MADAXWEYNIHII HORE EE SOOMAALIYA XASAN SHEEKH OO LOO DHAARIYAY XUBINIMADIISA BAARLAMAANKA Madaxweynihii hore ee Jamhuuriyada Federaalka Soomaaliya Mudane Xasan Sheekh Maxa muud, ayaa manta si rasmi ah uga midnoqday Baarlamaanka Soomaaliya, kadib markii loo dhaariyay xubinimaddiisa Barlamaanka.

           Dastuurka Soomaaliya ayaa qeexaya in siyaasigii dalka Madaxweyne ka noqda, in uu si sharci ah u heli karo, xubin ahaanshaha Baarlamaanka Soomaaliya.

            Xasan Sheekh Maxamuud, ayaa waxaa uu noqonayaa xildhibaankii ugu horreeyay ee ka mid noqda barlamaanka isagoo sharci u siinaya Dastuurka Soomaaliya.

            Madaxweynayasha kale ee soo mara Soomaaliya, ayaa waxaa ay ku biiri doonaan Barlam aanka sida Xasan Sheekh oo kale, waxaana uu xilalkooda Barlamaan uu sii jiri doonaa mar walba.

            Xasan Sheekh Maxamuud iyo Maxamed Cabdullahi Farmaajo, ayaa isugu soo haray wareegii ugu dambeeyay ee doorashada Soomaliya, inkastoo Xasan uu tanaasulay, kadib markii uu ogaaday in wareegii saddexaad ee tartanka si weyn looga codbadnaa.

            Afartii sano ee lasoo dhaafay ayuu madaxweyne ka ahaa dalka Soomaaliya, Xasan Sheekh, waxaana dalka uu gaarsiiyay meel caalamka uu ka arki karo, iyadoo dowladdaha caalamka ay si ras mi ah u aqoonsadeen dalka Soomaaliya sanadooyin kadib.

RA’IISUL WASAARAHA OO WADA WADATASHI KU AADAN MAGACAABISTA GOLAHA WASIIRADA

            Ra’iisulwasaaraha Soomaaliya Xasan Cali Kheyre ayaa Magaalada Muqdisho waxaa uu ka wa daa kulamo kala duwan oo uu la yeelanaayo qeybaha kala ee Bulshada kuna aadan soo magacaabi sta golaha Wasiirada dowladda Soomaaliya.

            Magaalada Muqdisho ayaa Ra’iisulwasaaraha Soomaaliya waxaa uu kula kulmaya waxgaradka beelaha iyo sidoo kale siyaasiyiin kala duwan.

            Sidoo kale Magaalada Muqdisho ayaa waxaa soo gaaray Siyaasiyiin kala duwan oo doonaya in ay hantaan xilka Wasiirnimo.

            Maalmihii lasoo dhaafay ayaa Magaalada Muqdisho waxaa laga dareemayay guuxa Siyaasiyiin ta doonaya in ay ka qeyb noqdaan Wasiirada cusub ee Ra’iisulwasaaraha Kheyre.

            Maalmaha soo socda ayaa lagu wadaa in lagu dhawaaqo golaha Wasiirada dowladda Soomaa liya.

CUMAR C/RASHIID OO LA SHEEGAY INUU WAX KA OOGAA HESHIISKA IMAARAADKA EE SALDHIGA BERBERA

            Ra’iisul Wasaarihii hore ee Soomaaliya Cumar C/rashiid Cali Sharma’arke ayaa la sheegay  In uu wax ka ogaa heshiiskii Imaaraadka Carabta ee Saldhiga Milateri ka dhisaneyso magaalada Berbe ra, kaasoo muran badan dhaliyay.

            Ismaaciil Hurre Buubaa oo horay u soo noqday Wasiirkii Arrimaha Dibadda dowladdii KMG ahe yd, haatana ka mid ah Xisbiga Mucaaradka ee Wadani, ayaa sheegay in Cumar C/rashiid uu ku lug la haa heshiiskaas.

            Mr Buubaa oo la hadlayay wariyeyaasha kula hadlayay magaalada Hargeysa ayaa kashifay in Cumar C/rashiid qeyb ka ahaa heshiiskaas, isagoo xusay in Somaliland kaliya aanay heshiis geli kar in.

