HALKAAN KA AQRISO W/WARGEYSKA MOGADISHU TIMES 1-AUGST 2021
.
Farmaajo Oo Shalay Tababar
U Soo Xiray Saraakiil Iyo Saraakiil Xigeeno
Madaxweynaha
muddo xileedkiisa dhamm aaday Maxamed Cabdullaahi Farmaajo oo ka qayb galay
munaasabad tababar loogu soo xir ayey Dufcaddii 3-aad ee Layli Saraakiil iyo
Duf caddii 4-aad ee Layli Saraakiil Xigeen ee ka tir san Ciidanka Xoogga Dalka
oo ka qalin-jebiyey Dugsiga Tababarka Ciidamada ee TurkSom ay aa abaal-marinno
guddoonsiiyey Saraakiisha iyo Saraakiil Xigee nnada galay kaalmaha hore.
Madaxweynaha
ayaa tilmaamay in Saraakii sha iyo Saraakiil Xigeennada Shalay qalinjabiy ey
looga baahan yahay in ay hormuud u noqda an qorshaha Qaran ee dhismaha
Ciidammada Qalabka Sida, safka horena ka galaan la-daga alanka Al-shabaab.
Farmaajo ayaa xusay in dowladdu ay ku guuley satay
barnaamijka tababarka iyo tayeynta Cii damada Xoogga Dalka, iyada oo dugsiyada
tab abarka ee gudaha dalka lagu leylinayo Saraak iil iyo Saraakiil Xigeenno
hanan kara tayeynta iyo hoggaaminta Ciidanka.
RW Rooble Oo Kusoo Laabtay
Muqdi sho Baaqna U Diray Maamul Gobole edyada
Ra’iisul Wasaare Rooble oo la
hadlay war baahinta ayaa ka warbixiyay socdaalkii uu ku te gay London, isagoona
sheegay in dalka Ingiriis ka uu uga qeyb galay Shirka Caalamiga ah ee sara u
qaadista tayada Waxbarashada Carruur ta.Waxaa uu sheegay Rooble in Shirkii Wax ba
rashada ay ku casuumeen Ururka GPE oo DFS ka taageera Waxbarashada, isla
markaana inta uu socday Shirka ay qeyb weyn ka qaateen, uun kusoo dhammaaday
guul.Sidoo kale Ra’I isul Wasaare Rooble ayaa sheegay in kulamo uu la qaatay
Ra’iisul Wasaaraha Britain Boris Johnson iyo Xoghayaha Arimaha Dibadda ee dalka
Dominic Raab, iyagoona ka wada hadlay doorashooyinka dalka, amniga iyo
tababarada Ciidamada.
Madaxweyne Lafta-Gareen Oo
Soo Saaray Liiska Musharaxiinta Aqalka Sare
Madaxweynaha
dowlad Goboleedka Koon fur Galbeed Soomaaliya Cabdicaiis Xasan Max amed
Lafta-gareen ayaa soo saaray Liiska Mu sharaxiinta u tartameysa Kuraasta Aqalka
sare ee Baarlamaanka Federaalka.
Musharaxiinta
Shan kursi oo ka mid ah side eda kursi ee Aqalka Sare ee laga soo doorto Koofur
Galbeed ayuu Madaxweyne Cabdicaiis Lafta-gareen u gudbiyay Guddiga hirgelinta
doorashooyinka Maamulkaas.
Musharaxiinta lasoo gudbiyay ayaa gaaraya 10 Musharax oo af
ar ka mid ah ay Haween yihiin, is la markaana ku tartami doona Kuraasta Aqalka
Sare, waxaana ku jiray Wasiiru dowlaha Arrimaha Gudaha Aad an Cabdinaasir.
Hoos ka Akhriso Magacyada
Musharaxiinta lasoo gudbiyay Puntland Oo Ka Hadashay Khasaaraha Dab Ka Kacay
Xarun Warshad Oo Ku Taal Garoowe Duqa M/Garoowe ee Puntland Axmed
Saciid Muuse ayaa ka hadlay khasaaraha ka dhashay Dabkii Shalay ka kacay
Xarunta Warshada Isb uunyada ee Tabaarak ay ku leedahay Garoowe ee Xarunta
Gobolka Nugaal.
