agagaarka Carwo Iidka, ciidamada kama fogeyn goobta uu dilka ka dhacay, raggan waxa ay ku jiraan gacanta Hay’adaha ammaanka, ayuu yiri afhayeenka.

     Inta badan waxaa la maqlaa rag ayaa dil geystay, hay’adaha ammaan ka ayaa gacanta ku soo dhigay, balse lama arko oo warbaahinta looma soo bandhigo run ahaanshaha in gacanta lagu soo dhigay raggii dilka geystay, iy ada oo aanay jirin cid wax iska wey diisa, oo halkaasi looga sii socdo

SOOMAALI LAGU WAXYEELEEYAY MAREYKANKA

    Dhalinyaro Soomaaliyeed oo ku jira xabsiyada dalka Maraykanka ayaa loo geystey jirdil iyo falal handadaad la xiri ira, sida ay sheegeen qaar ka tir san Jaaliyadda Soomaaliyeed ee ku nool dalkaasi. Soo maalidan dhibaatada loo geystay oo markii horeba si sharci da rro ah ku galay Mareykanka, lana qor shey nayay in lagu soo celiyo Sooma aliya ayaa waxa ay ku xirnyihiin labo xabsi oo mid ka mid ah lagu magacaa bo Galdeys, kuwaasi oo ku yaalla M/Florida.

    "Soomaalida waxa ay ku xirnaaye en 2 xabsi oo ku yaala Florida, mid ka mid ah oo lagu magacaabo Gald eys ayaa waxaa ka dhacay tacadiyo, dhal linyaradaas waxa ay ka cabanayeen nadaafad daro, kadibna waxaa lagu buufiyay sunta indhaha, dhaa wacyo badan ayaa loo geystay, markii ay arrintaasi dhacday garyaqaanadii ay aa gaaray ma alintii Sabtida, kadib saa cado badan ayaa lagu celiyay irida si dhaawacyada looga qariyo”. Ayuu yiri nin lagu magacaabo Maxamed oo u ol oleeya xuquuqda Soomaalida.

       Dhalinyaradan oo qaarkood luga ha ay ka jabeen, qaarkoodna ay soo gaar een dhaa wacyo culus ayaa wax aa la geeyay isbitaal halkaasi ku yaal la oo lagu dabiibayo, si xaalado oda caafimaad loola tacaalo. Garyaqaano u doodaya dadkan ayaa dacwad gee yay Maxkam ada, taas oo soo saartay amar Afar qodob ka kooban oo ay ka mid yihiin in laga soo raro xab sigaas, lana galiyo mid laanta socdaalka ah iyo in dacwadan loo gudbiyo Wasaar adda Cad daalada oo ay soo diraan guddi baaris ah.

     Tan iyo intii uu Aqalka Cad fariistay Madaxweyne Trump, Soomaali badan ayaa lagu soo celiyay Soomaaliya, arr intaas oo ah xaajo ugub ah, islamar kaasna aanan horay uga dhicin Mareykanka.

WILLKII ARDADA KU DILAY GOBOLKA FLORIDA OO MAXKAMAD LA HORKEENAY

     Wiil 19 ah oo lagu eedeeyay inuu toogasho ku dilay 17 arday oo wax ka baranayay dugsi sare oo ku yaalla gobolka Florida ayaa Khamiisti lasoo taagay maxkamad. Nikolas Cruz, oo is agoo xiran dharka maxaabiistaa isla markaana gacmaha ka xiran kasoo muuqday maxka mdda ayaa dacwad oogayaashu ay u sheegeen in uu ku eedeysan yahay 17 dacwo oo dil ula kac ah.

     Garsoorihii maxkamadda, Kim The resa Mollica, ayaa Cruz u sheegay in uu ku eedeysanyahay danbiyo halis ah. Garsooraha ayaa amray in xabs iga lagu sii hayo Cruz. Madaxweyna ha Mareykanka Donald Trump ayaa sheegay inuu dhammaan saraakiisha waddanka kala hadli doono sidii xal lo ogu heli lahaa mushkiladaha dhinaca maskaxda si looga hortago kuwa gey sta dil wadareedka gudaha Mareykan ka.

UAE IYO QM OO KA WADA HADLAY ARRIMAHA SOOMAALIYA

      M/Muqdisho ee caasimadda wax aa kulan ku yeeshay Safiirka Imaara adka Carabta ee Soomaaliya Maxa med Axmed  iyo Ergeyga Gaarka ah ee Xoghayaha Guud ee Q/Midoobay ahna Madaxa Howlaha Kaalmaynta QM ee Soomaaliya Michael Keating. Kulankan oo si gaar ah uga dhacay Safaaradda Imaaradaadka uu ku leey ahay Muqdisho ayaa waxaa looga wa da xaajooday xiriirka ka dhaxeeya Ima araadka Carabta iyo Xafiiska QM ee    Soomaaliya iyo sidoo kale dadaalada wadajirka ah ee Soomaaliya.