            "Warar sugan lama hayo, mana aha in warar ku tiri kuteen ah la sheego, laakiinse waxaanu is ka garanaynaa in dawlad kasta oo Xamar timaada ay aragtideeda ka bixinayso, waayo kuwii markii horeba u ogolaaday Imaraadka waxay ahayd Dawladdii hore ee Cumar Cabdirashiid, waana laga war hayey, wax la isla ogaa bay ahayd,  maahana wax Dawladda Xamar aanay ka war hayn, ee yaan dad ka been loo sheegin”ayuu yiri Ismaaciil Buubaa

            Xisbiga Mucaaradka Wadani ayaa si weyn uga soo horjeeda heshiiska Somaliland iyo Imaara adka ee saldhiga Milateri kaga dhisanayaan Garoonka diyaaradaha Berbera, waxaana kulankii labada Gole ee Somaliland ku ansixiyeen heshiiskaas ka dhashay muran iyo gacan ka hadal keenay in diba dda loo saaro Xildhibaano ka tirsan Xisbiga Wadani.

            Dowladda Farmaajo ayaa dhowaan muujisay sida aanay ugu qanacsaneyn Saldhiga Imaaraad ka Carabta ka dhisaneyso Berbera, waxaana Madaxweynuhu arrintan uu kala hadlay dowladda Sacu udiga oo saaxib dhow la ah Imaaraadka, in arrinta saldhiga Milateri ay ka baaqsato.

            Waa markii u horeysay ee soo shaac baxdo in Mas’uuliyiin ka tirsanaa dowladda Soomaaliya in ay ku lug lahaayeen heshiiska muranka badan dhaliyay ee Imaaraadka Carabta saldhiga Milateri kaga dhisaneyso magaalada Berbera.

DOWLADDA IMAARAADKA CARABTA OO U YEERTAY SAFIIRKII U JOOGAY SOMALIA.

            Safiirkii Imaaraadka Carabta u joogay Somalia, Maxamed Axmed Cusmaan Alxamadi ayaa lo oga yeeray dalkiisa, si dib loogu soo nooleeyo Xiriirka Imaaraadka la leeyihiin Dowladda cusub ee So malia.

            Danjire Alxammadi waxa uu Somalia ka ahaa Ergayga Dowladda Imaaraadka xilligii Madaxwey ne Shariif Sheekh Axmed ilaa Madaxweynihii bedelay ee Xasan Sheekh Maxamuud.

            Wuxuuna Xiriirkii Imaaraadka iyo Madaxweyne Xasan Sheekh xumaaday, kadib, markii ay Im aaraadka ku taageereen Ra’isulwasaare Cumar C/rashiid doorashadii Madaxtinimadda ee la qabtay bi shii February 8dii ee sannadkan.

            Khilaafka diplomaasiyadeed ee Somalia iyo Imaaraadka ee haatan ayaa ka dhashay Saldhigga Milliteri ee ay Imaaraadka ka dhisanayaan magaalladda Berbera, kadib, markii Imaaraadka ku guulda raysatay Qandaraasyaddii waa weynaa ee Somalia.

            Dibadbaxyo looga soo horjeedo dhismaha Saldhigga Milliteri ee Imaaaradka ayaa ka dhacay gudaha Somalia, iyadoo Heshiiskaasi lagu tilmaamy mid sharcidarro ah.

            Madaxweyne Farmaajo oo dhawaan booqday Sacuudiga ayaa ka dalbaday Madaxda dalkaasi inay dhexdhexaadiyaan Somalia iyo Imaaraadka Carabta.

            Ugu dambeyn, Dowladda Imaaraadka ayaa la filayaa inay Safiir cusub u soo magacaabaan Somalia, waxaana laga yaabaa inay taasi noqon doonto Tallaabo ay Imaaaraadka  ku bilaabayso xiriir cusub oo ay la yeeshaan Maamulka Farmaajo.

R/WASAARE KHAYRE OO KULAN LA QAATAY GUDDIGA GURMADKA ABAARAHA.BAAQNA DIREY

            Ra’iisul Wasaaraha Xukuumadda Federaalka ah ee Soomaaliya Mudane Xasan Cali Khayre ay aa kulan gaar ah la qaatay Guddiga Gurmadka Abaaraha, waxana ay si gaar ah uga wada hadleen wax u qabashada dadka Soomaaliyeed ee saameynta ballaaran ay ku yeesheen Abaaruhu.

            Kulankan oo ay guddida gurmadka abaaraha ugu warbixiyeen Ra’iisul Wasaaraha waxa ay soo bandhigeen in xaaladu tahay mid ku adag dadka xoolo dhaqatada ah iyo duunyadaba, iyagoo hogo tu saaleeyey soona bandhigay in ay jiraan dad ay isugu darsameen abaaro iyo shuban biyood.