Axmed Saciid oo warbaahinta la
hadlay ayaa waxaa uu sheegay in dab xoogan oo socda sa acado dhowr ah uu ka
kacay Warshada Isbuun yada, isla markaana ay socdaan gurmayo kala duwan oo lagu
deminayo dabkaas.
Wuxuu sheegay Duqa Magaalada Garoowe in dabka uu geystay khasaaro
hantiyadeed oo farabadan, isagoona xusay in dabka ay ku gu bteen saddex gaari
oo yaallay Xarunta Warsha da iyo qalab soo saarayay Isbuunyada.
Sidoo kale Axmed Saciid Muuse ayaa Car abka ku dhuftay in dabka kacay uu
weli yahay mid xoogan oo uu socdo, isla markaana laga cabsi qabo inuu kusii
faafo qolal kale oo ay ku jiraan qalab laga sameeyo Kiimo, kuwaasi oo ku jira
Xarunta.
Duqa Magaalada ayaa tilmaamay inay soc daan Gurmadyo kala duwan oo lagu
deminayo dabkaas oo ka kacay Warshadda Isbuunyada ee Tabaarak , ayna demintiisa
ku howllan yihiin gaadiidka dab-demiska dowladda hoose iyo dadweyne farabadan.
Ugu dambeyn Axmed Saciid ayaa sheegay in dabka uusan geysan khasaaro
nafeed, haye eshee uu jiro oo kale mid hantiyadeed oo farab adan, wuxuuna xusay
in dabka uu ka dhashay qalabka Warshada.
Musharax Daahir Geelle oo tacsi u diray Sha cabka Jubbaland iyo Kooxda
JCCI
Musharax Madaxweyne Daahir Maxamuud
Geelle ayaa war kasoo saaray Qaraxii Dorraad Shalay lala beegsaday kooxda JCCI
ee M/Kisma ayo xilli ay kusii jeeday garoon ay ka socotay Ciyaar ka mid ah
horyaalka Jub bal and. Md. Daahir Maxamuud Geelle ayaa tacsi tiiraanyo leh u
diray qoy saska, qaraabada iyo dhamma an shacabka Jubbaland, gaar ahaan bahda
ciy aaraha geerida dhallinyaradii ciyaarto oyda ah ayd ee ku shahiiday qaraxa.
Warqoraal ah oo uu soo saaray ayaa
siddaan u qornaa:
Waxaan cambaaraynayaa qaraxa argagaxa leh ee magaalada Kismaayo Shalay
lagula bee gsaday ciyaartooyda kooxda JCC1.
Alle ha u naxariisto dhallinyarada
shuhaddada ah ee qaraxaas ku baxday, kuwa dhaawaca ah na Alle ha siiyo caa fimaad
degdeg ah. Waxa an u tacs iyaynayaa ummadda Soomaaliyeed, gaar ahaanna maamulka
iyo shacab ka Jubbaland, bahweynta
isboorti ga Soomaaliyeed, iyo qoys aska
ay sida gaar ka ah uga baxeen.
Dhacdadi Shalay waxay muujinaysaa heer ka
cadaawadda iyo nacaybka aan kala sooca lahayn oo ay kooxaha argagaxisada ah u
qaba an ummadda Soomaaliyeed, waana in ay nagu dhaliso in aan gaashaan midaysan
kala hortag no cadawgaas ma naxaha ah.
Wasaaradda Caafimaadka oo Bulshada fartay in ay ka qeyb qaataan ka hor
taga faafitaanka COVID19
Wasaaradda
Caafimaadka Soomaaliya ay aa ugu baaqday Bulshada in ay ka taxaddar aan
faafitaanka Corona Virus oo mar kale laga cabsi qabo wareegiisii saddexaad in
uu ka bil owdo Somaliya.Qoraal ay Wasaaraddu ku daa bacday bog geeda
Facebook-ga ayaa lagu yiri:-
"Ka hortaga Caabuqa Covid-19 waa masuuliy ada nawada
saaran, fadaln ka ilaali naftaada, qoyskaaga iyo Bulshadaada Caabuqa Covid-19.