       Sidoo kale kulanka waxaa looga hadlay sidii loo kordhin lahaa shaqo abuurka loo samey nayo dhalalnyara da Soomaaliyeed, ammaanka dalka, xasiloonida, orumarka, iyo sidoo kale xaaladda bini’aadanimo.

      Keating ayaa ammaanay dadaalka Imaaraadka Carabta, taageerada joo gtada ah ee Soo maaliya ee dhinacya da kala duwan iyo kaalinteeda ugu weyn ee horumarinta dalka.

         Danjiraha Imaaraadka Carabta ayaa dhankiisa uga mahadceliyay Wa kiilka Gaarka ah ee Q/Midoobay u qaabilsan booqashadiisa isagoo muu jiyay sida uu u xoojiyay xiriirka iskaa shiga ah ee u dhaxeeya Safaaradda Imaaraadka iyo Xafiiska Qaramada Midoobey oo qayb ka ah dadaalada lagu bixinayo taageerada dheeraadka ah.

    Wakaaladda (WAM) ee Imaaraadka oo warkan qortay ayaa ugu dambeyn sheegtay dhinacyadan in ay ku heshii yeen sidii loo kordhin lahaa tageera da QM yo Imaaraadka ay siiy aan Soo maaliya, si loo gaaro horumaro kala duwan.

Source: (WAM).

CALI GUUDLAAWE”KUMA FILNA DOWLAD GOBOLEEDKA HIRSHABELLE HOWLAHA GURMADKA BIYO LA’AANTA KA JIRTA HIRSHABEELLE”

        Kusimaha Madaxweynaha dowl ad G/ Hirshabelle ahna Madaxweyne ku xigeenka Hi rshabelle Cali C/hi Xus een ayaa sheegay in dowlad G/Hirsh abeele aysan kaligiis ku filnayn gargaarka loo fidinayo kumanaan qoys oo bi yo la’aan ku hayso Hirshabelle waxa na uu ugu baaqay DF iyo Beesha ca alamka inay gacan ka geystaan sidii loo samatabixin lahaa kumana an qoys oo ay biyo la’aan soo foodsaartay ka dib markii uu wabiga Shabelle uu     guray.

     Biyaha wabiga Shabelle oo guray awgeed ayaa kumanaan qoys waxaa soo foodsaartay bi yo la’aan iyadoo cu durka shuban biyoodkana uu soo rida nayo dadka ku nool hareeraha wa biga Shabelle iyo kuwo ku dhowdhow ba. Md.Guudlaawe ayaa baaqan direy xilli uu  shalay booqday deegaan ka Bayaxaw oo ka mid ah deegaana da ay saameyeen biyo la’aanta.

     "Waa xaalad bani’aadanimo oo u baahan in qoysaskan biyo dhaamis degdeg ah loo sameeyo,ceelal loo qo do dowlada iyo guud ahaan shacabka Soomaaliyeed waxaan ka cods anayaa DFS,Golaha shacabka iyo Aqalka Sa re inay gacan ka geystaan sidii dadk an loo gargaari lahaa” ayuu yiri Md. Guudlaawe

     Sidoo kale ayuu  sheegay in cudu rro ay ka dilaac een deegaanada ku te edsan wabiga Shabelle ee G/Hi iraan iyo Sh/dhexe dowlad G/kaliyana ays an ka awood in inay wax u qabtaan shacabka ku dhibaateysan Hirsh abelle. Qoysas farabadan ayaa bilaabay inay biyo la’ aan awgeed ugaga Bara ka caan deegaanadii ay ku noolaaye en iyagoo biyo u soo raads aday deeg aanada ay ka heli karaan biyo. Wabi ga Shabelle ayaa mara 2da gobol ee ku mid oobay Hirshabelle waxaana nol osha wabiga ku xiran dad gaaraya ma laayiin ruux oo ku nool 2da gobol.