            Ra’iisul Wasaaruhuna waxa uu u balan qaaday in aanay ka xukuumad ahaan waxba kala hari doonin dadkaasi abaartu haleeshay, haday noqoto gargaarka biyaha, saadka dadka iyo xoolaha wixii awoodooda ah, guddiguna ay dedaalkooda sii kordhin doonaan mar walbana uu ku dabajoogi doono sida ay wax u socdaan si dadka iyo duunyadaba loo badbaadiyo ilaahay ayaa wax badbaadin karee.

            "Dadka Soomaaliyeed meel walba oo ay joogaan waxa shalay looga fadhiyaa in ay badbaadiy aan walaalahooda dibaateysan oo haddii aan wax lala gaarin gaajo u dhiman doona; Waxay noqon do ontaa howsha Xukuumaddu maalmaha soo socda mid ku waja han abaaraha oo kaliya”ayuu yiri R/Wasaare Xasan Khayre.

            Ra’iisul Wasaare Khayre ayaa tilmaamay in 48dii saac ee la soo dhaafay ay ku dhinteen qaar kamid ah gobollada Ko onfureed gaar ahaan gobolka Bay dad tiradoodu gaareyso 110 ruux oo saameeyeen abaaraha iyo cudurka Shuban Biy ood halkaasi ka dilaacay, isagoona xusay in xiligan loo baa han yahay iskaashi buuxa iyo wada shaqayn dhex marta Shac abka iyo Dawladda si wadajir loogu gurmado dadka Soomaali yeed ee dhiban.

            Ugu danbeyn, Wuxuu ugu baaqay Ganacsatada iyo cid walba oo dhaqaale haysta in gurmadka qeybtooda ay ka qaataan, isla markaana ay badbaadiyaan dadka u dhimanaya gaajada iyo haraadka. Isagoo dhinaca kale tilmaamay in wadajir loogu duceeyo dadka iyo dalka Soomaaliyeed in ALLE uu ka qaado colaada iyo abaaraha soo noqnoqday.

GUDDOOMIYAHA RUGTA GANACSIGA: WAAN CAAWINEYNAA DADKII KU HANTI BEELAY DABKII SUUQA BAKAARAHA

            Guddoomiyaha Rugta Ganacsiga ee Gobolka Banaadir, Cali Xuseen Ibraahin (Cali Kabaqori) ayaa ka warbixiyay kulan Madaxda Rugta Ganacsiga iyo mas’uuliyiinta Rugta ugu magacaaban Degm ooyinka Gobolka Banaadir ay ku yeesheen Magaalada Muqdisho.

            Guddoomiye Cali Xuseen ayaa waxuu sheegay in kulanka uu ahaa mid ay isaga xog warey sanayeen howlaha Rugta Ganacsiga ee Gobolka Banaadir.

            Waxuu sidoo kale xusay in kulankaasi ay uga hadleen sidii loo garab istaagi la haa Ganacsa tadii dhawaan ku hanti beelay Dabkii ka kacay Suuqa Bakaaraha ee Magaalada Muqdisho.

            Dhinaca kale, Guddoomiyaha Ganacsatada Degmada Xamarweyne, Cismaan Maxamed Cawa ale (Feynoos) oo isna kulanka ka qeyb galay ayaa waxuu ugu baaqay Dowladda Soomaaliya in ay ga can ka geysato caawinta ganacsatada hantidooda ku waayay Dabkii Bakaaraha.

            Dhiniciisa, Guddoomiyaha Ganacsatada Degmada Kaaraan, Maxamed Xersi Baabka ayaa soo jeediyay in aan la dhibaateyn Ganacsatada markii ay dhisanayaan goobahooda Ganacsi.

            Sidoo kale, Guddoomiyaha Rugta Ganacsiga ee Gobolka Banaadir, Cali Xuseen ibraahin (Cali Kabaqori) ayaa waxuu sheegay in Magaalada Muqdisho ay ka socoto doorasho ku aadan qabashada Hogaanka Rugta Ganacsiga ee Gobolka Banaadir.

            Isagoona hadalkiisa sii wata ayaa ugu dambeyn waxuu xusay in Magaalada Muqdisho ay ku sugan yihiin Ganacsato heer gobol kuwaasi oo ka qeyb qaadan doona doorashada Hogaanka Rugta Ganacsiga oo dhawaan la qaban doono.

            Sikastaba, kulanka Rugta Ganacsiga ee Gobolka Banaadir ayaa waxuu imaanayaa xili ganacs ato Rag iyo Dumar isugu jira ay baaqay kala duwan u jeedinayeen Dowladda Federaalka Soomaaliya, si loo caawiyo maadaama hantidooda ay ku waayeen dabkii xooganaa ee ka kacay Suuqa ugu weyn Dalka Soomaaliya ee Bakaaraha.