Si aan uga hortagno faafidda Caabuqa Co vid-19, dhamaanteen aa dhaqan galino
talooyin ka caafimaad ee ka hortaga Caabuqa Covid-19, sida ku cad jaantuska
hoose.”
Kiisaska
cudurka Karoonaha ee gobolka Ba naadir ayaa sare u kacay todobaadyadii las oo
dhaafay iyadoona qeybo badan oo ka mid ah dunida wajigii Saddexaad ee cudurka
Kar
oonaha si weyn looga dareemaayo.
Guddiga doorashooyinka KGS
oo AMISOM Kala hadlay sugida Amniga goobaha doorashada
Waxana ay iska Xogwareysteen Sida Ugu wanaagsan ee Loo Sugi
lahaa Amniga Sedaxda Goob ee Doorashada Aqalka Sare ugu horeysa lagu qaban
Doono Gudaha Madaxtooyada Koonfur Galbeed.
Dhanka kale Guddiga Hirgellinta Doorashada heer D/G/Koonfur
Galbeed Soomaaliya & Xub naha Xildhibaanada Golaha Wakiilada ee Qab ashada
Doorashada Aqalka Sare ayaa Shir ku yeeshey Magaalada Baydhabo.
Waxana Shirka Shir Gudoomiyey G/G/Hirgelin ta
Doorashooyinka KGS Md.Yusuf Abdulkadir Mohamed Waxana Looga Hadley Dardar Gelin
ta Howlaha Shaqo ee 2da Gudi & Xoojinta Wa dasheynta Guddiyada .
"Waxaan Al-Shabaab ugu
biiray si Dhagaxii dahabka ahaa ee laga helay Ceel-Cali aan wax ugu yeesho”
Maxamed Nuur
Barre oo loo yaqaan Dhicis ow oo dhawaan isku soo dhiibay ciidamada DFS ee ku
sugan M/Guriceel ee Maamulka Gal mudug ayaa ka sheekeeyey qaabkii uu ugu bii ray
Al-Shabaab iyo sidii uu markii dambe uga soo baxsaday.
Dhicisow oo ah
Oday lugaha naafo ka ah is la markaasna Al-Shabaab dhexdeeda looga ya qaanay
Maxamed Ceeli-Cali ayaa sheegay in uu Al-Shabaab ugu biiray sidii wax uga heli
lah aa dhaqaalaha dhagax ay Al-Shabaab ka qaadeen deegaankiisa Ceel-Cali ee G/Hiiraan.
Dhagaxa ay
Al-Shabaab ka qaadeen gan acsadaha oo sheekadiisa ay qabsatay Soomaa liya oo
dhan ayaa waxaa markii dambe kasoo iibsaday ganacsade kaasoo markii uu isku day
ey inuu xamar ka dhoofiyo ay kala wareegtay Hey’adda Nabadsugida Qaranka ee NISA, wu xuuna
ahaa Dhagax uu ku dhex jiro Dahab iyo
Dheeman. Dhicisow oo wareysi siiyey Telefis hinka Qar anka ayaa sheegay in Al-Shabaab
markii ay dhagaxa qaateen ay dadka deegaan ka u sheeg eyn inay leeyihiin
dhaqaalaha laga helo afar me elmood meel (Rubac) taasiina ay sababtay inuu ku
biiro Al-Shabaab si uu u ma amulo dhaqaala ha Al-Shabaab u ballan qaad ay dadka
deega anka.
"Waxaan is iri haddii aad wax ka heleyso maa
Shabaab iska noqotid, Nin curyaan lugaha ka ah oo qallal qaba ayaan ahaa,” ayuu
yiri Dhicisow Wuxuu sheegay markii uu Al-Shaba ab ku biiray in laga qaaday
Ceel-Cali isla marka asna la geeyey meel lagu magacaabo Marjis halkaas oo uu ku
sugnaa muddo lix bilood ah sida uu hadalka u dhigay
"Markaan ku
biiray Al-Shabaab durba waxaa la iga qaaday Ceel-Cali, lix bilood waxaan jog ay
Marjis oo ka tirsan degmada Aadan Yabaal, kadib waxaa la ii qaaday deegaan kale
oo ku dhow Ceelbuur,” ayuu mar kale yiri Dhicisow.