BAARLAMAANKA KOOFUR AFRIKA OO DOO RTAY MADAXWEYNE CUSUB, KA DIB IS CASILAADDII ZUMA

     Baarlamaanka K/ Afrika ayaa fadhi uu shalay  yeeshay waxaa uu doortay Madaxweyne cusub, ka dib is casilaa dii Madaxweyne Jacob Zuma oo hab een hore ku dhawaaqay inuu is casil ay,ka dib cadaadis uga yimid Xisbigiis a. Cyril Ramaphosa oo 6 jir ah ayaa loo doortay Madaxweynaha Koofur Afr ika, iyadoo uu ahaa ninka kaliya ee u sharraxnaa inuu bedelo Jac ob Zuma.

     Ramaphosa ayaa sheegay in diirad da u saaran tahay sidii uu ula dagaala mi lahaa musuq maasuqa. Xisbiga AN C oo haya talada dalka ayaa sabab u ahaa inuu is casilo Madaxweyne Zuma, ka dib markii ay ugu hanjabeen in ay codka kalsoonida u qaadayaan ha ddii uu is casili waayay.  K/Afrika ayaa 7yadi u dambeeyay ku jirtay qalalaa se siyaa sadeed, waxaa horay Zuma uga badb aaday mooshin xil ka qaadis ah, horay ayaa loogu soo jeediyay ee do musuq maasuq la xiriiray.

DOONTII BOOSAASO OO LAGU GUULEYS TAY IN RARKA LAGA DEJIY

   Waxaa shalay lagu guuleystay in gu ud ahaan rarkii laga dejiyo Doontii M/ Boosaaso ee G/Bari ku soo caariday tii bishan February, taasi oo badbaa dinta rarkii saarnaa ay ka wada qeyb qaateen dhammaan M/G iyo shacab ka reer Boosaaso.

    G/Guddiga Badbaadinta hantida sa aarnayd Doonta Sheekh Fu’aad Aflow oo la hadlay war baahinta ayaa sheeg ay in ay u mahad celinayaan cid kasta oo ka qeyb qaadatay badbaadin ta Hantidaas. Siciid Maxamed Raage oo ah W/Dekedaha Puntand ayaa isna dhankiisa sheegay isku tashigan inuu tusaale u yahay in bulshada haddii ay isku tagaan ay wax badan qabsan ka raan.Doontan oo lagu magacaabo Xaf iis ayaa waxa ay u rarneyd Ganacsata da M/Puntland, Hantida saaran Doonta ayaa waxaa lagu sheegay 10Milyan oo Doolarka Mar eykanka ah.

    Madaxweynaha Puntland C/wali Ma xamed Cali (Gaas) ayaa bogaadiyay dhammaan intii ka qaybqaadatay ho wshaas, wuxuuna amar ku siiyay W/ Maliyada inaan laga qaadi karin han tidaas wax canshuur ah.

SWEDEN LIX BILOOD OO XARIG AH QOF KA AAN KU NOOLEYN HOYGA UU ADRESKA KU YAHAY

                Dowlada Sweden ayaa dooneysa in ay adkeyso sharciga la xiriira diiwaan galinta hoyga iyo danbiyada ka dhalan kara arintaasi. Waxyaabaha ugu mihii msan ee dowlada xooga saareysa wa xaa kamid ah baaritaanka qofka aan ku nooleen guri uu markaasi ku yahay adress ama uu ka diiwaan gashan ya hay sida (folkbokföringsreglerna,).

     fakarkaasi waxaa soo bandhigay Wasiirka cadaaladda iyo arrimmaha gudaha Morgan Johansson iyo iyo wa siirka maaliyadda Sweden Magdalena Andersson waxana arintaasi lagu she  gay hagaajinta guryaha iyo ka hortag ida kuwa isku baheestay dambiyada.    Haddii lagugu helo in aadan ku nool een guri aad adress ku tahay isla mar kana ku nooshahay guri kale ayaa dhi ci karta in lagugu ganaaxo 6 bil oo xar ig ah ama 2 sano oo xarig ah haddii markaasi lagugu helo dambi culus.

     Fikaradaha la gudbiyay waxaa ka mid ah in Wakaalada Canshuuraha S weden ee (Skatteverket) ay tagi kara an guryaha ay dadka adreska ku yihiin si arintaasi loo hubiyo. Sharcigan oo hora

WADANKA ITOOBIYA OO LAGU SOO ROG AY XUKUN DEGDEG AH

     Dalka Itoobiya ayaa lagu soo rogay Xukun degdeg ah markii uu R/Was aarihii dalkaas Hail emariam Desalegn uu si kedis ah ugu dhowaaqay inuu is casilay. War ay sii deysay warbaa hin ta D/ Itoobiya ayaa lagu sheegay in xu kunka degdegga ah uu yahay mid lo ogaga hortag ayo inay bannaanbaxyo dhacaan. Hase yeeshee lama sheegin inta ay socon doonto xaalad da degdegga ah iyo weliba waxyaabaha ka reeban dadka inay sameeyaan mudad aas.