WASIIRKA AMNIGA PUNTLAND OO KU BAAQAY IN LA TOOGTO MAXAABIISTA DILKA KU XUKUMAN EE KU JIRA XABSIYADA

            Wasiirka Amniga Puntland Cabdi Xirsi Qarjab ayaa soo jeediyay in si deg deg ah loo toogto maxaabiista dilalka ku xukuman ee ku jira Xabsiyada Puntland.

            Isagoo la hadlayay Warbaahinta maxaliga ee ka howl gala Puntland ayaa wax laga xumaado ku tilmaamay in wali xabsiyad Puntland ku jiray rag ka tirsan AlShabaab oo horay xukuno lagu riday.

            "Wixii xabsiyada ku jira ee horay loo xukumay waa in la laayo, ayagana waa na leynayaan sow mahan, kuwa inoo xiran ee raashinka naga dhameeya, ee muddo sanad ayaa bariis siineynaa, kuwaas dad xukuman waaye, maxaa u sii heysaneynaa”ayuu yiri Wasiirka Amniga Puntland.

            Cabdi Xirsi Qarjab ayaa sheegay in sanadkii la soo dhaafay boqolaal ruux oo ka tirsan Al-Shab aab lagu soo qabtay deegaanada Garmaal iyo Garacad, kuwaasoo uu xusay in loo baahan yahay Max kamadda sare ee Puntland in go’aan ka qaadato.

            Puntland ayaa horay xukuno dil ku riday dhalinyaro badan oo lagu soo eedeeyay inay ka tirsan yihiin AlShabaab, waxaana horay dilal ugu fulisay dhalinyaro badan oo ay sheegtay inay qeyb ka ahaa yeen dilalka qorsheysan ee deegaanadeeda ka dhaca.

            Hey’adda xuquuqul insaanka ayaa ugu baaqay Puntland in aysan ku deg degin xukunada dilka ah, iyadoo bishii la soo dhaafay 7 dhalinyaro xukun dil ah ku ridday.

DEKEDDA CEEL MACAAN IYO GAROONKA CISALEY OO DIB LOO HAWLGELINAYO.

            Madaxweynaha Maamulka HirShabelle, Cali C/llahi Cosoble iyo wafdi uu hoggaaminayo ayaa maant kormeer ku tegay Dekedda Dabiiciga ee Ceelmacaan iyo Garoonka Diyaaradaha ee Cisaley ee Gobalka Sh/dhexe,

            Mas’uuliyiinta waxay u kuurgaleen Xaalldda Garoonka iyo Dekedda, waxayna warbixino ka dhegeysteen Khaburo aqoon dheer u leh Hawlaha Garoomadda Diyaaradha iyo Dekeddaha, kuwaasi oo sheegay inay muhiim tahay in dib loo hawlgeliyo Labadaasi goobood oo muhiim u ah Dhaqaalaha Maamulka HirShabelle.

            Qaar ka tirsan Mas’uuliyiinta HirShabelle oo la hadlay Radio Dalsan ayaa rajo wanaagsan ka bixiyey Dibuhawlgelinta Garoonka Cisaley, oo ay ka soo degi doonaan Diyaaradaha Hay’adaha Sama falka iyo kuwa Qaadka ka keena Kenya.

            Mas’uuliyiinta waxay kaloo xuseen haddii dib loo hawlgeliyo Garoonka Cisaley iyo Dekedda Ce elmacaan inay shaqo ka heli doonaan Dhallinyarada, Xoogsatada iyo dadka Deegaanka, kuwaasi oo  ay shaqo la’aanta soo food saartay tan iyo markii la xiray Goobahaasi bilowgii sannadkii 2013kii..

            Xeeldheerayaasha ayaa rumeysan inay Maamulka HirShabelle ilo dhaqaale ka dhigi karaan haddii ay sida ugu dhaqsaha badan loo hawlgeliyo Dekedda Ceelmacaan iyo Garoonka Cisaley.

QARAX KHASAARE GEYSTAY OO CIIDAMADA ITOPIA LAGULA EEGTAY DULEEDKA MAGAALADA BUURHAKABA.

            Kolonyo ay la socdeen ciidamada Itopia oo ka baxay magaalada Baydhabo ee gobalka Baay ku na sii jeeday magalada Buurhakaba ee isla gobalka ayaa la sheegay in qarax lagula beegsaday wad ada xiriirisa labada magaalo.