Dhicisow oo ka
sheekeenayey nolosha adag oo uu kula noolaa Al-Shabaab ayaa sheegay in aan loo
ogoleyn inuu isticmaalo Moobeel, balse loo keeni jiray kaliya marka mushaarka
loogu shubo si uu ehelkiisa ugu dirsado.
"Nalooma oggoleyn
inaan isticmaalno Mo obeelka, kaliya waxaa naloo keeni jiray bishii halmar,
waana marka lacagta mushaarka nalo ogu shubo, Fasax waa la ii diiday, waxan
raad iyey qaab aan ku baxsado, ugu dambeyna way ii suurta gashay,” ayuu yiri
Dhicisow.
Markii uu
Dhicisow isi soo dhiibayey ayaa waxaa la socday Mowliid Cumar faarax (Cirro), waxayna labadaba codsadeyn in la
cafiyo.
2daan xubnood ee ka soo goostay kooxda Al-Shabaab ayaa
xusey in kadib markii ay arkeen dhibaatada iyo xasuuqa kooxdaasi ku heyso
Shacabka Somaliyeed ay go’aansadeen in ay isaga soo baxaan. Xigasho:caasimadda.net
Wasiir Caadle oo shaaciyey
in Xawaadle iyo Abgaal ay ku dulmanyihiin HirShabelle
Wasiirka
arrimaha gudaha HirShabelle, Max amed Cali Caadle oo wareysi siiyey Radio Mus taqbal
ayaa ka hadlay xaaladda maamulkaasi, gaar ahaan caqabadaha ka dhashay dhismaha
HirShabelle oo ugu dambeysay maamullada ka jira dalka. Md.Caadle ayaa shaaca ka
qaaday in HirShabelle lagu dhisay deg-deg, isla-marka ana ay ku dulman yihiin
beelaha Xawaadle iyo Abgaal, isaga oo tilmaamay inay ka yihiin ‘May norati’. Wasiirka
oo hadalkiisa sii wata ayaa xus ay in 99-ka xildhibaan ee dowlaqd goboleedka
Soomaaliyeed ee HirShabelle ay 2daan be elo od ku leeyihiin kaliya 29 xildhibaan,
taasna ay muujineyso inaysan waxba ka aheyn, sida uu hadalka u dhigay "HirShabelle
beelaha Xawaa dle iyo Abgaal way ku dulman yihiin oo iyaga ayaaba maynorati ka
ah maamulka sababto ah 99 xildhi baan oo HirShabelle ay ka kooban ta hay 2da
beel xildhibaanada ay ku leeyihiin mar ka la isku geeyo waa 29 xildhibaan in ta
kalana waa beelaha kale marka 29 laga jaro tiradaas waxay mujineysa ineysan
waxba ka aheyn Hir Shabelle Abgaal iyo Xawaadle,” ayuu yiri wasi iri Caadle.
Wasiirka ayaa
intaasi ku daray in sinnaan la’ aanta kuraasta ay markii hire keentay tabasho
ka timid bilowgii dhimsha maamulka, isla-mark aana beelaha qaar la siiyey tiro
dheeraad ah, halka beelaha Xawaadle iyo Abgaal aysan iya gu waxba ku kordhin.
Ugu dambeyn wuxuu
hoosta ka xariiqay in tani ay ka mid tahay caqabadaha hor-gudban HirShabelle,
loona baahan yahay in xal laga ga aro, si loo horumariyo maamulkaasi.
"HirShabelle waxa
jira beelo 6 kursi kulahaa bilowgii oo Shalay leh 12 kursi iyo kuwa leh 3 kursi
oo Shalay leh 6 kursi, iyada oo Xawaadle iyo Abgaalna weli kurastodii aysan
waxba ku ko rdhin, taasina waxay ka mid tahay caqabadaha jiro oo hortaagan
Hirshabelle” ayuu raaciyey.