    Dhowaan ayay D/ Itoobiya waxa ay xabsiyada ka sii daysay boqolaal max aabiis ah kuwaa soo ay ka mid ahaay een hogaamiyaal mucaaradka Itoob  iya. Mr Hailemariam R/wasaarihii hore ee Itoobiya ayaa Khamiistii  sheegay in go’aanka uu u gaaray in uu kursiga baneeyo ay tahay in is casilaadiisa ay soo gabagabeyso xasilooni la’aanta si yaasadeed ee ka jirta wada nka.

   Bannaanbaxyo loogaga soo horjee do D/ Itoobiya ayaa waxa ay ka billow eden Oromia bi shii November 201, bannaanbaxa ayaa ku sii fiday gobol ka Amxaarada. Oromia iyo Am hara ayaa ah 2da qowmiyadood ee u gu ba llaaran wadanka Itoobiya waxay na shacabka qowm iyadahaas qaark ood ay aaminsan yihiin in garabka la gu rii xay laga bilaabo afgambigii ka 1991

GARSOORE CABDIQAWI OO KA HADLAY DACWADDA BADDA EE U DHEXEYSA SOOMAALIYA IYO KENYA

   Madaxweynaha dhowaanta loo door tay Maxmadda Caddaalada Adduunka ayaa markii ugu horeysay ka hadlay dacwada la xiriirta muranka badda ee u dhaxaysa Soomaaliya iyo Kenya.

Wareysi uu siiyay laanta afka soomaa liga ee BBCda ayuu ku sheegay in ays an dhalashada xaakimka iyo ka qeybg alkiisa dacwooyinka aysan sha qo isku lahayn xaakimada maxkamaddana ay ka qeybgali karaan dacwad aha oo idil xukun iyo go’aan ka gaaraan.

    "Mana ahan haddii xaakimkan wad dankiisu dacwad keeno inuu dacwad aasi isaga ka baxo haddaysan jirin sa bab gaar ah sida inuu isaga wax kas oo abaabulay dacwada”ayuu yiri Gars oore Qawi. Garsoore Cabdiqawi oo ah qofkii Somali ah oo ugu horeeyay oo heerkaas ka gaaray nidaamka gars oorka adduunka ayaa sidoo ka le shee gay in uu jecelyahay in aqoontiisa iyo waayo aragnimadiisa uu uga faa’iidee yo dalka Soomaaliya, haddii duruufa ha u ogolaadaan.

   Cabdiqawi Axmed Yuusuf ayaa ka baxay jaamacaddii ummadda ee Soo maaliya, isaga oo noqday 10kii maca llin ee ugu horeeyey ee loo tababaray inay bareyaal ka noqdaan jaamacad da, si ay u badalaan macalimiin talyaa ni ah oo jaamacadda dhigayay. Mar uu ka hadlayay falcelinta ay dadka So omaaliyeed ka sameeyeen magacaabi stiisa xilka ugu sareeya ee maxkamad da adduunka ayuu sheegay in isaga kaliya aysan taas guul u ahayn, balse u tahay magaca Soomaaliyeed oo dhan.

DOWLADAHA MARAYKANKA IYO TURKIGA OO KA WADAHADALAYA WANAAJINTA XIRIIRKOODA

    Xoghayaha Arrimaha Dibada ee Maraykanka Rex Tillerson oo booqa sho ku jooga dalka Turkiga ayaa kala hadlay dowlada Turkiga sidii loo wa naajin lahaa xiriirka labada dal ee sii xumaanayay bilihii la soo dhaafay.Labada dal ayaa waxaa soo kala dhex khilaaf kadib markii dowlada Marayka nka ay sheegtay inay taageereyso ur urada Kurdiyiinta sidii loogaga sif eyn lahaa deegaanada ku dhow dhow xad ka wadanka Turkiga uu la leeyahay wadanka Siiriya.Sidoo kale, Marayk anka ayaa illaa iyo hadda diiddan inuu Turkiga u gac an geliyo wadaadka mu caar idka ee Futtellah Gulen oo magan gelyo ku he ysta dalka Maraykanka. Turkiga ayaa bishii las oo dhaafay bila abay hawlgal militari oo balaaran, wax ayna ciidam ada Turkiga gudaha u gal een W/dalka Siiriya dhulka Kurdida ka dagaalamay aan iyagoo la wareegay dhawr ma ga alo. Ciidamada Turkiga iyo kuwa Kur dida oo ay wehliyaan