            Qaraxa aya la shegay in uu ka dhashay miinooyin dhulka lagu aasay,Lama xaqiijin hadii u jri khasaare hase,ahaate sidaan oo kale aya tiro ka dhowr jeer qaraxyo nuucaana lagula beegsaday ciidamada Itopia.

ALSHABAAB OO WAR KASOO SAARAY WEERAR SHALAY KA DHACAY BOOSAASO.

            Dagaalyahanada Alshabaab ayaa shalay sheegtay masuuliyada bombooyinkii shalay lagu weeraray maxkamada darajada koowaad ee gobolka Bari, hal kaasi oo ay ku dhaawacmeen ugu yaraan Sedex qof.

            Qoraal lagu daabacay baraha internetka ee taageera Al-shabab ayaa lagu sheegay in weerarkaan ay ka dambeeyeen ciidamo katirsan Alshabab oo markii dambe si nabad gelyo ah goobta uga baxsaday

            Alshabab waxay sheegeen inuu weerarkaan qeyb ka yahay weeraro joogta oo ay ka fuliyaan  dhulka uu ka arimiyo  Puntland sida magaalada Boosaaso.

            Inta la ogyahay Sedex Qof ayaa ku Dhaawacmey Qaryadii Shalay lagu weeraray Maxkamada  Magaalada Boosaaso.

UGAAS XASSAN UGAAS KHALIIF OO SOO GAARAY MAGAALADA MUQDISHO

            Ugaas Xassan Ugaas Khaliif Ugaas Rooble oo ka mid ah duubabka dhaqanka ugu waaweyn Soomaaliya ayaa  shalay ka soo degay garoonka diyaaradaha Aadan Cade ee magaalada Muqdisho.

            Ugaaska ayaa waxaa garoonka diyaaradaha Muqdisho ku soo dhaweeyay mas’uuliyiin kala duwan oo iyo xubno ka tirsan qeybaha bulshada.

            Lama oga ujeedada rasmiga ah ee socdalka Ugaaska, hasse ahaatee warar kala duwan oo soo baxaya ayaa sheegaya in imaashaha Ugaaska la xiriirto la kulanka madaxweynaha iyo ra’iisul wasaaraha si uu qeyb uga noqdo wada tashiyada lala yeelanayo odayaasha dhaqanka.

            Waxaa lagu wadaa in Ugaaska kulamo la qaato xildhibaanada iyo siyaasiyiinta ka soo jeeda Go bolka Hiiraan, sidoo kale waxaa la filayaa inuu la kulmo duubabka dhaqanka ee Muqdisho ku sugan.

            Ugu danbeyntii, madaxda dowladda ayaa maalmihii u dambeeyay Muqdisho ka waday wada ta shiyada ku aadan dhismaha golaha Wasiirada cusub oo dhowaan lagu wado inuu ku dhawaaqo ra’I isul wasaare Xasan Cali Kheyre.

MALAYSIA OO  DALKEEEDA KA MASAAFURINAYSO DANJIRIHII WAQOOYIGA KUURYA

            Dowladda Mlaaysia ayaa ku dhawaaqday in Safiirkii Waqooyiga Kuurya uu noqday qof aan laga jeclayn dalka Malaysia, isla markaana la cayriyey.

            Danjire Kan Chol ayaa loo qabtay muddo 48saacadood inuu kaga baxo dalka Malaysia,

            Tallaabadan ayaa timid, isbuucyo kadib, markii nin la dhashay Hoggaamiyaha W/Kuurya bishii hore 13dii lagu dilay Garoonka Diyaaradaha ee magaalladda Kuala Lampur.

            Go’aanka masaafurinta ayaa la qaatay, kadib, markii uu Danjiruhu diiday inuu hortago Wasaaradda Arrimaha Dibe dda Malaysia oo isaga u yeertay.

            Dhinaca kale,  Eedeysane u dhashay W/Kuurya oo la sii daayey ayaa sheegay inuu yahay Dhibane lagu xadgudb ay.

            Ri Jong Choi ayaa hadalkaasi ka sheegay Shir Jaraa’id oo uu shalay ku qabtay caasimadda dal ka Shiinaha ee Pejing, wuxuuna Dowladda Malaysia ku eedeeyey inay doonayso inay Sharafdhac u yeesho dalkiisa.