Hadalkan ayaa ku
soo aadayo, iyada oo haa tan caqabadda ugu xoogan ee maamulka Hir Shabelle ay
ka taagan tahay M/Beledweyne, taas oo ka dhalatay doorashadii kol hore ka
dhacday M/Jowhar oo ay cabasho xoogan ka keeneen reer Hiiraan.
Senataro caan ah oo ku soo
bixi waayay liis ka musharaxiinta Aqalka Sare
Senatar Xuseen
Sheekh Maxamuud oo ahaa Xoghayaha Xisbiga UPD iyo Senetar Ily aas Cali Xasan oo
ahaa Xoghayaha Arrimaha Dibadda Xisbiga Himilo ayaa laga saaray Liiska
tartamayaasha Musharaxiinta Aqalka Sare.
Kuraasta shanta
ah ee Aqalka Sare ee uu soo gudbiyay Madaxweynaha K/Galbeed C/cas iis Lafta
Gareen ayaa ahaa kuwo aad ugu dhow oo uu wato, iyadoo uu meesha ka saaray 4 sanatar
oo ka mid ahaa Aqalka Sare ee Baa rlamaanka 10aad.
Senatar Xuseen Sheekh Maxamuud oo ahaa Xoghayaha Xisbiga
UPD ayaa waxaa kursiga uu ku fadhiyay haatan loo as teeyay inay ku tartamaan
Aadan Cabdinaasir Maxa med oo ah Wasiiru dowlaha arrimaha gudaha DFS iyo
Maxamed Xasan Aadan.
Sidoo kale
Senetar Ilyaas Cali Xasan Xog hayaha Arrimaha Dibadda Xisbiga Himilo ayaa
kursiga uu ku fadhiyay waxaa ku tartamayay labo haween ah. Go’aanka uu ku
gaaray Madaxweynaha K/G/Md. Laftagareen inuu ka reebo 2dan senatar tartanka
doorashada Aqal ka Sare ayaa muujinaysa awooda ay u leeyihin madaxweynayaasha DFS
soo xulista liiska mu sharaxiinta Aqalka Sare.
Doorashadii ka dhacday saddex maalmood ka hor M/Kismaayo
ayaa waxaa kamuuq anayay in kooxaha mucaaradka ay ku guuleysten kura asta lagu
tartamay halka haatan ay u muuqato in doorashada lagu wado inay maalinta
Isniinta ka dhacdo magaalada Baydhabo ay ku soo bax ayaan senataro taageersan
Madaxweynaha xilli giisu dhamaaday ee Farmaajo.
Puntland oo dib u dhigtay
furitaanka Iskuul lada Qardho sababo la xariira Covid-19
Sidaas darteed, Wasiirka Wasaaradda Waxbarashada iyo
Tacliinta Sare ee dawladda Puntland, Cabdullaahi Maxamed Xasan, ayaa guud
ahaanba bulshada deegaanka Puntland kula dardaarmaya in cudurka safmarka ah ee
COVID-19 si fiican looga taxaddaro, islamarkaana ay waxbarashadu sidii loogu
talagalay u socoto laga bilaabo xilligii horay jadwalka ugu qornayd marka laga
reebo degmada Qardho, iyada oo la raacayo awaamiirta guud ee caafimaadka dalka.
Wasaaradda Gargaarka oo
qaylo-dhaan ka muujisay xaaladda bani’aadanimo ee dalka
Warmurtiyeed
ay si wadajira u soo sa areen ayaa lagu sheegay in kala bar dadka So omaaliyeed
ay wajahayaan xaalado adag. Dad ka xaaladahaasi u nugul ayaana lagu sheegay
inay isugu jiraan carruur, haween iyo ragba.
Wasiirka
Gaadiidka iyo Duulista hawada Xu kuumadda Federaalka ee xilgaarsiinta Duraan
Axmed Faarax iyo wafdi u hoggaaminayo ayaa Shalay gaaray Magaalada Garoowe ee
Caa simadda Puntland.