            Kiiska lagu dilay Kim Jong Nam oo la dhashay Hoggaamiyaha W/Kuurya, Kim Jong Un ayaa xiisad Diplomaasiyadeed ka dhaliyey Dowladda Malaysia iyo W/Kuurya, waxaana falkaasi u xiran dho wr qof oo shisheeye ah, kuwaasi oo lala xiriirinayo dilka Kim Jong Nam oo la dilay bishii February 13dii ee sannadkan.

GOLAHA SHACABKA OO KA DOODAY QARAARRO KU SAABSAN ABAARAHA, DOORASHA DA GUDDOONKA GOLAHA IYO ARRIMO KALE

            Golaha shacabka kulankiisa shalay waxaa ajendihiisa ka mid ahaa qaraar ku saabsan doora shada guddoonka golaha shacabka, doorashada madaxweynaha iyo magacaabista ra’isul wasaaraha, waxaa kaloo ka mid ahaa qaraarka abaaraha iyo dhaarinta madaxweynihii hore Xasan Sheekh oo ka mid noqday xildhibaannada sida uu qabo dastuurka.

            Qaraarka inta badan laga dooday waa qaraarka abaaraha iyo sidii baarlamaanka uu shaqo uga qaban lahaa arrimaha abaaraha, Xildhibaanno ka tirsan golaha shacabka ayaa su’aalo ka keenay laca gaha la helo sidii loola socon lahaa halka ay maraan, waxaa sidoo kale la isweydiiyay sida loola xisa abtami karo dalalka deeqbixiya lacagaha ay bayoohaan halka ay marsiiyaan hey’adaha caalamiga?

            Dalka waxaa jira abaarro, in ka badan 80o oo Milyan ayey qaramada midoobay sheegtay in loo baahan yahay si loogu gargaaro abaaraha Soomaaliya, lacagahaas inta badan waxaa ay ku dhacaan gacan aan la ogeyn, isla xisaabtankana aad ayuu u adag yahay, taasi oo golaha shacabka ka dhex dhalisay su’aalo badan.

            Dhinaca kale, waxaa shalay la dhaariyay madaxweynihii hore Xasan Sheekh sida uu qabo Qodobka 64aad oo ka hadlaya Tirada xubnaha Golaha Shacabka.

QODOBKAAS FAQRADIISA AFARAAD(4) WAA UU U QORAN YAHAY SIDA:

            (4)   Qof kasta oo noqda Madaxweynaha Jamhuuriyadda Federaalka ee Soomaaliya, marka uu xilka banneeyo, wuxuu noqonayaa xildhibaan Golaha Shacaba inta uu nool yahay haddii aan xilkaqa adis lagu samayn iyadoo aanay muddadii xilhayntiisu dhammaan si waafaqsan qodobka 92aad ee Dastuurkan, tirada xildhibaanadana dheeraad ayuu ka yahay.

            Waxaa kaloo xukuumadda la faray in soo diyaariso gunno bileed iyo deeqaha kale ee uu xaq u yeelanaayo madaxweye Xasan Sheekh Maxamud, waxaa kaloo xogeheynta la faray in ay qaraar keen to, Faafinta rasmiga lagu daabaco, kulanka xigana la keeno baarlamaanka si loo ansixiyo

            Shalay golaha shacabka, waxaa joogay 154 Xildhibaan.

MADAXWEYNE KUXIGEENKA GALMUDUG OO LA KULMAY MADAXWEYNAHA SOOMAALIYA..

            Siihayaha Madaxweynaha Galmudug ahna Madaxweyne Kuxigeenka dowlad goboleedka Galm udug Maxamed Xaashi Carabey  ayaa kulan saacado qatay layeeshay Madaxweynaha Jamhuuriyda Ferdraalka Soomaaliya Mudane Maxamed Cabdullaahi Maxamed Farmaajo oo uu uga warbixiyay xaaladda deegaanada Galmudug iyo abaarta ka jirta halkaasi.

            Kulanka ayaa sidoo kale looga hadlay sidii loo dar dargelin lahaa doorashada Madaxweynaha Galmudug iyo sidii dowladda Federaalka ah ay gacan uga geysan lahayd arrimaha abaaraha ka jirta deegaannada Galmudug.

            Madaxweyne kuxigeenka Galmudug Mudane Maxamed Xaashi Carabeey ayaa ugu hambalyee yay Madaxweynaha Soomaaliya ee 8Febraayo ay doorteen baarlamaanka iyo Ra’iisul wasaaraha cusub ee uu soo magacaabay ee ay codka kalsoonida ah siiyeen golaha shacabka.

IMAARAADKA CARABTA OO LAGA DALBADAY IN TABABARO TAYOLEH AY SIIYAAN CIIDAMADA DOWLADDA

            Iyadoo Burburkii dowladda dhexe kadib ay Ciidamada Qalabka Sida Soomaaliyeed ay ku wiiq meen islamarkaana muddo sanado ah dalka aanu lahayn  Ciidan Qaran oo rasmi ah ayaa dowladihii ugu dambeeyay dalka waxa ay xiriiro qaar ka mid ah Dalalka Caalamka ah kala sameeyeen sidii ay gacan uga geysan lahaayeen dib u dhiska Ciidanka Xoogga Dalka Soomaaliyeed.

            Dowladaha Doorka wax ku oolka ka geysanayay dib u dhiska Ciidanka Qalabka Sida Soomaa liyeed waxaa ka mid ah Dowladda Isutagga Imaaraatka Carabta oo iyadu dusha u ridatay Tababarka iyo bixinta Xuquuqahooda qeybo ka mid ah Ciidanka Soomaaliyeed.

            Sidaas daraadeed ayaa qaar ka mid ah Saraakiishii hore ee Xoogga Dalka Soomaaliyeed waxa ay talo ku soo jeediyeen Imaaraatka Carabta loo daayo kaalintiisa oo ay si hufan uga soo dhalaali kar to.

            Col Maxamuud Cabdi Cumar oo ka mid ahaa Saraakiishii Dowladdii Dhexe Soomaaliya oo u warramayay Idaacadda Shabelle ee Magaalada Muqdisho ayaa hoosta ka xariiqay in Ciidamada ay haatan dowladda Imaaraatka Carabta u tababartay ay ka dhisan yihiin  Tayo ahaan iyo Anshax ahaan intaba maadaama ay tahay Dowlad Muslim ah oo Walaalo la ah Umadda Soomaaliyeed, islamarka ana ay ka go’antahay in hantidooda u huraan Walaalahooda Soomaaliyeed..

            Dhinaca kale Col Maxamuud Cabdinuur Cumar oo ah Sarkaal la soo shaqeeyay dowladdii dhe xe ee Soomaaliya ayaa ugu baaqay Dowladda Cusub in fiiro gaar ah ay u yeelato Cidda mudan in ay iskaashi kala sameeyo dib u dhiska Ciidamada Qaranka Soomaaliyeed isagoona cod dheer ku shee gay in dowladda Imaaraatka Carabta ay Soomaaliya u dhisi karto Ciidan Waxqabad leh kana dhisan Asluub wanaaga sida uu yiri.

            Sidoo kale waxa uu ka digay Col Maxamuud Cabdinu ur Cumar in Dowlado dhaqan ahaan iyo Diin ahayn aysan isku midka ahayn Soomaalida lagula deg dego in lagala kaa shado dhismaha Ciidanka  Xoogga Dalka Soomaaliyeed, isa goo Tusaale u soo qaatay Dowladda Turkey oo uu ku tilmam aay mid aan noo dhisi Karin Ciidan Anshax wanaagsan leh maadaama ay ku jiraan Turkeyda Dad Cil maani ah , sidaas Daraadeed dowlad Dhaqan fiican iyo Dakhliba aan ugu hiran karno ay tahay dowla dda Isutagga Imaaraatka Carabta.

            Dowladda Isutagga Imaaraatka Carabta ayaa lagu Amaanaa Tababarradii ay ka Aflaxeen Bo qolaal Askari oo Ciidamo Soomaaliyeed ah kuwaas oo sidoo kale ay damaanad qaaday Mushaara adkooda , Caafimaadkooda iyo adeegyada Ciidan ee ay u baahan yihiin sida Qalabka iyo Saanadoo da Milatari.

            Waxaana Imaaraatka Carabta dad badan oo Soomaaliyeed ku tilmaameen mid Hiil Walaal xilli loo baahnaa la garab istaagay Walaalahooda Soomaaliyeed.

MADAXWEYNE FARMAAJO XILALKA KA QAADAYA TALIYAYAASHA CIIDAMADA QARANKA SOOMALIYEED

            Madaxweynaha Soomaliya Maxamed C/laahi Maxamed Farmaajo ayaa wada qorshe oo xilalka kaga qaadayo Taliyayaasha Ciidamada Qaranka Soomaliyeed kadib markii dhaliil laga muujiyay Amn iga magaalada Muqdisho ee Caasimada Soomaliya.

            Madaxweynaha ayaa wada kulamo dhowr oo la qaadayo Taliyayaasha Ciidamada Qaranka Soomaliyeed arrimaha uu kala hadlaayo ayaa u badan sidii isbadal loogu sameyn lahaa amniga dalka uu haatan u muuqdo mid jawi kale galaya.