Wasiir Duraan
Faarax oo safarkiisa ku we hlinayeen Xildhibaano ka tirsan Baarlamaanka
Federaalka iyo xubno kale ayaa waxaa Garoon ka diyaaradaha Garoowe kusoo
dhaweeyay Mas’uuliyiin kala duwan oo kamid ah Puntland.
Wasiirka
Gaadiidka iyo Duulista hawada Xu kuumadda xilgaarsiinta ayaa ka mahadceliyay
soo dhaweynta loo sameeyay, isagoona xusay inuu ka qeyb geli doono Munaasabadda
san nad-guurrada 23-aad ee dhaceysa.
"Puntland oo
lagu dhisay wada-tashi iyo is-afgarad Bulsho , waxay Bulshada Soomaaliy eed u
noqotay hoy nabadeed, oo markii dambe fure u noqotay dib u dhiska Dawladnimada
So omaaliya. Waxaan u mahadcelin mas’uuliyiinta iyo qeybaha kale ee Shalay na
soo dhaweey ay” ayuu yiri Wasiir Duraan.
Magaalada Garoowe ee Caasimadda Puntland ayaa waxaa
maalinta berri ka dhaceysa Munaasabadda sannad-guurada aas-aaskii Maamulka
Puntland ee 1-da Agoosto, isla markaana waxaa socda diyaar garoow ku aadan
Munaasabadda dhaceysa.
Kooxdii Badda Ku Tuurtay
Muwaadin Soom aali Oo Dacwad Lagu Soo Oogay
Dacwad-oogihii
Kiiskaasi oo lagu magaca abo Josef Gauji waxa uu Maxkamadda u soo gudbiyey
Muuqaalka Weeraarkaasi iyo sida ay Boliska ugu suurto-gashay inay Eedeysanaha
soo qabtaan, kadib, markii la daawaday Muuqa alka Arxan-darada lahaa.
Qareenka
Eedeysanaha oo lagu magacaa bo Jean Paul Grech waxa uu Fadhigii Maxka madda ka
hor sheegay inaaysan wax Cunusur iyad ka dambeeyeen Eedeymahaasi.
Haweeney Soomaali Ah Oo
Laga Soo Masaaf urin Doono Denmark & Sababta
Xafsa Mole oo
25-jir ayaa loo sheegay in dalk aasi laga masaafurin doono bilowga bisha soo
socota ee August, sida lagu sheegay qoraal ay Waaxda Socdaalka ee dalkaasi soo
saartay bishan July 7-dii.Qoraalka oo si toos ah loogu diray Haweeneydaasi
waxaa loo gu sheegay in Somalia Na bad tahay, loona masaafurin doono muddo 30
maalmood gudaheeda.
Xafsa Mole oo
muddo 5 sano iyo bar ku nool ayd Degmadda Kerteminde oo ku taalla Bartama ha
dalkaasi waxay ku guul-daraystay in Degana anshaheeda loo cusbooneysiiyo
sanadkan, iya doo haatan ka cabsi qabta inay Boliska gurigeeda soo garacaan,
kadib la soo masaafuriyo.
Qareen ayaa loo
qabtay, balse, waxay sheegt ay inaysan aqoonin waxa ay samayn doonto mar ka la
gaaro bisha August 8-da.
Ka dib, muddo ka badan 5 sano oo ay ku noolayd dalkaasi
waxay baratay Luqadda Danishka, wa xay yeelatay saaxiibo badan, weyna
shaqeysnays ay, iyadoo haatan dhamaysanayo Tababar hal sa no socday oo lagu
barayey Kaaliyaha Bulshadda iyo Caafimaadka.
Xafsa Mole oo
uu Mukhalas horey u keenay Europe, waxay isku soo martay dalal badan oo ay san
aqoonin, ilaa ugu dambeyntii ay soo gaartay dalka Denmark bartamihii bishii
October ee san adkii 2014-kii.
HALKAAN KA AQRISO W/WARGEYSKA MOGADISHU TIMES 1-AUGST 2021
.