            Madaxweyne Farmaajo ayaa warar soo baxaya waxa ay sheegayaa in uu wado qorshe uu xila lka kaga qaadayo Taliyayaasha Ciidamada Ciidamada qaranka Soomaliyeed oo intoda badan lagu eedeeyay in ay gudan waayeen waajibaadkii loo ikmaday.

            Taliyayaasha uu xilkooda ku jiro qalqiilka ayaa waxaa kamid ah Taliyaha Booliska iyo Nabads ugida, oo iyagu lagula xisaabtamaayo dhacdooyinka amni darro ee ka dhaca magaalada Muqdisho.

            Warar kale oo soo baxaya ayaa ku waramaya in Madaxweynaha taliyihii Hore ee Hay’adda Na bad Sugida iyo Sirdoonka qaranka Soomaliyeed general C/raxmaan Tuur yarre oo haatan ah La tali yaha wasaaradda amniga Gudaha uu xilka kusoo celin doono.       Madaxweynaha Somaliya oo laba maalin ka hor kulan guud la qaatay Taliyayaasha ayaa sheegay inuu doonaayo in Taliyayaasha qaar ee ku hingoobay wax ka bedelka Amniga ay is casilaan ama ay wax muuqda ka qabtaan amniga, waxa uuna go’aankaasi hordhac u ahaa qorshaha xil ka qaadista ah ee uu damacsan yahay Madax weynaha.xigasho:simbanews.com

TRUMP OO OBAMA KU EEDEEYAY DHAGESYSIGA TALEFOONADIISA

            Trump ayaa ku eedeeyay maamulkii Obama dhageysiga talefoonadiisa Madaxweyne Trump ay aa ku eedeeyay maamulkii Obama in uu dhagaystay wicitaannadiisa telefoonka, waxyar ka hor markii uu ku guuleystay doorashadii madaxtinnimo ee sanadkii hore.

   Mr Trump oo fariimo qoraal ah soo dhigay bartiisa Twitter ayaan soo bandhigin wax caddeyn ah.

Qoraalka Trump u bartiisa twitterka soo geliyay Qoraalka Trump u bartiisa twitterka soo geliyay

Xubnaha xisbiga Dimuqraadiga ayaa u eedeeyay Trump in uu indhaha shacabka ka leexinayo baaqa ah in baaritaan madax bannaan lagu sameeyo, xiriirrada aan caadiga ahayn ee la tuhunsan yahay in dadka ka ag dhaw ay la yeesheen saraakiil Ruush ah.

            Dhankakle afhayeenkii Madaxweynihii hore Kevin lewis ayaa sheegay in aysan jirin Obama iyo cid ka tirsanayd Aqalka Cad oo amartay in muwaadin Maraykan ah in si sir ah loo dhageysto telef oonkiisa.

            Mr Lewis afhayeenkii Obama ayaa intaas raaciyey in ay been tahay wax alaale iyo wixii sheeg aya eeda caynkaas ah.

KENYA OO SHEEGTAY IN AY KA FEEJIGAN TAHAY WEERARADA AL SHABAAB

     Dowladda Kenya ayaa sheegtay  in ay ka feejigan tahay Weeraro qorsheysan oo Xarakada Al Sha baab ay ka geystaan Magaalooyinka Mombaza, Nairobi  iyo sidoo kale Saldhigyada ay ku leedahay gobolka Waqooyi Bari ee dalka Kenya.

            Dowladda Kenya ayaa sheegtay in si weyn loo adkeeyay ammaanka xadka ay la wadaagto dalka Soomaaliya , islamarkaana ciidankeeda ay wadaan howgallo lagu baadigoobaayo dagaalyaha nada ka tirsan Shabaab ee ku sugan gobolka Waqooyi Bari dalka Kenya iyo Sidoo kale xadka ay wa dagaan labada dal.

            Dowladda Kenya ayaa sheegtay in ay heshay xog ku aadan in AlShabaab ay qorshanayaan we eraro ay ka geystaan dalka Kenya , gaar ahaan magaalooyinka Mombaza iyo sidoo kale Mandera.

            Taliyaha guud ee ciidanka Difaaca dalka kenya   ayaa warbaahinta u sheegay in dowladda Ke nya ay ku jirto feejignaan dheeri ah , islamarkaana ciidankeeda ay diyaar u yihiin in ay AlShabaab ka ilaaliyaan in ay kasoo gudbaan xadka wadaagaan labadal.